نسل بعدی واکسن های کرونا چگونه عمل می کنند؟
الجزیره در گزارشی درباره نسل آینده واکسن‌های کرونا به واکنش قوی‌تر واکسن‌های آینده کووید ۱۹ در پیشگیری از ابتلای شدید بیماران به کرونا اشاره کرده و نوشته که «نسل بعدی واکسن‌های کرونا پاسخ‌دهی قوی‌تر و در نتیجه ایمنی گسترده‌تری را ارائه خواهند داد. در این گزارش همچنین اهمیت و لزوم نظارت بر انواع شناخته‌شده ویروس اچ.آی.وی (عامل ایجاد بیماری ایدز) و توجه به امکان جهش در این ویروس نیز مورد اشاره قرار گرفته است.
به گزارش اقتصادآنلاین ، گزارش الجزیره با اشاره به این که «به رغم تولید انواع واکسن هنوز هم ویروس کرونا برای بسیاری از مردم جهان خطرناک است» آغاز می‌شود:
همه‌گیری کووید ۱۹ که از ویروس کرونای حاد تنفسی ناشی می‌شود، هنوز و همچنان یک تهدید جهانی به شمار می‌آید. بیماری حادی که باعث شده میلیون‌ها نفر جان خود را از دست داده و بسیاری دیگر نیز حتی مدت‌ها پس از بهبود ابتلای اولیه همچنان از علائم مداوم ریوی رنج ببرند. با این حال به رغم این خطر بالقوه، اما پیشرفت‌های خوب و مستمری در این زمینه حاصل آمده- و البته این دانش و شناختی که در مورد ویروس کووید ۱۹ و راه‌ها و داروهای درمان کرونا به دست آمده، پیش‌بینی آینده درمان این بیماری و البته پیشگیری از آن با کمک واکسن‌های نسل آینده کرونا را تا حد زیادی ممکن کرده است.
در ادامه گزارش با اشاره به این که «تولید واکسن همیشه کاری بسیار دشوار بوده- و ساخت واکسن‌های کووید نیز به دلیل اضطراری که بر این روند حاکم بوده، یک دستاورد بی‌سابقه قلمداد می‌شود»؛ اظهار امیدواری شده که «هم‌زمان با ادامه توزیع واکسن‌های فعلی در سراسر جهان، باید در انتظار نسل بعدی واکسن‌هایی باشیم که ایمنی گسترده‌تر و واکنش قوی‌تری ارائه می‌دهند».
نویسنده- که پزشکی پاکستانی به نام امیرخان است- در ادامه با تاکید بر این داده علمی منطقی که «همواره داروها و واکسن‌های نسل جدید بر پایه موفقیت‌های نسل پیش از خود تولید می‌شوند»؛ نوشته که «در مورد واکسن‌های نسل دوم کووید-۱۹ نیز باید این اصل مورد توجه قرار گیرد و به عبارت بهتر واکسن‌های آینده کرونا بر اساس موفقیت واکسن‌های فعلی ساخته شوند». با این حال امیرخان بلافاصله به این موضوع اشاره کرده که «به رغم ایمنی بالای واکسن‌های mRNA در مورد ویروس کووید، اما، گفته می‌شود که جهش‌ها و گونه‌های جدید این ویروس تا حدی از تاثیر واکسن‌ها کاسته است. این یعنی مهم‌ترین موضوعی که واکسن‌سازان در تولید واکسن‌های نسل جدید مورد توجه قرار دهند، این باشد که نسل بعدی واکسن‌ها باید از ما در برابر انواع مختلف امروز و آینده، صرف‌نظر از این‌که چقدر خطرناک باشند، محافظت کنند».
نویسنده اضافه کرده که «واکسن‌های آینده همچنین باید بتوانند خطر انتقال ویروس را از افراد واکسینه‌شده کاهش داده و حتی به صفر برسانند. این هم یعنی بتوانند با افزایش آنتی‌بادی‌های خنثی‌کننده بار ویروسی را کاهش دهند- و قبل از این‌که ویروس فرصتی برای تکثیر و انتشار پیدا کند، آن را مورد هدف قرار دهند. همچنین باید به این نیز توجه کرد که پاسخ ایمنی واکسن‌ها باید تا حد امکان طولانی‌مدت باشد و نیازی به تزریق پشت سر هم و متوالی دوزهای تقویت‌کننده احساس نشود».
در ادامه می‌خوانیم:
باید به این نکته بسیار مهم و حیاتی نیز توجه کرد که برای مقابله با این همه‌گیری در مقیاس جهانی، واکسن‌ها باید ارزان و در دسترس همه باشند.
یکی از واکسن‌هایی که در حال توسعه است و ممکن است به حل برخی از این مشکلات کمک کند، واکسن کرونای خودتقویت‌کننده mRNA است که توسط شرکت بیوتکنولوژیگ گریشتون ساخته می‌شود. این واکسن به نام GRT-R910 توانسته میزان آنتی‌ژن و آنتی‌بادی را حتی در دوزهای پایین‌تر نیز به شکل قابل توجهی افزایش داده و ایمن‌سازی را بهبود بخشد. دیگر اهمیت این واکسن این که به تزریق دوزهای اصلی و حتی تقویت‌کننده کمتری نیاز دارد.
واکسن GRT-R910 که به زودی وارد فاز 1 آزمایشی در بریتانیا می‌شود، به ادعای شرکت گریشتون «ممکن است واکنش ایمنی قوی، پایدار و گسترده‌تری را در برابر انواع کووید ایجاد کند».
اندرو آلن، مدیر گریشتون درباره این واکسن می‌گوید: «واکسن کرونای ما که برای ایجاد واکنش قوی طراحی شده؛ علاوه بر ایجاد آنتی‌بادی خنثی‌کننده قوی، نوید ایمنی طولانی‌تر را به خصوص برای جمعیت‌های آسیب‌پذیرتر ارائه می‌دهد. علاوه بر این، واکسن ما طوری طراحی شده که پتانسیل درمانی گسترده‌ای در برابر طیف وسیعی از انواع کووید ارائه می‌دهد».
این یعنی که این واکسن به معنای واقعی ایمنی قوی‌تر، گسترده‌تر و طولانی‌تری ایجاد خواهد کرد و می‌تواند با انواع مختلف امروز و آینده ویروس مقابله کند و کمتر نیاز به تزریق‌های تقویت‌کننده داشته باشد.
بسیاری از کشورهای کم‌درآمد تاکنون قادر به تامین واکسن‌های کووید-۱۹ مورد نیاز برای واکسیناسیون کل جمعیت‌شان نبوده‌اند. آنها در این زمینه مجبورند روی برنامه‌هایی مانند طرح کوواکس سازمان بهداشت جهانی حساب باز کنند- که با هدف تسهیل روند برابری واکسن طراحی شده است. یکی از شرکت‌هایی که به طور خاص بر تامین واکسن‌های کووید-۱۹ برای کشورهای کم‌درآمد تمرکز کرده، شرکت بیوتکنولوژی سوئدی زیکام است- که برای تسهیل دسترسی این قبیل کشورها به واکسن‌هایی که نیازی به نگهداری یا حمل‌ونقل در یخچال ندارند، به ایجاد یک فناوری برای خشک کردن واکسن و تبدیل آنها به پودر دست زده است.
این شرکت سوئدی حالا با همکاری شرکت داروسازی یانسن تلاش دارند نسخه‌های پودری واکسن، از جمله واکسن‌های کرونای یانسن را توسعه دهند.
با این حال، این تحقیقات منحصر به واکسن‌های کووید ۱۹ نیست. آنها همچنین در حال کار بر روی واکسن‌های دیگری نیز هستند و شرکت زیکام می‌گوید که با این تغییرات می‌توان واکسن‌های مختلف را به نقاط دورافتاده یا صعب‌العبور دنیا انتقال داد.
با این حال دیدگاه‌های دیگری نیز در این زمینه وجود دارد. مثلا سازمان جهانی بهداشت با این نگاه که «تنها راه دسترسی عادلانه کشورهای مختلف جهان به واکسن این است که کشورهای فقیر یا به عبارت بهتر دنیای جنوب واکسن‌های مورد نیازش را خودش بسازد»، در ژوئن 2021، مرکز انتقال فناوری mRNA را در آفریقای جنوبی راه‌اندازی کرد و هم‌زمان از شرکت‌های داروسازی و دولت‌ها خواست تا دانش و فناوری واکسن‌های کووید-19 را عمومی کنند تا کشورهای کم‌درآمد هم بتوانند این واکسن‌ها را تولید کنند. شرکت‌های زیادی اما به این درخواست پاسخ ندادند. با این حال شرکت بیوتکنولوژی آفریقای جنوبی نسخه‌ای از واکسن مدرنا را تولید کرد- که اطلاعات زیادی درباره‌اش عمومی شده بود و همچنین، مدرنا متعهد شده بود که حق ثبت اختراع خود را در طول همه‌گیری مطالبه نکند.
حالا این امیدواری وجود دارد که واکسن آفریقای جنوبی که بر اساس روش و فرمول واکسن مدرنا تولید شده، تا پایان سال ۲۰۲۲ آماده فاز اول آزمایش شود. همچنین کار بر روی تولید واکسن در مقیاس بسیار زیاد در حال انجام است- تا نیاز کسانی که بیشترین احتیاج را به واکسن دارند، تامین شود. سازمان جهانی بهداشت همچنین امیدوار است که این مرکز آفریقایی تولید واکسن بتواند به شرکت‌های دیگر جهان در زمینه تولید واکسن آموزش دهد. اتفاقی که اگر رخ دهد، کشورهای فقیر یک قدم به حذف اتکا به کشورهای ثروتمند در زمینه واکسن‌های کووید-۱۹ نزدیک‌تر خواهند شد. و البته نکته دیگری که نباید نادیده و ناگفته بماند این است که حتی اگر برخی از این واکسن‌های جدید برای مقابله با کرونا آماده ورود به بازار نشوند، باز هم دانش، تحقیقات و فرآیندهای تولید و روند توسعه آنها ممکن است در آینده مزایای عمده‌ای به همراه داشته باشند و به کار درمان بیماری‌های دیگر بیایند.
