چرا تخم مرغ گران شده است؟ / مردم، تخم مرغ را جایگزین مرغ و گوشت قرمز کردند

اقتصاد آنلاین-سپیده قاسمی؛ دولت برای کنترل بازار تخم مرغ سیاست قیمت دستوری را در پیش گرفته و بر این اساس قیمت هر شانه تخم مرغ برای مصرف کننده را ۴۳ هزار تومان و درب مرغداری ۳۸ هزارتومان تعیین کرده است. اما بازار بی‌اعتنا به قیمت دستوری دولت، راه خود را می رود و اکنون هر شانه تخم مرغ در مغازه‌های سطح شهر به ۵۵ هزار تومان و نرخ هر عدد تخم مرغ بین ۱۸۰۰ تا دو هزار تومان رسیده است.

مسئولان و فعالان تولید و بازار تخم مرغ برای گرانی این کالا دو دلیل اصلی عنوان می‌کنند که هر یک از آن ها به تنهایی برای تحت تاثیر قرار دادن بازار تخم مرغ و سوق آن به سمت گرانی کافی هستند.

اولین دلیل افزایش تقاضا برای مصرف تخم مرغ در سالجاری است؛ بر اساس اعلام مسئولان شرکت پشتیبانی امور دام ، افزایش قیمت سایر اقلام پروتئینی منجر به رشد تقاضا برای تخم مرغ شده است، به گفته آن ها، مصرف تخم مرغ از حدود دو هزار و ۷۰۰ تا دو هزار و ۸۰۰ تن در روز به سه هزار و ۲۰۰ تن رسیده است. به عبارت دیگر مردم تخم مرغ را جایگزین منابع پروتئینی دیگر مانند گوشت قرمز و مرغ کرده‌اند.

 نرخ مصوب مرغ برای مصرف کننده در فروردین سالجاری ۲۴ هزار و ۹۰۰ تومان تعیین شد، اما در اوایل آذر با افزایش مجدد به ۳۱ هزار تومان تغییر کرد و تا امروز این نرخ مصوب همچنان اجرا می‌شود. اما بررسی‌ سطح بازار نشان می‌دهد که، هر کیلوگرم مرغ تازه در اسفندماه جاری به طور متوسط  از ۳۱ تا ۳۴ هزار تومان به فروش می‌رسد. 

قیمت هر کیلوگرم گوشت گوسفندی و گوساله نیز در بهمن ماه سال گذشته به طور متوسط ۹۷ هزار تومان و ۱۱۰ هزار تومان بوده است که در بهمن ماه سالجاری به ۱۳۸ هزار تومان و ۱۳۴ هزار تومان رسید. در حال حاضر نیز، هر کیلوگرم گوشت گوسفندی و گوساله به طور متوسط ۱۷۲ هزار تومان و ۱۴۴ هزار تومان به فروش می‌رسد.  به عبارت دیگر، هر کیلوگرم گوشت گوسفندی و گوساله به طور متوسط نسبت به ماه گذشته افزایش ۳۴ هزار تومانی و ۱۰ هزار تومانی داشته است.

با این اوصاف جای تعجب ندارد که مردم سهم بیشتری از سبد پروتیئنی خود را به تخم مرغ اختصاص دهند و تقاضا برای این کالا بالا برود.

دلیل دیگر که گرانی تخم مرغ را رقم زده، احتمال حذف ارز ترجیحی از نهاده های دامی است. هر چند وزیر جهاد کشاورزی اعلام کرده ؛ حداقل تا پایان ماه مبارک رمضان تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به نهاده‌های دامی ادامه دارد و تصمیم گیری درباره حذف آن به بعد از ماه مبارک موکول می‌شود، اما شنیده‌ها حاکی از آن است که مطرح شدن حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و جنبه روانی ناشی از آن بر جامعه منجر شده برخی بنکداران میزان خرید تخم مرغ خود را افزایش داده و در حال احتکار این کالا هستند تا بتوانند سال آینده تخم مرغ را گران‌تر بفروشند.

شرایط پیش آمده علاوه بر بازار مصرف بخش تولید را نیز تحت تاثیر قرار داده است. مرغداران مانند بسیاری از تولیدکنندگان در بی برنامگی دولت و بلاتکلیفی در برنامه هایش، به شدت دچار نگرانی و سردرگمی شده اند. 

حمید رضا کاشانی، رییس هیئت مدیره اتحادیه مرغداران میهن، در اینباره به اقتصاد آنلاین، گفت: پس از انتشار خبر احتمال حذف ارز ترجیحی از واردات نهاده‌های خوراک دام، شاهد ورود برخی فرصت طلبان به بازار تخم مرغ و خرید و احتکار این کالای اساسی از سوی آن‌ها باشیم که موجب کاهش عرضه به بازار با وجود تولید مناسب شده است.

به گفته وی: بازار نهاده‌های خوراک دام در بلاتکلیفی به سر می‌رود و نه تجار و نه مرغداران نمی‌دانند که دولت چه زمانی تصمیم به اجرای سیاست حذف ارز ترجیحی از واردات نهاده ها را دارد و این خود دلیل دیگر نوسان بازار شده است.

 رییس هیئت مدیره اتحادیه مرغداران میهن، نامه ای را در اختیار اقتصاد آنلاین قرار داد که در این نامه اتحادیه میهن همراه با انجمن صنفی تولیدکنندگان جوجه یکروزه و اتحادیه سراسری تعاونی های کشاورزی مرغداران گوشتی ایران خطاب به آقای ریاست جمهوری، ریاست محترم مجلس شورای اسلامی و ریاست محترم قوه قضائیه نوشته اند و پیشنهاداتی را برای کاهش اثر حذف ارز ترجیحی در صنعت دام و طیور کشور و بهبود شرایط مطرح کرده اند.

از جمله این پیشنهادها می توان به تدوین برنامه و مصوب آماده اجرا برای حمایت از تولیدکننده در سه محور؛ تامین سرمایه در گردش، خرید تضمینی و پرداخت مشوق های صادراتی اشاره کرد. همچنین پیشنهاد شده است، زمان دقیق و چگونگی اجرای نظام یارانه ای کشور جهت اطلاع و برنامه ریزی فعالین بخش اعلام شود.

گفتنی است؛ در حال حاضر ۸۰ میلیون قطعه مرغ تخم گذار در کشور وجود دارد که روزانه بیش از سه هزار و ۲۰۰ تن تخم مرغ تولید می‌کند که کاملاً مطابق با میزان مصرف در کشور است، در نتیجه کمبودی در تولید نیست.