آشنایی با خواص گیاه کوهی آنخ!
آنخ (anekh) یا کاکوتی گیاه کوهی و خودرو که در خراسان شمالی در بین کرمانجها و ترکها به نام آنخ شناخته می شود و در میان فارسها به کاکوتی معروف است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران، امروزه کمتر کسی را در شمال خراسان سراغ داریم که با گیاه آنخ آشنا نباشد یا بهتراست بگویم در شمال خراسان خانوادهای را پیدا نمیکنیم که با گیاه آنخ آشنا نباشد! این گیاه هم خانوادهی گیاه آویشن میباشد و از تیرهی نعنائیان میباشد.
گیاه کاکوتی که کردهای خراسان به آن آنخ یا آنوخ میگویند، در شمال خراسان در بین ترکها و فارس های این استان هم با نام کردی آن یعنی آنخ شناخته شده است. آنخ در بسیاری از کوهستانهای شمال خراسان به وفور یافت میشود و مردمان زیادی را در فصل بهار به کوهستانها برای جمع آوری آنخ میکشاند.
این گیاه هم خاصیت داروئی دارد و هم خاصیت غذایی. کاکوتی اغلب در درمان اختلالات گوارشی نظیر اسهال و دل پیچه کار برد دارد. در شمال خراسان بیشتر آنخ را به همر اه چای دم میکنند و اینگونه طعم خوبی را به چای اضافه میکند و بعضی اوقات هم آنخ را به تنهایی دم میکنند؛ که این روش هم بسیار مورد استقبال است؛ و آب جوش، رنگ سبز و خوش بویی را به خود میگیرد. این گیاه چند ساله است وبوتههای آن پرپشت و ارتفاع آن بین ۲۰ تا ۵۰ سانتی متر میباشد و در آذربایجان به آن کهلیک اُتی و یا کلکوتی (به معنای علف کبک) میگویند.
آویشن بیشتر در بیماریهای تنفسی استفاده میگردد، ولی کاکوتی اغلب در درمان اختلالات گوارشی نظیر اسهال و دل پیچه کار برد دارد. چوپانها و کوه نوردان کاکوتی تازه را جمع آوری میکنند و چای آن را گواراترین نوشیدنی میدانند. کاکوتی را از آن جهت به دوغ اضافه میکنند که اثرات سوء گوارشی آن نظیر دل درد و دل پیچه کاهش میدهد.
از آنجا که آنخ یا همان کاکوتی گیاهی است که هیچگونه عوارض جانبی ندارد و بسیار ارزان و در دسترس است مصرف آن را به شما توصیه میکنیم. چای کاکوتی بعد از غذا نه تنها مانند چای سیاه آهن بدن را دفع نمیکند بلکه هضم غذا را آسان میکند.
قلی چای که به زبان ترکی است ، فارس زبان ها به آن چای کوهی می گویند؛ از تیره ی گیاهان معطر است که آرام بخشی مطبوع، نشاط آور و با خاصیت معجزه آسای تقویت کننده ی قوی برای اعصاب و روان به شمار می رود.
خاصیت گیاه چای کوهی، در درمان افسردگی به اثبات رسیده است و مکانیزم اثر ضد افسردگی آن از طریق مهار آنزیمی است.
گل گیاه چای کوهی به صورت سنبله ای از گل های ریز صورتی مایل به سرخ است، در میان کاسبرگ هایی با رنگ سبز روشن قرار دارد.
از سوی دیگر چای کوهی، دارای خاصیت ضد درد ویژه ی دردهای مفصلی، سردرد، سرگیجه، دردهای عصبی و رماتیسمی می باشد که ویژگی انرژی زایی و نشاط انگیزی را نیز برای افراد افسرده و کم حوصله به همراه خود به ارمغان می آورد.
این گیاه در درمان بیماری های معده و روده با منشاء روانی و بیماری های اسهال توام با تحریکات عصبی، نقش موثر و آرام بخشی دارد و همچنین در تنظیم اعمال گوارشی و تقویت کبد به ویژه کمک به هضم غذا کاربرد دارد.
یک قاشق مربا خوری پر از چای کوهی را در یک لیوان آب جوش ریخته و با قاشق خوب به هم بزنید. آن گاه روی آن را با یک نعلبکی بپوشانید و بگذارید مدت ٢٠ دقیقه بماند تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و با کمی عسل میل کنید.