ماهی های ماقبل تاریخ؛ نخستین اجداد بشر

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از تابناک، پس از بیش از یک قرن بحث و جدل‌های علمی، این موجود مارماهی مانند سرانجام به عنوان اولین اجداد شناخته شده تاریخ بشر در درخت تکاملی زندگی طبقه بندی شدند.

بقایای فسیل شده این موجود کوچک شبیه به مارماهی برای نخستین بار در کیثنس اسکاتلند در سال ۱۸۹۰ کشف شد. در آن زمان، دانشمندان هیچ گونه اطلاعاتی از این موجود در اختیار نداشتند. این فسیل‌ها به وضوح به نوعی ازماهی ماقبل تاریخ تعلق داشتند، اما به سبب نبود اطلاعات کافی، مکان دقیق آن‌ها در درخت تکاملی مهره داران برای بیش از یک قرن نامشخص باقی مانده بود.

در این راستا، محققان ژاپنی توانستند میکروسی‌تی اسکن‌هایی از این ماهی بگیرند. به گزارش دیلی میل، ماشین‌های سینکروترون پیشرفته (سینکروترون یک ماشین بزرگ به اندازه یک زمین فوتبال است که شتاب الکترون‌ها را تقریباً به شتاب سرعت نور می‌رساند) نشان دادند که این جانور یک چهارپای بدون اندام و دارای فک بوده است.

تاتسویا هیراساوا، یکی از محققین این مطالعه بیان داشت: «این جاندار فک پایین بسیار کوچکی نسبت به جمجمه داشته و دهان آن جمع شده بوده است.»

ممکن است هرگز مشخص نشود که آیا این ویژگی‌ها در طی تکامل از بین رفته‌اند یا اینکه رشد طبیعی در نیمه راه متوقف شده باشد. با وجود این، این تکامل ممکن است توسعه و شکل گیری ویژگی‌های جدیدی مانند اندام‌ها را تسهیل کرده باشد.

این فسیل برای اولین بار در اواخر قرن گذشته در اسکاتلند پیدا شد. در طی سال‌های بعد از کشف این فسیل، محققان توانستند اطلاعات فراوانی از این جاندار به دست آورند. به عنوان مثال آن‌ها دریافتند که طول بدن این جاندار مارماهی مانند به ۲.۴ اینچ می‌رسیده است. همچنین این جاندار سر صافی داشته، در اعماق دریاچه‌ها حرکت می‌کرده و از برگ‌ها و مواد آلی اعماق آب‌های شیرین تغذیه می‌کرده است.

این حیوان با نام علمی Palaeospondylus gunni، ۳۹۰ میلیون سال پیش در محیط‌هایی با دمای نسبتاً گرم و خشک زندگی می‌کرده است. هیراساوا توضیح داد که طبقه بندی این جاندار به مدت ۱۳۰ سال به تعویق افتاده است، زیرا پیشینیان او ابزار لازم برای مطالعه صحیح اسکلت موجود را نداشتند.

بقایای فسیل شده این جاندار به قدری توسط نیرو‌های زمین فشرده شده بودند که استخوان‌ها عملاً به صورت توده‌ای غیرقابل تشخیص له شده بودند. در این فسیل، هر ویژگی قابل تشخیص فقط سبب سردرگمی بیشتر می‌شد. طبق یافته ها، این جاندار فاقد اندام و دندان بوده است که این امر برای مهره داران دوره دونین بین ۳۹۸ تا ۳۸۵ میلیون سال پیش غیرمعمول بوده است.

نتیجه‌گیری‌های نادرست متعددی در مورد مکان این جاندار روی درخت تکاملی انجام شد. برای مثال، یک مطالعه در سال ۲۰۰۴ این موجود را به عنوان یک شش ماهی اولیه معرفی کرد. با این وجود، هیراساوا در سال ۲۰۱۶ این حیوان را یک مارماهی دهان گرد نام گذاری کرد.

یو ژی هو، از دپارتمان فیزیک مواد در دانشگاه ملی استرالیا در کانبرا، می‌گوید: «این حیوان عجیب از زمان کشفش یعنی سال ۱۸۹۰ به‌عنوان معمایی غیر قابل حل ذهن تمام دانشمندان حوزه تکامل و دیرینه شناسی را به خود مشغول کرده بود.»

محققان این موسسه حتی در سال ۲۰۱۷ به این نتیجه رسیدند که این جاندار یک ماهی غضروفی همانند با کوسه‌های مدرن است. با این حال، تنها پیشرفت‌های فناوری در سال‌های اخیر توانست پاسخ قطعی را در اختیار جامعه علمی قرار دهد. هو و هیراساوا از سی تی اسکن‌های ریز محاسبه شده برای ایجاد تصاویر از این جاندار استفاده کردند که این تصاویر، واضح‌ترین تصاویر تهیه شده از این جاندار تا به اکنون است.

آن‌ها دریافتند که گوش داخلی این جاندار از چندین کانال نیم دایره شبیه به کانال‌های موجود در گوش پرندگان، ماهی‌ها و پستانداران امروزی تشکیل شده است. این امر باعث شد تا طبقه بندی این گونه در دسته مارماهی‌های دهان گرد که چنین خصوصیاتی ندارند، فاصله بگیرد. محققان همچنین ویژگی‌های در جمجمه‌ی این جاندار یافتند که این گونه را به عنوان یک تتراپودومورف (گروهی از جانداران که شامل همه موجودات چهار دست و پا می‌شود) طبقه بندی می‌کرد.

هیراساوا توضیح داد: «تحلیل‌های ما نشان دادند که ارتباط Palaeospondylus با مهره‌دارانی که دارای اندام (با انگشت) بودند یا آن‌هایی که اندام‌های انگشت مانند داشتند، نزدیک بوده است. همچنین این امر نشان می‌دهد که این گونه یکی از اولین آبزیانی بوده است که به ساحل خزیده است.»

با این حال، این گونه همچنان به عنوان یکی از اسرار‌های ماقبل تاریخ محسوب می‌شود. به عنوان مثال، چرا این تتراپودومورف فاقد دندان است، هنوز مشخص نیست. اگرچه هیراساوا معتقد بود که این ویژگی‌ها در طی تکامل دچار تغییر و تحول شده اند یا اینکه نمونه مورد نظر توسعه نیافته است.

او افزود: «مورفولوژی عجیب Palaeospondylus، که قابل مقایسه با لارو چهارپایان است، از نقطه نظر ژنتیکی تکاملی بسیار جالب است. با در نظر گرفتن این موضوع، ما به مطالعه ژنتیک تکاملی این جاندار که سبب این تغییرات مورفولوژیکی و انتقال این آبزی از آب به خشکی در تاریخ مهره‌داران شده است، ادامه خواهیم داد.»