منازل سرد در انتظار تهرانی ها / چرا برنامه خاموشی ها از معابر آغاز می شود؟

اقتصادآنلاین - شادی همایونی؛  هر سال در روزهای سرد سال، گاز نیروگاه ها به دلیل ناترازی تولید و مصرف، قطع می شد اما تولیدکنندگان برق با سوزاندن مازوت، کسری سوخت خود را جبران می کردند و برق مورد نیاز تامین می شد.

با این حال امسال با وجود آنکه مدتی است مازوت سوزی در نیروگاه ها آغاز شده اما شرکت توزیع برق استان تهران با انتشار اطلاعیه‌ای از احتمال محدودیت تأمین برق در روزهای سرد پیش رو خبر داد.

صرف نظر از اینکه چرا امسال سوخت مایع نمی تواند جوابگوی نیاز نیروگاه ها باشد؛ قطعی برق در زمستان می تواند سرما را به خانه های مردم بیاورد. 

در سال های گذشته سیستم های گرمایشی منازل از حالت گازسوز صرف به برق و گاز تغییر شکل داده و منازلی که از سیستم های گرمایش از کف، اسپیلت و پکیج استفاده می کنند با قطع برق، امکان استفاده از این وسایل گرمایشی را نخواهند داشت. بنابراین نه تنها قطع گاز بلکه قطع برق نیز باعث سرد شدن منازل خواهد شد.

در اطلاعیه شرکت توزیع برق استان تهران آمده است: «با توجه به کاهش دمای هوا در روزهای پیش رو و به تبع آن افزایش مصرف گاز برای سیستم های گرمایشی، احتمال محدودیت های تولید برق ناشی از محدودیت در سوخت نیروگاه‌ها وجود خواهد داشت. لذا بدینوسیله از شما همشهریان و مشترکین عزیز درخواست می شود با صرفه جویی در مصرف گاز و برق در تمام شبانه روز ما را در تامین برق پایدار همیاری کنید. عزیزان می توانند با اقدامات ساده مانند استفاده از درزگیر های پنجره, پوشیدن دریچه های کولر و رعایت دمای آسایش و کاهش روشنایی های غیر ضرور، سهمی در روشن نگهداشتن خانه هموطنان داشته باشند .»

از آنجا که مصرف برق و گاز اثرات متقابلی دارد؛ ابتدا نگاهی به وضعیت مصارف گاز می اندازیم. با سرد شدن هوا مصرف گاز خانگی به بالای ۶۵۰ میلیون متر مکعب رسیده و این در حالی است که تولید گاز تا ۷۵۰ میلیون مترمکعب عنوان می شود. بنابراین در صورتی که مصرف گاز نیروگاه ها با ۱۳۵ میلیون متر مکعب و صنایع با ۱۲۰ میلیون متر مکعب را نیز به مصارف خانگی اضافه کنیم ناترازی گاز فقط با این سه حوزه مصرفی به بیش از ۱۵۰ میلیون مترمکعب در روز می رسد. 

هرچند جواد اوجی وزیر نفت از تابستان به فکر خرید گاز از ترکمنستان برای جبران بود و پای قرارداد با این کشور هم رفت اما میزان واردات گاز از ترکمنستان به قدری پایین است که نمی تواند مشکل کسری گاز زمستان را جبران کند. به این ترتیب دولت همانند سال های قبل، بخشی از گاز نیروگاه ها و صنایع عمده را قطع کرد تا گاز مورد نیاز خانگی تامین شود. 

مشکل جدید ولی همان طور که پیشتر اشاره شد، احتمال قطعی برق است. نگاهی به مصارف برق نشان می دهد بخش صنعت به عنوان پرمصرف ترین گروه مشترکان در صدر لیست سال ۹۹ قرار دارد و معابر با کمترین میزان مصرف در انتهای این لیست است.

بر اساس جدول فوق بخش صنعت با مصرف ۱۰۸ میلیارد و ۷۴ میلیون کیلووات ساعت برق عمده ترین مصرف کننده برق کشور در سال گذشته است و معابر با چهار میلیارد و ۸۷۶ میلیون کیلووات ساعت برق مصرفی کمترین میزان مصرف را دارد به طوری که سهم این بخش در پایان شهریور ۱۴۰۰ تنها ۱.۴ درصد برآورد شده است.

نکته قابل طرح این است که چرا دولت برای شروع خاموشی ها، به جای مشترکان پرمصرف به سراغ کم مصرف ترین مشترک می رود؟

یک منبع مطلع در گفت و گو با اقتصاد آنلاین در این باره گفت: اینکه دولت در روزهای اوج مصرف برق (تابستان) یا حتی در روزهای سرد سال که به دلیل کاهش فعالیت نیروگاه ها و وجود کسری، اول برق معابر را قطع می کند صرفا برای جلب توجه حاکمیت به موضوع برق است. 

او گفت: دولت اگر برق صنایع یا برق تجاری را قطع کند صداهای اعتراض آنقدر ضعیف است که شاید هیچ کسی متوجه قطعی برق این گروه ها نشود. اما برق معابر به محضو قطع شدن موضوع نخست بخش اقتصادی و حتی اجتماعی رسانه ها می شود و توجه ها به موضوع کسری برق جلب می شود.

 به اعتقاد او برق خانگی دومین بخشی است که جلب توجه می کند. هم به لحاظ میزان مصرف و هم به لحاظ دربرگیری، این حوزه نیز می تواند حاکمیت را متوجه کسری برق کند.

او در پاسخ به اینکه چه نیازی به جلب توجهات به موضوع کسری برق است؟ گفت: بخشی از مباحث از جمله تامین اعتبارات خاص، تغییر سیاست های یارانه ای و ... نیازمند تصمیماتی فراقوه ای است که باید در سطحی بالاتر از دولت برای آن به جمع بندی رسید. بر این اساس با ایجاد حساسیت در لایه های مختلف جامعه، در جهت تغییر برخی سیاست ها و اخذ اعتبارات بیشتر اقدام می شود.

در حال حاضر در مجموع ۲۹۰ میلیارد و ۸۴۷ میلیون کیلووات ساعت برق در سال استفاده می شود که در برخی از ماه های سال دچار ناترازی است.

در بررسی وضعیت مشترکان برق ملاحظه می شود که مصرف کنندگان بخش خانگی بالغ بر ۳۰ میلیون مشترک هستند ولی در بخش صنعت به عنوان یک مصرف کننده بزرگ، حدود ۲۶۴ هزار مشترک وجود دارد.