روش صحیح حمام کردن یا دوش گرفتن پس از عمل جراحی
حمام کردن بعد از عمل جراحی باعث بهبودی زودتر بیمار خواهد شد، البته در این مورد باید به توصیه های پزشک توجه داشته باشید و حدالامکان از خیس شدن محل پیشگیری کنید.
آموزش و نکات مهم حمام کردن یا دوش گرفتن پس از عمل جراحی
به گزارش اقتصاد آنلاین، انجام دادن فعالیت های روزمره پس از عمل جراحی می تواند برای بیمار تا حدودی سخت و دشوار شود، یکی از انواع فعالیت ها حمام کردن بعد ار عمل جراحی می باش. در اغلب عمل های جراحی جای بخیه باید خشک نگهداری شود، از این رو در این مورد اجرای دستورالعمل های ارائه شده توسط پزشک در حین حمام کردن بعد از انجام عمل جراحی اهمیت زیادی دارد.
نحوه حمام کردن بعد از عمل جراحی
اشخاص بسیاری وجود دارند که طی زندگی خود تحت عمل جراحی قرار گرفته اند، نتیجه عمل های جراحی وجود زخم های جراحی بعد از عمل می باشد، با توجه به نوع عمل انجام شده بعد از عمل محل باز شده بخیه زده می شود، علاوه بر آن با استفاده از استاپل، نوارهای مخصوص یا نوعی چسب مخصوص زخم بسته می شود. در بیشتر موارد پس از عمل جراحی و قبل از اینکه بیمار از اتاق عمل خارج شود، جراح زخم ها را با استفاده از گاز و نوارهای چسب دار یا نوارهای پددار مخصوص پانسمان می کند. در مورد حمام کردن بعد از عمل جراحی تا کنون هیچ نوع دستورالعمل خاصی وجود نداشته است و مشخص نیست که بیمار تا چه مدت پس از عمل می تواند دوش بگیرد. زودتر حمام کردن باعث می شود تا بیمار تشویق به زودتر از جا بلند شدن نماید به همین دلیل دوش گرفتن می تواند برای بیمار مفید واقع شود. حمام نکردن به مدت ۲ تا ۳ روز پس از عمل سبب جمع شدن خاک و عرق در بدن بیمار می شود، از طرفی خیس شدن زخمی که در حال ترمیم است نیز می تواند عوارضی برای زخم بیمار به دنبال داشته باشد و باعث تحریک یا لیچ افتادن رخم شده و زخم به خوبی ترمیم نشود. از این رو برای پیشگیری از مشکلات در این مطلب شما را با نکات مهمی در مورد دوش گرفتن پس از حمام آشنا می کنیم.
شست و شوی ایمن ناحیه جراحی شدن
برای انجام شست و شویی ایمن پس از عمل جراحی به نکات زیر توجه کرده و آنها را به کار ببنیدید:
پزشک جراح بهتر از هر کسی از جدیت عمل جراحی انجام شده بر روی بیمار اطلاع دارد، از این رو دستورات او به منظور انجام فعالیت های مختلف روزانه می تواند کمک زیادی به بیمار کند. هر پزشک به بیمار خود توصیه های مفیدی برای چند روز اولیه عمل برای بیمار دارد، دستورالعمل ها و توصیه های پزشک تا حد بالایی به نوع عمل جراحی انجام شده وابسته است. همواره در زمان مرخص شدن توصیه های لازم به بیمار داده می شود، همچنین بیمار می تواند در مورد حمام کردن با پزشک مشورت کرده و دستورات لازم را دریافت نماید تا از بروز عفونت و دیگر مشکلات در ناحیه عمل جلوگیری شود.
بیمار باید در مورد نوع عمل جراحی انجام شده و همچنین نوع بخیه های بکار رفته در جراحی اطلاعات لازم را به دست آورد، باید بدانید که برای بستن محل جراحی شده به طور معمول چهار روش وجود دارند: بخیه زدن، باند، نوارهای استریل و چسب بافت مایع. همچنین در جراحی های بسیاری، جراح محل عمل را با استفاده از یک باند ضد آب پوشش می دهد تا بیمار بتواند بدون مشکل دوش بگیرد. اگر پزشک از چسب مایع استفاده نماید، بیمار می تواند پس از گذشت ۲۴ ساعت بعد از عمل جراحی بدون مانع و به راحتی دوش بگیرد.
در صورتی که بخیه های زده شده قابل جذب باشند، مشکلی برای حمام کردن بیمار وجود ندارد. حالا اگر بخیه ها غیر قابل جذب باشند، باید محل بخیه تا بهبودی کامل باید خشک نگهداری شود تا بخیه ها آسیبی نبینند، از این رو با پوشاندن محل مورد نظر مانعی برای حمام کردن وجود ندارد.
در صورتی که مانعی برای برخورد آب با محل مورد نظر وجود ندارد می توانید محل جراحی شده را خیلی آرام بشویید. فقط برای شستن ناحیه مورد نظر از مواد شوینده زیادی استفاده نکنید.
می توانید با کمک مقداری آب و کمی صابون محل مورد نظر را شست و شو دهید، ولی مراقب باشید تا مواد شوینده به داخل بخیه ها وارد نشوند. با توجه به توصیه پزشکان برای شستن محل جراحی شده از محصولات طبیعی و غیر شیمیایی استفاده شود، مثلا می توانید از شامپو بچه استفاده کنید.
بعد از تمام شدن استحمام، پوششی که بر روی محل جراحی شده قرار دارد را بردارید و مطمئن شوید که قسمت جراحی شده کاملا خشک است. بعد محل مورد نظر را با حوله خیلی آرام خشک کنید و از جدا کردن بخیه ها تا زمان بهبودی کامل خودداری نمایید زیرا این موضوع می تواند باعث ایجاد خونریزی در بخیه ها گردد.
بدون مشورت با پزشک و تجویز او از محصولات موضعی بر روی منطقه جراحی شده خودداری کنید. تعویض پانسمان با توجه به دستورالعمل های عنوان شده به وسیله پزشک که می تواند شامل استفاده کردن از محصولات موضعی و کرم های آنتی بیوتیک باشد مشکلی نداشته و می تواند انجام شود.
جدا نمودن نوارهای پوشش دهنده بخیه ها قبل از موعد مقرر توسط پزشک کاملا اشتباه است و نباید انجام شود. در زمان توصیه شده نوارها را جدا کرده و محل مورد نظر زخم را کاملا تمیز کرده و از نوارها و پانسمان جدید برای اینکار استفاده نمایید.
خشک نگه داشتن محل جراحی
برای خشک نگه داشتن محل مورد نظر به دستورالعمل ها و نکات زیر توجه نمایید:
اگر پزشک توصیه به خشک نگه داشتن محل جراحی داشته باشد، شاید بهتر باشد که حمام کردن بعد از عمل جراحی را به مدت ۲۴ تا ۷۲ ساعت به تاخیر بیاندازید، با توجه به اینکه متغیرهای مختلفی برای جلوگیری از مبتلا شدن به عفونت در قسمت جراحی شده تاثیر گذار هستند، باید توصیه های پزشک خود را در رابطه با خشک نگه داشتن ناحیه جراحی شده جدی گرفته و به کار ببندید.
حدالامکان به منظور خشک نگه داشتن قسمت جراحی شده، از کیسه پلاستیکی ضخیم مثل کیسه زباله و یا باندهای ضد آب بهره ببرید، در این مورد می توانید از شخصی دیگر برای پوشاندن محل مورد نظر کمک بگیرید. برای محافظت از محل بخیه های روی شانه خود می توانید کیسه پلاستیکی را به شکل شنل روی شانه های خود بگذارید. همچنین می توانید بخیه های روی سینه را نیز با استفاده از کیسه پلاستیکی از مواد شوینده و آب دور نگه دارید.
همچنین می توانید برای در امان نگه داشتن منطقه جراحی شده از آب و مواد شوینده، علاوه بر موارد گفته شده از اسفنج برای شستن قسمت های مختلف بدن استفاده نمایید، اسفنج آب را جذب کرده و نمی گذارد محل مورد نظر خیس شود. با کمک یک اسفنج و محلول آب و مواد شوینده می توان به راحتی حمام کرد.
پس از انجام عمل جراحی حداقل به مدت ۳ هفته از حمام نمودن در وان یا شنا کردن در استخر جلوگیری کنید.
اگر دوست دارید بعد از عمل جراحی دوش بگیرید، باید تا حد ممکن اینکار را سریع انجام دهید و از ماندن برای مدت زیاد در حمام جلوگیری نمایید، حمام کردن سریع باعث بهبود یافتن بهتر زخم جراحی خواهد شد.
به منظور حفظ تعادل در حمام از فردی دیگر در منزل کمک بگیرید و در حمام روی صندلی بنشینید تا تعادلتان بر هم نخورد، بعد از انجام عمل جراحی روی زانو، مچ پا و یا ساق پا حفظ تعادل برای بیمار سخت می شود.
در حمام در موقعیتی قرار بگیرید که ناحیه عمل شده در تماس مستقیم آب قرار نگیرد و در امان باشد، همچنین قبل از رفتن زیر دوش، جریان مناسب آب و دمای آب را تنظیم نمایید.
روش های پیشگیری از عفونت
برای پیشگیری از عفونت در زمان حمام کردن بعد از عمل جراحی به موارد و نکات زیر توجه لازم را داشته باشید:
بروز عفونت یکی از مشکلات شایع و عوارض جانبی بعد از عمل جراحی می باشد، با دانستن علائم مختلف نشان دهنده عفونت در منطقه جراحی شده می توان از وخامت اوضاع پیشگیری نمود و آن را هر چه سریعتر برطرف کرد. برخی از علائم عفونت مواردی مانند درجه حرارت بالاتر از ۳۸ درجه، حالت تهوع و استفراغ، ایجاد تورم و قرمزی در محل جراحی شده، گرم شده و تحریک پذیری محل نسبت به لمس آن می باشند که با بروز هر کدام باید پزشک خود را سریعا در جریان قرار دهید.
بعضی از موارد مثل چاقی، مبتلا بودن به دیابت، ضعف در سیستم ایمنی بدن، سوء تغذیه، مصرف کورتیکواستروئیدها و مصرف دخانیات می توانند باعث بیشتر شدن خطر بروز عفونت در محل جراحی شده باشند.
رعایت کردن بهداشت فردی نقش زیادی در پیشگیری از بروز عفونت ها بعد از عمل جراحی داشته است. رعایت بهداشت شامل موارد مختلفی مانند شستن دست ها بعد از امس زباله، حیوانات خانگی، لباس های کثیف، تعویض پانسمان و یا هر نوع آلودگی دیگری می باشد. به خاطر داشته باشید که قبل از ملاقات با افراد عمل شده حتما دستان خود را به خوبی شستشو داده و ضد عفونی نمایید.
اگر دخانیات مصرف می کنید، تلاش کنید تا حدالامکان دو هفته قبل از انجام عمل جراحی آن را مصرف نکنید، زیرا استفاده از دخانیات روند بهبودی را کندتر خواهد کرد و بافت های محل جراحی از اکسیژن محروم خواهند شد و یه شکل بالقوه سبب ایجاد عفونت می شود.
آگاهی از زمان مراجعه نمودن به پزشک
برای اینکه بدانید چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید موارد زیر را مورد توجه قرار دهید:
اگر هریک از علائم عفونت که در مطالب بالا به آن اشاره شد، را مشاهده کردید حتما به پزشک مراجعه نمایید، به خصوص اگر تب بالای ۳۸ درجه سانتی گراد دارید. همچنین در صورت دیدن جرک در ناحیه مورد نظر و وجود بوی بد در این قسمت حتما پزشک را در جریان قرار دهید.
در صورتی که محل جراحی شده و بخیه ها خونریزی کرد، با کمک گاز استریل یا یک پارچه کاملا تمیز محل مورد نظر را فشار ملایمی دهید و به سرعت به پزشک مراجعه نمایید، مراقب باشید تا فشار زیادی به محل مورد نظر وارد نشود.
اگر علائم غیر معمولی مانند درد در شکم، حالت تهوع، استفراغ و یا زرد شدن پوست و چشم را دیدید باید به پزشک مراجعه کنید.
در صورت مشاهده علائم مختلف لخته شده خون در بدن باید خیلی زود به پزشک مراجعه شود، این علائم عبارتند از درد در قسمت انتهایی سر، درد در قفسه سینه، تنگی نفس و وجود تورم غیر معمول در بازوها و پاها می باشند.