حباب بورس ابتکار دژپسند بود؟
بسیاری از متخصصان اقتصادی اعتقاد دارند بحران بازار سرمایه در سال ۹۹ ناشی از سیاست های غلطی بود که به بهانه حمایت از بازار پول صورت گرفت و در این بین نمی توان نقش فرهاد دژپسند را که وزیر اقتصاد وقت دولت دوازدهم بود را نادیده گرفت.
اقتصادآنلاین–هانا پاکمند؛ اغلب کارشناسان معتقدند مسبب نابسامانیهای بازار سرمایه در سال ۹۹، سیاستهای غلطی بود که تیم اقتصادی با محوریت وزارت اقتصاد وقت و به منظور هماهنگی و ساماندهی بازار پول شکل گرفت. اما با این وجود وزیر اقتصاد پیشین به عملکرد خود در بورس افتخار میکند.
دژپسند: «به عملکردم در بازار سرمایه افتخار میکنم»
اخیرا فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد دولت دوازدهم در مصاحبهای اظهارات عجیبی پیرامون عملکرد مجموعه تحت رهبریاش در حوزه بورس مطرح کرده که واکنش بسیاری از کارشناسان و فعالان بازار سرمایه را در پی داشته است.
از جمله این اظهارنظرات میتوان به بخشی از این گفتوگو اشاره کرد که دژپسند در آن عملکرد سال۹۹ خود را که عمدتا مربوط به حوزه بورس است، قابل دفاع و حتی افتخارآمیز دانست. همین اظهارنظر بیشترین واکنشها را در شبکههای اجتماعی منجر شده و کارشناسان بسیاری هم این رفتار دژپسند را مصداقی از فرار رو به جلوی آقای وزیر تلقی کردند.
فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه، با تشریح صحبتهای اخیر دژپسند، وزیر اقتصاد دولت سابق در گفتوگو با اقتصادآنلاین گفت: صحبتهای دژپسند، وزیر اقتصاد سابق درست مثل دانشجویی است که شخصا از عملکرد خودش تمجید میکند. در حالیکه کارنامه فعالیت وی باید توسط متخصصان مورد ارزیابی قرار بگیرد.
وی بیان کرد: بازار پول مدیون بازار سرمایه است. این وابستگی به ویژه در سال ۹۹ همزمان با افزایش نرخ بهره بین بانکی، انتشار بی حد و حصر اوراق بدهی و معمول جلوه دادن استقراض دولت به جای چاپ پول اتفاق افتاد. استقراضی که به بهانه مقایسه ساختار اقتصادی و بدهی دولت با سایر کشورهای پیشرفته انجام شد. در حالیکه هیچ جای مقایسهای از لحاظ ظرفیتهای اقتصادی هم وجود نداشت. بنابراین، یکی از اصلیترین عاملان بحران بازار سرمایه در سال ۹۹ که حتی تا امروز هم ادامه یافته، سیاستهای غلط اتخاذ شده است.
حذف یا اصلاح؛ سوال اینجاست ...
وی افزود: در چنین شرایطی، با بیانیههای بیشماری که از سوی وزیر اقتصاد وقت صادر شد، رئیس سازمان بورس مرتبا تغییر میکرد. به عبارتی از اقتدار در شورای عالی بورس به صورت یک سویه استفاده کردند و روسای سازمان بورسی را که نسبت به این سازوکار اشتباه و عاقبت آن شناخت کامل داشتند، برکنار کردند.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: بنابراین تغییرهای مکرر در جایگاه ریاست سازمان بورس، انتشار اوراق و افزایش بهره بانکی به نوعی موجب بیثباتی بازار سرمایه شد. برای مثال، افزایش بهره بانکی روندی کاملا معکوس با روند جذب سرمایهگذاران به بازار سرمایه داشت، به گونهای که روند آن دقیقا درمقابل کاهش نرخ بهره قرار گرفت.
وی بیان کرد: نداشتن برنامه و تصمیمگیری اقتضایی از دیگر عواملی است که بحران بورس در سال۹۹ را شدت داد. نداشتن برنامه شفاف و عملیاتی به بحران بورس ۹۹ دامن زد. به طوریکه تغییر مداوم در روابط معاملاتی، ترکیب دارایی صندوقهای سرمایهگذاری در سهام و لوریج ارزش تضمین شرکتهای کارگزاری برای اعطای اعتبار در سال ۹۹ نشان از بیبرنامگی و بیاطلاعی مسئولین اقتصادی وقت بوده است.
«همتی رونوشت نامه اش به رهبری را به من که وزیر بودم، نداد»
دژپسند، طی ادعایی دیگر بیاطلاعی خود از نامه عبدالناصر همتی، رئیس سابق بانک مرکزی به رئیس جمهور را خبر داد، آقابزرگی در این باره معتقد است، تمامی نامههای ارسال شده به ریاست جمهوری جهت بررسی و اعلام نظر به وزیر اقتصاد ارجاع داده شد و چنین ادعایی کذب است. علاوه بر این، چگونه میشود در یک اتاق اقتصاد فکری با محوریت وزیر اقتصاد که رئیس شورای عالی بورس است از چنین موضوعی بیاطلاع باشد.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: اتفاقا چنین نامهای باید توسط شخص وزیر اقتصاد نوشته میشد و نه رئیس کل بانک مرکزی. اما دژپسند نه تنها نامهای برای جلوگیری از چنین بحرانی ننوشت، در مقابل مرتبا افراد را به سرمایهگذاری در بازار سرمایه تشویق میکرد و معتقد بود جای هیچ نگرانی وجود ندارد و بورس مکان رشد است.
آقابزرگی در پایان خاطرنشان کرد: در حالیکه بازار ثانویهای که رو به حباب حرکت میکند، نمیتواند نقش موثری در بهبود وضعیت تولید و صنعت داشته باشد. چنین صحبتهایی نشان میدهد که وی واقف به وظایف خود به عنوان سکاندار اقتصاد کشور و همچنین مسئولیتهای خود در شورای عالی بورس نبوده و نیست.