گروسی در تهران چه می کند؟ / توافق نهایی شد؟
مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شنبه راهی تهران می‌شود. سفری که احتمالاً آخرین قطعه رسیدن به توافق باشد. اما موضوع مهم این است که دستاورد این سفر چه خواهد بود که احتمال توافق را در اتاق مستطیل شکل هتل کوبورگ نهایی کند.
اقتصاد آنلاین - پرستو بهرامی‌راد؛ 11 ماه مذاکره در پایتخت وین برای احیای پرونده برجام به پایان خود نزدیک شده است. در حالی که هتل کوبورگ حال و هوای بهار به خود گرفته است، به نظر می‌رسد آماده اتفاقی مهم نیز می‌شود. اتاق مستطیل شکلی که ماه‌ها شاهد روند مذاکرات تیم ایران و ۱+۴ بوده، این روزها انتظار اعلام توافق را می‌کشد.
حتی میخاییل اولیانوف، نماینده ارشد روسیه در مذاکرات برجام امروز در توییتر خود نوشته است: «دیروز۱۱ ماه از آغاز مذاکرات وین می‌گذرد. یک ماراتن طولانی و طاقت فرسا، اکنون تقریباً تمام شده است.» با این حال عباس اصلانی، خبرنگار مطلع از مذاکرات وین در توییتر خود نوشت: یک منبع درباره اینکه آیا مذاکرات وین به پایان رسیده است یا خیر، گفت: «اصل این است که تا زمانی که همه چیز توافق نشده باشد، هیچ چیز توافق نمی شود. برخی مسائل هنوز باقی مانده است.»
علی‌اکبر صالحی، رییس سابق سازمان انرژی هسته‌ای ایران گفته است: «به نظر می‌رسد که مذاکرات هسته‌ای در وین به نتیجه برسد؛ بسیار امیدوارم. مشورت‌های لازم را داده‌ایم. خنثی‌سازی تحریم‌ها در حال رخ دادن است.» فیلیپه اره را، نکاینده فرانسه در مذاکرات وین نیز در توییتر خود با انتشار عکس تیم خود از اتمام مذاکرات خبر داد و از سایر مذاکره کنندگان تشکر کرد و نوشت: «به خاطر تلاش بی وقفه در ۱۱ ماه اخیر از شما تشکر می کنم.»
با این حال به نظر می‌رسد ایران منتظر روز شنبه و توافقات رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با محمد اسلامی، رییس سازمان انرژی اتمی است. حال سوال اصلی این است که ایران از این سفر به دنبال چیست؟
قطعه نهایی پازل به سرانجام رسیدن مذاکرات وین
احتمالاً تصمیم نهایی برای توافق در مذاکرات وین عصر شنبه زمانی که گروسی کنفرانس خبری در بازگشت از تهران برگزار میکند، گرفته می‌شود.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شنبه در سایه مذاکرات وین به تهران سفر میکند و طبق گفته خبرنگار وال استریت ژورنال، گروسی شنبه پس از بازگشت از تهران، شامگاه در وین مصاحبه مطبوعاتی خواهد داشت.
رافائل گروسی پیش از این اعلام کرده است که 10 روز با بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی هسته‌ای ایران مذاکرات فشرده در وین داشته است. با این حال اختلافاتی بین ایران و آژانس باقی مانده است که گروسی را به تهران کشانده و ایران نیز احتمالاً توافق در وین را به حل این پرونده مربوط ساخته است.
به نظر می‌رسد موضوعات پادمانی جاری میان ایران و آژانس به یکی از اصلیترین عوامل کند شدن روند مذاکرات وین تبدیل شده است و احتمالاً آخرین قطعه پازل توافق خواهد بود. سفر گروسی به تهران می‌تواند در دستیابی به نقشه راه مشترک برای حل و فصل موضوعات پادمانی جاری میان ایران و آزانس کمک نماید. در واقع این سفر می‌تواند آغاز رسمی پروسه پایان پرونده اختلاف پادمانی میان تهران و آژانس باشد.
اختلافات پادمانی ایران و آژانس به دلیل این است که آژانس می‌گوید:«ما اثراتی از مواد هسته‌ای در 4 مورد پیدا کرده‌ایم و ایران باید توضیح بدهد که این مواد چه بوده و چه شده‌اند.» در واقع این اختلاف پادمانی به PMD جنبه‌های نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران مربوط نمی‌شود و به دلیل گزارش‌های نادرست و سیاسی اسرائیل است. با این حال ایران می‌خواهد کلاً پرونده‌های گذشته ایران در آژانس بسته شود و هر اختلاف پادمانی به دید PMD به آن پرداخته نشود.
نور نیوز، رسانه وابسته به شورای عالی امنیت ملی در این مورد نوشته است که از نظر ایران پرونده مطالعات ادعایی نظامیPMD بسته شده و نباید این موضوع در دستور کار مستمر پادمانی آژانس باشد اما آژانس این تفسیر ایران را قبول ندارد و می‌گوید هر زمان اطلاعات جدیدی به آژانس برسد حق راستی آزمایی آنها را دارد و منبع این اطلاعات هم الزاماً نباید اعضای NPTباشند.
در واقع همانطور که پرونده PMD با تدوین یک نقشه راه میان علی‌اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی و آمانو، مدیرکل سابق آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تا شروع اجرای برجام حل و فصل شد؛ این بار نیز بهتر است که با یک توافقی میان محمد اسلامی و گروسی نقشه راهی مشخص شود. با روند مذاکرات وین نیز این احتمال بسیار قوی است.
البته پیش از سفر گروسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارشی مدعی شد میزان ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران به ۱۵ برابر بیشتر از سقف تعیین‌شده در برجام رسیده است. این خبر می‌تواند نشان از این داشته باشد که آژانس نیز سعی دارد مذاکرات را به سمت توافق ببرد و نشان دهد وقت برای اینکه ایران از نقطه گریز هسته‌ای بگذرد بسیار زیاد است.
در واقع توافق از رگ گردن به تیم‌های مذاکره‌کننده نزدیک‌تر است و طبق توییت‌های مقامات مذاکره‌کننده به خوبی روند رسیدن به توافق مشخص است. با این حال هنوز با قطعیت نمیتوان گفت که توافق بر روی میز کوبورگ قرار دارد و به نظر می‌رسد تا شنبه باید منتظر ماند.
