عقبگرد آتی با درون مایه تردید
جریان غالب موجود در بازار آتی بورس کالا در حالی از ادامه روند کاهشی در این بازار حمایت می کند که به رغم رشد حجم نقدینگی واردشده به این بازار، میزان موقعیت های تعهدی بازشده همچنان در سطوح پایینی به سر می برد که این مطلب به معنی افزایش وجوه تضمین موقعیت های اتخاذشده فعلی است و خبری از ورود سرمایه عمده به این بازار نیست.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از دنیای‌اقتصاد، این نقیصه در شرایطی برجسته‌‌‌تر شده که با تعریف موقعیت‌‌‌های باز تعهدی جدید، بستر جذب سرمایه وجود دارد و می‌‌‌توان در آینده روی موفقیت‌‌‌های این بازار حساب باز کرد. این در حالی است که ذات موفقیت یک بازار تنها جذابیت قیمتی در آینده نیست؛ بلکه حمایت نهادهای تصمیم‌ساز و فعال در حوزه عرضه و تقاضا یکی از الزامات رونق این بازار یا بازارهای مشابه به شمار می‌رود. به عبارت ساده‌‌‌تر، باید بر این نکته تاکید کرد که بازار آتی محلی برای پوشش ریسک معاملهگران است؛ به عنوان مثال، برای قراردادهای آتی مس کاتد، اگر واحدهای تولیدی از این فرصت استفاده نکنند یک مزیت را برای خودشان نادیده گرفته‌‌‌اند.
در حال حاضر تابلوی آتی بورس‌کالا میزبان هشت‌نماد معاملاتی است که قراردادهای آتی صندوق طلا با سه سررسید بیشترین نماد قابل معامله این بازار را به خود اختصاص داده‌اند. جو کلی بازار طی معاملات روز گذشته از نوسان محدود نرخ تسویه این اوراق مالی-کالایی حکایت داشت که در بین نمادهای گوناگون ترکیبی از نوسان مثبت و منفی نرخ دیده شد. البته به آرامش رسیدن نسبی بازار ارز در کانال قیمتی 27هزار تومان را می‌‌‌توان یکی از مهم‌ترین دلایل این تکانههای قیمتی خنثی در بازار آتی دانست؛ چرا که مبنای اتخاذ موقعیت تعهدی بر پیش‌بینی جریان قیمتی کالاهای قابل معامله این بازار در آینده است که عمده آنها بر مبنای تکانههای ارزی نوسان نرخ را تجربه می‌کنند.
مخابره سیگنال متناقض از سوی دو دارایی سرمایه‌‌‌ای آتی
پیمان‌‌‌های آتی صندوق طلا و نقره دو دارایی سرمایه‌‌‌ای بازار مشتقه بورس‌کالا به شمار می‌‌‌روند که روز گذشته مجموع پنج‌نماد قابل معامله آنها ترکیبی از کاهش و افزایش نرخ تسویه را به ثبت رساند. به عبارت دقیق‌‌‌تر تحرک قیمتی چندان موثری طی روز گذشته در متغیرهای اصلی (دارایی پایه) تعیین بهای دو فلز نقره و طلا وجود نداشت؛ اما در جریان معاملات بازار آتی صندوق طلا در هر سه نماد رشد محدود نرخ تسویه به ثبت رسید و در مقابل دو نماد آتی نقره کاهش بها را تجربه کردند.
البته جریان ورود سرمایه به هر دو دارایی این بازار مثبت ارزیابی می‌شود که بر صدر این پنج‌نماد، دورترین سررسید آتی صندوق طلا قرار دارد که به دلیل بازگشایی اخیر آن، مهاجرت نقدینگی مثبت را تجربه می‌کند. این قرارداد که برای سررسید خردادماه سال آینده با نماد ETCKH01 معامله می‌شود، با نرخ 9هزار و 30تومان معامله شد که رشد بهای 24/ 1درصدی را نسبت به روز قبل تجربه کرد.
نکته قابل تامل در بین سه نماد قابل معامله آتی صندوق طلا این است که سررسیدهای نزدیک این دارایی بسیار به بهای واحدهای صندوق طلای لوتوس به عنوان دارایی پایه خود نزدیک شدهاند تا جایی که سررسید بهمن‌ماه آن که با نماد ETCBA00 قابل معامله است، روز گذشته با بهای 8هزار و 620تومان معامله شد که نرخی پایین‌‌‌تر از بهای دارایی پایه خود است. این مطلب به این معنی است که برای این دارایی حداقل در کوتاه‌‌‌مدت دورنمای کاهشی قابل تصور است
سیگنال جهانی طلا به بازار آتی صندوق‌های طلا به گونه‌‌‌ای است که در سطوح افزایشی خود قرار دارد؛ اما با نوسان به‌نسبت خنثی همراه است؛ چرا که اونس جهانی طلا پس از رسیدن به بالاترین رقم طی دوماه گذشته یعنی بهای 1854دلاری، روز چهارشنبه در لحظه تنظیم این گزارش به 1846دلار در هر اونس رسید؛ بهایی که با نزدیک به 2دلار کاهش در معاملات روز گذشته به میزان اندکی نوسان منفی داشت. این در حالی است که طی هفته گذشته برآیند تکانههای قیمتی اونس طلا در معاملات آتی جهانی در محدوده مثبت قرار گرفت که به میزان محدود 2درصد بود که سبب شد بهای طلا در قله‌‌‌های صعودی خود باقی بماند.
این روزها سرمایه‌گذاران به دنبال پوشش ریسک‌‌‌های ناشی از افزایش تورم وتحرکات ژئوپلیتیکی هستند. فشار مداوم قیمت‌ها، بهای فلز زرد را بالاتر برد؛ چرا که در سراسر اقتصادهای بزرگ نرخ تورم سالانه به بالاترین میزان خود طی چند دهه اخیر رسیده که سرآمد آن شاخص قیمت مصرف‌کننده ایالات‌متحده به شمار می‌رود؛ به گونه‌‌‌ای که فتح قله 7درصدی را برای نرخ تورم، آن هم با شتاب قابل‌توجه طی تقریبا 40سال گذشته رقم زده است. بنابراین به دنبال انتشار این آمار و ارقام تورمی، قیمت شمش طلا نیز با افزایش تقاضا برای خرید دارایی‌‌‌های امن افزایش یافت.
از طرف دیگر تنش‌‌‌ها بر سر اوکراین در حدی بالا ارزیابی می‌شود که بایدن، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده، ولادیمیر پوتین را مورد تهدید قرار داد که در صورت دستور حمله به اوکراین، تحریم خواهد شد. علاوه بر این، طلا در بحبوحه فروش پایدار در بازارهای سهام جهانی به روند صعودی خود ادامه داد؛ زیرا معاملهگران برای اقدامات سختگیرانه قریب‌الوقوع سیاست‌‌‌های پولی اخذشده از سوی فدرال‌رزرو آماده می‌‌‌شوند.
قراردادهای آتی نقره به صورتی تنظیم شدهاند که دارایی پایه آن مبتنی بر اوراق مالی- کالایی بورس‌کالا نبوده و نرخ تسویه آن از طریق فرمول اعلامی بورس‌کالا یعنی حاصل‌ضرب هر گرم نقره جهانی در میانگین خرید و فروش بهای دلار (سامانه سنا) قابل محاسبه است. از این رو رصد تحرکات بهای نقره در معاملات جهانی در کنار تکانههای ارزی میتواند مسیر روشنی را پیش روی معاملهگران این اوراق ترسیم کند.
روز گذشته در لحظه تنظیم این گزارش، اونس جهانی نقره با بهای نزدیک به 24دلار مورد دادوستد قرار گرفت؛ بهایی که از قیمت اوج خود طی دو ماه گذشته چندان فاصله ندارد. از آنجا که روند کلی نوسانات بهای نقره همراستا با بهای اونس جهانی طلاست، عمده عوامل موثر بر بازار طلا امکان تاثیرگذاری بر این فلز گرانبها و تغییر قیمت آن را نیز در بر دارد. بنابراین نگرانی‌های اخیر درباره افزایش تورم و تشدید تنش‌‌‌های میان روسیه و اوکراین، نقره را در کنار طلا به عنوان دارایی امن مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار داده است.
نرخ تورم ایالات‌متحده در ماه دسامبر به بالاترین میزان در 40سال گذشته یعنی 7درصد رسید. همچنین در اتحادیه اروپا قیمت‌های مصرف‌کننده به‌سرعت به 5درصد افزایش یافت. در بریتانیا نیز چرخه رشد قیمت‌ها ادامه یافت و نرخ تورم به بالاترین سطح در تقریبا 30سال گذشته رسید. سرمایه‌گذاران انتظار دارند که اتخاذ سیاست‌‌‌های پولی در آینده یا اولین افزایش نرخ بهره از سوی فدرال‌رزرو در ماه مارس انجام شود؛ آن هم در شرایطی که گمانه‌‌‌زنی‌‌‌ها در مورد افزایش بیشتر این نرخ تقویت شده است. در همین حال، این احتمال وجود دارد که بانک مرکزی انگلیس، افزایش دیگری را در نرخ بهره طی ماه آینده اجرایی کند. همچنین پیش‌بینی زمان‌بندی عملیاتی شدن اولین افزایش نرخ بهره از سوی بانک مرکزی اروپا تا ماه سپتامبر است.
بی‌‌‌رمقی فلز سرخ در بازار آتی
تنها پیمان آتی بورس‌کالا که در عمده روزهای معاملاتی با بی‌‌‌رمقی قابل‌توجه دادوستد می‌شود، روز گذشته با ثبت معامله چهار قرارداد همراه بود و به میزان 41/ 0درصد رشد بهای تسویه را تجربه کرد. در حال حاضر نماد قابل معامله مس کاتد که (COPBA00) برای سررسید بهمن‌ماه است، با نرخ 246هزار تومان قابل معامله است که به ازای هر قرارداد 100کیلو از این محصول در زمان سررسید قابل تحویل است. وجه تضمین لازم برای گرفتن یک موقعیت تعهدی در این بازار به میزان 4میلیون تومان تعیین شده است که بر مبنای نوسان نرخ تسویه میتواند قابل تغییر باشد.
همچون قراردادهای آتی نقره که بهای تسویه آن در زمان تحویل مبتنی بر دو نرخ جهانی و متوسط بهای دلار سامانه سنا در نظر گرفته شده، پیمان آتی فلز سرخ در این بازار نیز با فرمولی مشابه طراحی شده است که نرخ تسویه آن تکانههای ارز و قیمت جهانی مس را در بر دارد. طبق امیدنامه منتشرشده برای این قرارداد، بهای جهانی مس بر اساس نرخ به‌دست آمده در معاملات بورس لندن (LME) است که 25 ژانویه با قیمت نقدی 9هزار و 743دلار به ازای هر تن دادوستد شد و بهای معاملات سه‌ماهه آن نیز 9هزار و 705دلار به ازای هر تن ثبت شد. به این ترتیب بهای نقدی هر تن مس با نرخی بالاتر از قیمت‌های سه‌ماه آینده آن به ثبت رسید که از انتظار برای کاهش قیمت‌ها در آینده حکایت دارد.
جریان معاملات آتی مس در بازارهای جهانی نیز عقبگرد 5/ 4دلاری بها در هر تن را نشان می‌دهد که پیش از آن به دلیل خوش‌بینی نسبت به افزایش تقاضا از سوی مصرف‌کننده اصلی فلز سرخ یعنی چین، بالاترین سطح سه‌ماهه خود را در ابتدای ماه جاری میلادی لمس کرد. بزرگ‌ترین خریدار فلزات جهان (چین) برای اولین بار طی دو سال گذشته نرخ‌های وام مسکن خود را کاهش داد تا به بخش آسیب‌پذیر املاک خود کمک کند و همچنین از این طریق فعالیت مصرف‌کننده را تقویت کند که اخیرا کند شده است. در سمت عرضه نیز، تولید مس پالایش‌شده چین در ماه دسامبر 1/ 6درصد کاهش یافت؛ در حالی که در سال 2021 با 4/ 7درصد افزایش به رکورد 49/ 10میلیون تن رسید.
