بالش های مرگ را فراموش نکنیم!
دوشنبه ۲۰ دی ماه ۱۴۰۰؛ خبر کوتاه بود و گویا و تلخ؛ صبح زود، هوای مه‌گرفته و ۵۹ خودرویی که در جاده بهبهان - رامهرمز تصادف کردند. ۵ کشته و ۴۱ مصدوم و میلیاردها تومان سرمایه‌ای که در این تصادف از بین رفت و نابود شد، حاصل آن بود. تصادفاتی که برای ما عادی شده‌اند!
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، بعد هم اعلام نظرات کارشناسی یکی پس از دیگری در دو سه روز اول هر حادثه مثل همیشه، تصادف را برایمان زنده نگه می‌دارد و بعد هم هیچ ...
اما این بار کمی قضیه متفاوت شد؛ در هیچ کدام از ۵۹ خودروی این تصادف ایربگ‌ها باز نشدند؛ آن هم در زمانه‌ای که بیشترین دقت برای تولید خودرو در جهان صورت می‌گیرد و هر نوع آپشن و امکاناتی برای آسایش مصرف‌کنندگان خودرو پیش‌بینی می‌شود.
بعد از این حادثه اولین اظهارنظر درباره بازنشدن ایربگ‌ها را دو روز بعد رییس پلیس راهور داشت که اعلام کرد «در این حادثه ایربگ هیچ خودرویی بازنشده است.»
این اظهارات پلیس، واکنش‌های زیادی را در پی داشت و حتی به گفته رییس پلیس راهور، با تشکر و قدردانی مردم از موضع‌گیری پلیس نیز همراه شد. در این میان اما اسماعیل حسین‌زهی، نایب رییس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی تهران در اظهاراتی پلیس را به طور غیرمستقیم به عنوان یکی از مقصران اینگونه حوادث برشمرد و گفت: «نه تنها ایربگ بلکه سایر قطعات خودروهای داخلی نیز کارایی لازم را ندارند و سازمان استاندارد و پلیس راهور باید نسبت به برخورد با متخلفان اقدام کنند. پلیس راهور نباید خودروهایی را که از استاندارد لازم برخوردار نیستند، شماره‌گذاری کند. نباید اجازه داد اینگونه با سرنوشت انسان‌ها بازی شود.»
سپس سیدجواد حسینی‌کیا عضو کمیسیون صنایع مجلس گفت: کمیسیون صنایع و معادن مجلس تاکنون موضوع بازنشدن ایربگ خودروهای ایرانی در تصادف زنجیره‌ای بهبهان را پیگیری کرده است و با توجه به اینکه موضوع مطالبه مردم است قطعا و در اسرع وقت از جایگاه نظارتی مجلس به آن ورود خواهیم کرد.
البته حسینی‌کیا با انتقاد از «انحصار بازار خودرو» هم گفت: وقتی انحصار بازار و تولید خودرو وجود داشته باشد، خواه ناخواه کیفیت خودروی ایرانی هم دستخوش حوادث خواهد شد. ما باید انحصار خودرو را بشکنیم تا رقابت سالم شکل بگیرد. در این صورت، چنین مسائلی به وجود نخواهد آمد.
در ادامه اظهارنظرهای دو سه روز اول بعد از حادثه، دبیر هیئت تحقیق و تفحص از صنعت خودرو در مجلس نیز در مورد بازنشدن ایربگ‌ها در تصادف زنجیره‌ای بهبهان گفته بود: شاید تاکنون صدها یا حتی هزاران نفر قربانی بی‌تدبیری خودروسازان شده‌اند. مسئله فقط بازنشدن ایربگ نیست؛ باید مواردی مثل ترمز و سایر چیزهایی که در کیفیت خودرو تأثیر دارد را نیز بررسی کنیم. ورود نهادهای نظارتی و قضایی به این مسئله باید تأثیرگذار باشد یعنی باید آورده‌ای برای مردم و صنعت خودروسازی ما داشته باشد.
سیدعلی موسوی یادآوری کرده بود: مردم مهربان ما با گذشت بسیار، در جهت حمایت از تولید داخل، خودروی ایرانی می‌خرند اما متأسفانه مدیران ما هیچ اعتنایی به تعهداتشان ندارند. مدیران خودروساز ایرانی به جای اینکه در پی بالا بردن کیفیت و امنیت خودروها باشند، متأسفانه پول‌ها را در جاهای دیگر هزینه می‌کنند. تاوان آن را هم مردم باید بپردازند. به همین جهت از قوه قضائیه درخواست می‌کنم که به این موضوع ورود پیدا کنند.
اما طهماسبی یک عضو دیگر کمیسیون صنایع و معادن مجلس مطرح کرد که امکان پیگیری قضایی بازنشدن ایربگ خودروهای تصادف بهبهان وجود دارد زیرا کیفیت و ایمنی خودرو از تعهدات خودروسازان است. امروز آنها به تکنولوژی دسترسی دارند و برای فراهم کردن بی‌نقص امکانات مکلف هستند.
نماینده مردم نی‌ریز و استهبان در مجلس یازدهم اظهار کرده بود: طبق تعهداتی که بین خودروساز و خریدار منعقد شده است و البته وظایفی که خارج از قراردادهای به عهده خودروسازان است، شکایات کیفری و طرح دعوای حقوقی نتیجه‌بخش خواهد بود.
بعد از آن بود که مدیر طراحی مرکز توسعه محصولات ایران خودرو به یک رسانه گفت: باز شدن کیسه هوا (ایربگ) در هنگام تصادف خودرو، بستگی به شدت ضربه، میزان سرعت و زاویه‌ای دارد که ضربه وارد می‌شود!
مهدی رحیمی یادآوری کرده بود که کیسه هوای هر خودرو یک جعبه سیاه برای ذخیره اطلاعات دارد و ما برای بررسی حادثه بهبهان باید این جعبه‌های سیاه را بررسی کنیم تا بتوانیم تشخیص دهیم که چرا کیسه هوا عمل نکرده است، چون اگر مشخص شود که اشکال از کیسه هوا بوده ما طبق قراردادهای بین المللی باید به سراغ تولیدکننده آن کیسه هوا برویم و مقصر، سازنده کیسه هواست.
اینکه بالاخره مقصر بازنشدن ایربگ‌ها کیست و چرا در تصادف بهبهان هیچ ایربگی باز نشد و هیچ کسی مسئولیت را بر عهده نگرفت، در رده سوالاتی باقی می‌ماند که شاید هیچ جوابی برایش پیدا نشود.
متاسفانه در ایران ضعیف‌ترین خودروها تولید می‌شود و در ورای انحصار موجود، مردم مجبور به استفاده از همین خودروها می‌شوند.
برای خودروهای تولید داخل طنزهای تلخی ساخته می‌شود که در آنها داشتن فرمان و چهارچرخ آپشن محسوب می‌شود، پس صحبت از ایربگ برای آنها شبیه قصه‌های تخیلی است.
اینکه بدانیم ایربگ چگونه به سرنشینان خودرو کمک می‌کند، اهمیت زیادی دارد. در یکی از سایت‌های خودرویی در تعریف ایربگ آمده است: بالشی اضطراری است که هنگام تصادف پر از باد شده و مانند محافظ بین سرنشین و خودرو قرار می‌گیرد. کیسه‌های هوا بعد از کمربندهای ایمنی، دومین وسیله‌ای بودند که جهت ارتقای ایمنی خودروها مورد استفاده قرار گرفتند. گرچه که سال‌ها زمان برد تا استانداردهای جهانی و کارشناسان در نقش مثبت کمربند ایمنی برای حفظ سرنشینان از آسیب‌های بیشتر به تفاهم برسند و استفاده از آن را برای سرنشینان و راننده تبدیل به قانون کنند. پس از آن نوبت به کیسه‌های هوا رسید. اما در سال ۱۹۹۸ سازمان ایمنی جاده‌ای آمریکا استفاده از کیسه هوا را برای راننده و سرنشین جلو در تمام خودروها الزامی کرد. براساس آمار جهانی استفاده از ایربگ در خودروها میزان مرگ و میر ناشی از تصادفات را تا ۶۳ درصد کاهش می‌دهد.
در توضیح چگونگی عملکرد ایربگ‌ها در زمان تصادف باید بدانید که معمولا هنگام تصادفات جاده‌ای، چه زمان برخورد دو خودرو و چه مواقع برخورد با مانع، خودرو به سرعت و تقریبا آنی متوقف می‌شود. اما سرنشینان که تحت تاثیر نیروی ضربه وارده از برخورد به خودرو قرار می‌گیرند، به جلو پرتاب می‌شوند. درصورت استفاده کمربند ایمنی توسط آنها، احتمال آسیب تقریبا به پیشانی، چانه و گردن‌شان محدود می‌شود. این آسیب معمولا ناشی از برخورد سرنشین با داشبورد و راننده با فرمان است. در این مواقع، کیسه هوا کارایی خود را به رخ می‌کشد و باز شدن به موقع، شدت ضربه را متوجه بخش‌های بدن که مقاومت بیشتری دارند می‌کند و فشار وارده بر گردن و پیشانی را که از حساسیت بیشتری برخوردارند را کاهش می‌دهد. البته این تنها، کارایی ساده‌ترین نوع ایربگ‌ها که برای راننده و سرنشین جلویی تعبیه می‌شود است. ایربگ‌های متنوعی که امروزه در برخی خودروهای مجهزتر و به‌روزتر وجود دارد، تنش، فشار و در واقع نیروی ناشی از تصادف‌های دیگر را نیز تا حد زیادی دفع کرده و مانع از آسیب شدید سرنشین و راننده می‌شوند. مانند تصادفاتی که در آنها ضربه به کناره‌های خودرو وارد می‌شود.
بنابراین ایربگ‌ها در انواع تصادفات به عنوان حفاظی امن بین سرنشین و راننده و قطعات سخت خودرو مانند شیشه‌ها، فرمان، داشبورد و غیره قرار می‌گیرند و در عین حال حرکات غیر ارادی و خارج از کنترل بدن آنها را که ناشی از ضربه تصادف است کاهش داده و محدود می‌کند."
با این توضیحات مشخص می‌شود که نبود ایربگ واقعی در خودروهای تولید داخل باعث می‌شود درصد تلفات در همه تصادفات افزایش داشته باشد.
اما در ورای همین سوالات بی جواب چه جان‌هایی که در تصادفات از دست رفتند و خانواده‌هایی برای همیشه چشم‌انتظار آمدن عزیزان خود ماندند و چشمشان به در خشک شد.
