تاثیرات جنگ اوکراین بر مذاکرات وین

اقتصادآنلاین - پرستو بهرامی‌راد؛ بلومبرگ در گزارشی به قلم جاناتان تیرون (Jonathan Tirone) و گلنار متولی نوشته است:

تهاجم روسیه به اوکراین دیپلماسی احیای توافق هسته‌ای ایران را در آخرین گام به مخاطره می‌اندازد، چرا که قدرت‌های جهانی حاضر در گفتگوها اکنون با بزرگترین بحران امنیتی اروپا از زمان جنگ جهانی دوم روبرو هستند.

نمایندگان حاضر در مذاکرات اعلام کرده‌‌اند که احتمالا فقط چند روز تا رسیدن به موفقیت باقی است..با این حال ایران و آمریکا همچنان باید اختلافات باقی مانده را حل کنند آن هم در شرایطی که میانجی‌گران در اروپا و روسیه وارد درگیری شده‌اند.

دیپلمات‌ها در هفته اخیر به دولت تهران هشدار دادند که باید برای تصمیم‌گیری پیرامون احیای توافق ۲۰۱۵ سریع‌تر عمل کند.

سایمون کاونی (Simon Coveney)، وزیر خارجه و دفاع ایرلند، در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ به امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، گفت: لحظه‌هایی می رسد که دستیابی به توافق را امکان‌پذیر می کند، اگر بگذارید آن لحظه ها بگذرند، به دلایلی که خارج از کنترل مذاکره‌کنندگان است، توافق از دسترس دور می‌شود.

کاونی تاکید کرد که تشدید تنش‌ها میان روسیه – متحد کلیدی ایران در گفتگوهای هسته‌ای – و آمریکا دستاوردهای مذاکرات را به مخاطره می‌اندازد.

“می‌توان مشاهده کرد که تحولی بالقوه و ناگهانی می‌تواند پیشرفت واقعی مذاکرات وین را فلج کند و روند دستیابی به موفقیت را دشوارتر سازد.”

توافق احتمالی که ایران را به بازارهای انرژی باز می‌گرداند، می‌تواند به کاهش قیمت نفت کمک کند. قیمت نفت با شعله‌ور شدن درگیری‌ها در اوکراین از مرز ۱۰۵ دلار در بشکه گذشت.

با این حال، این درگیری چه‌بسا رهبران ایران را به فکر بازنگری در ضرورت سازش با غرب بیندازد. ایرانی‌ها پیش از این با روسیه و چین پیمان امنیتی بسته و متعهد شده اند که اقتصاد کشور را به سمت شرق سوق دهند.

در زمان وفقه در مذاکرات، ایران باید تصمیم بگیرد که آیا از شرط دریافت تضمین‌ها می‌گذرد یا نه. آمریکا اعلام کرده نمی تواند تضمین کند که دولت آینده چنین توافقی را نقض نکند. همچنین، ایران در واکنش به اعمال مجدد تحریم‌های آمریکا، به طور چشمگیری فعالیت‌های غنی‌سازی هسته‌ای خود را تشدید کرد به طوری که نحوه بازگشت از آن مانع بزرگ مذاکره‌کنندگان بوده است.

به نظر می‌رسد امیرعبداللهیان با آشکار شدن ابعاد تهاجم روسیه تلاش می‌کند از طریق ارزیابی دقیق از شرایط از تنگنای دیپلماتیک پیش رو عبور کند. او در پیام توئیتری ناتو را به دلیل تحریک مسکو مورد انتقاد قرار داد و هم‌زمان با رد کردن جنگ به عنوان راه حل، خواستار آتش‌بس شد.

هم روسیه و هم آمریکا می‌گویند که در مذاکرات هسته‌ای ایران با یکدیگر همکاری کرده و توانسته‌اند دیگر اختلافات خود را در این مذاکرات کنار بگذارند.

میخائیل اولیانوف، مذاکره‌کننده ارشد مسکو، بارها تصاویری از دیدارهایش با همتای آمریکایی خود رابرت مالی، را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده است.

احیای توافق هسته‌ای می‌تواند به بازارهای نفت کمک کند. ایران یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نفت خام اوپک قبل از خروج آمریکا از برجام بود و بسیاری از متقاضیان نفت انتظار دارند که در صورت برداشته شدن تحریم ها، این کشور بتواند صادرات روزانه خود را در عرض چند ماه حدود یک میلیون بشکه افزایش دهد.

توافق در وین به آرام کردن خلیج فارس نیز کمک می‌کند، منطقه‌ای که در پی تحریم‌های آمریکا و گسترش فعالیت هسته‌ای ایران شاهد تشدید تنش‌ها و شعله‌ور شدن آتش جنگ‌های نیابتی  در ماههای اخیر بوده است. اکنون جنگ در اروپا روی تلاش‌ها برای دستیابی به توافق سایه انداخته است.

در تهران، یک کارشناس ارشد سیاست خارجی که منتقد سرسخت توافق هسته‌ای بود، پیش‌بینی کرد که دیپلمات‌ها می‌توانند از مذاکرات در برابر تشدید دشمنی میان آمریکا و روسیه محافظت کنند.

فؤاد ایزدی، دانشیار دانشکده مطالعات جهانی در دانشگاه تهران گفت: تحریم‌های اعمال شده علیه کرملین در روزهای اخیر به این معنی است که روس‌ها دلایل بیشتری دارند تا ثابت کنند که سیاست کارزار فشار آمریکا علیه ایران کارساز نیست.