مذاکرات دوحه آخرین راه حل دیپلماتیک برای برجام
مذاکرات غیرمستقیم بین آمریکا و ایران از روز گذشته در دوحه اتفاق افتاد، یک تحول مثبت در تلاش های دیپلماتیک برای حل مناقشه بر سر چگونگی پیوستن مجدد آمریکا به برجام و بازگشت ایران به تعهدات خود است.
با این حال، به نظر نمی رسد که تغییر اساسی در موقعیت و یا خواسته های هر یک از کشورها وجود داشته باشد. تاکنون آمریکا - طبق بیانیه ها و گزارش های رسانه ها - مدعی بوده است که گزینه توافق روی میز است و این به ایران بستگی دارد که آن را بپذیرد. ایران معتقد است براى توافق مشترک باید تحریم هاى - برجام و هسته ای و غیره - باید حذف شوند و چه تضمین هایی می توان به ایران داد که ئس از محدود کردن برنامه هسته اى از چه مزایایى می تواند استفاده کند.
تا زمانی که آمریکا و ایران در مواضع خود انعطاف نشان ندهند، تصور اینکه توافق در 48 ساعت آینده به نتیجه برسد دشوار است. با این حال، این دور در دوحه به طور بالقوه میتواند به مذاکرهکنندگان از هر دو طرف ایده بدهد که در چه مواردی میتوان به توافق رسید و پس از بازگشت به پایتختها برای رایزنی و گفتگوهای داخلی، دور دیگری از مذاکرات ممکن است در راه باشد. به نظر میرسد اتحادیه اروپا و آمریکا میخواهند آخرین فرصت را به دیپلماسی بدهند شاید که موفقیت آمیز باشد، و ایران همیشه مشتاق راهحل دیپلماتیک است، اما پنجره -به گفته کشورهای غربی - برای دستیابی به توافق بسیار کوتاه است (اگر بنا به توافق باشد باید هر چه سریعتر اتفاق بیفتد). بنابراین، اگر پس از این دور حرکت رو به جلویى وجود نداشته باشد و دور دیگری به سرعت برنامهریزی شود، ممکن است شاهد پایان یافتن زمان احیای برجام و در نهایت مرگ برجام باشیم.
ناگفته نماند که مذاکره مستقیم میان ایران و آمریکا، به جای واسطهها، به نظر من مفیدتر خواهد بود و احتمالاً منجر به شانس بیشترى در موفقیت خواهد شد. اصرار ایران بر عدم مذاکره مستقیم با آمریکا به دلیل خروج غیرقانونی آمریکا و در پی آن وضع غیرقانونی تحریمها، هیچ کمکى به ایران نمیکند. با این حال، قابل درک است که ملاحظات سیاسیاى در ایران وجود دارد، همانطور که چنین ملاحظاتی در ایالات متحده مانع از دادن برخی امتیازات توسط دولت بایدن میشود.
*روزنامه نگار ایرانی - آمریکایی