ساختار و عملکرد قرنیه
قرنیه لایه شفاف و نازکی روی چشم است که در بخش جلویی کره چشم قرار دارد. این قسمت، مردمک چشم (دهانه مرکز چشم)، عنبیه (قسمت رنگی چشم) و محفظه قدامی (داخل چشم پر از مایع، زلالیه) را میپوشاند. وظیفه اصلی قرنیه شکستن یا خمیدگی نور است.
به گزارش اقتصادآنلاین، قرنیه پرتو نوری را که به چشم وارد میشود روی شبکیه متمرکز میکند. قرنیه از پروتئین و سلول تشکیل شده است. برخلاف بیشتر بافتهای بدن انسان، قرنیه رگ خونی ندارد. رگهای خونی ممکن است قرنیه را کدر کنند که این کدری ممکن است از شکستن صحیح نور جلوگیری کند و بر بینایی تأثیر منفی بگذارد.
ازآنجاکه هیچ رگ خونی برای تأمین مواد مغذی قرنیه وجود ندارد، زلالیه (مایع آبکی) در محفظه قدامی مواد مغذی قرنیه را تأمین میکنند.
قرنیه از پنج لایه تشکیل شده است:
اپیتلیوم، لایه بومن، استروما، غشای مامبران و اندوتلیوم.
لایه اول، اپیتلیوم، لایهای از سلولها است که قرنیه را پوشانده است. این لایه مواد مغذی و اکسیژن خود را از اشک جذب کرده و به بقیه قرنیه منتقل میکند. قرنیه شامل عصبهایی با انتهای آزاد است.
همچنین از ورود مواد خارجی به چشم جلوگیری میکند. قرنیه پس از خراشهای سطحی خیلی سریع خودش را ترمیم میکند. بااینحال، خراشهای عمیقتر ممکن است باعث ایجاد زخم در قرنیه شود که باعث میشود قرنیه شفافیت خود را از دست دهد و باعث اختلال در بینایی میشود.
صلبیه:
صلبیه قسمتی از چشم است که معمولاً بهعنوان "سفیده سخت چشم" شناخته میشود. این دیواره دورتادور کره چشم را میپوشاند و صلبیه در امتداد قرنیه قرار دارد. صلبیه توسط ملتحمه پوشانده میشود، یک غشای مخاطی شفاف که باعث راحتی حرکات چشم میشود. در ناحیه اطراف صلبیه، عصب بینایی ضخیمتر است. صلبیه از سه قسمت تشکیل شده است: اپی اسکلرا، بافت پیوندی نازکی (بافت نازکبین ملتحمه و صلبیه) که دقیقاً در زیر ملتحمه قرار گرفته است.
اسکلرا، بافت سفید متراکمی است و قسمت رنگی صلبیه و لامینا فوسکا، داخلیترین منطقه ساخته شده از الیاف الاستیک است. تعدادی از ناهنجاریها یا بیماریهای مربوط به صلبیه، برخی ژنتیکی هستند که شامل موارد زیر میشوند:
•ملانوز: رسوبات اضافی ملانین (رنگدانه) در سطح صلبیه که میتواند ملتهب و ناراحتکننده باشد.
•کولوبومای اسکلرال: بافت ازدسترفته که منجر به بریدگی و برجستگی اسکلرا (ضایعات) میشود.
•اکتازی صلبیه: نازک شدن و برآمدگی صلبیه
اکنون لنزهای چشمی مطابق آخرین پیشرفتهای علمی ساخته شده است که برای معالجه مبتلایان به اکتازی صلبیه داخل آنها را داخل چشم کار میگذارند. ناهنجاریهای شناخته شده صلبیه شامل موارد زیر میباشند:
اکتازی که میتواند در اثر ضربه یا التهاب ایجاد شود.
اپی اسکلریت: حساسیت شدید که میتواند داخلی یا خارجی باشد، این عارضه باعث گشادی رگهای خونی این ناحیه شده و همچنین میتواند روی قرنیه تأثیر بگذارد.
ماهیچه مایل پایینی از ماهیچههای ناحیه چشم:
این ماهیچههای مایل فوقانی، عضلههایی به شکل دوک (دوک شکل) هستند که متعلق به گروه ماهیچههای برون چشمی میباشند. از نزدیکبینی بهطرف چشم کشیده شدهاند. همراه با سایر عضلات خارج چشم، نقش کنترل حرکات چشم را بر عهده دارند
اولین، دومین و سومین وظیفه آن به ترتیب چرخش داخلی (نگاه به سمت بینی)، نگاه رو به پایین و نگاه به فاصله دور است. حرکت این عضله به سمت پایین هنگامی که چشم به فاصله دور نگاه میکند. عضله راست چشمی و عضله خارج چشمی دیگر نیز باعث حرکت چشم به سمت پایین میشوند.
یکی دیگر از نقشهای اصلی عضله مایل فوقانی، ایجاد ثبات بینایی است. این عضله در برابر تمایل چشم به چرخش غیرارادی خود هنگام نگاهکردن به سمت پایین یا بالا جلوگیری میکند. همچنین باعث گردش چشم به سمت داخل میشود که موقعیت چشم را به سمت خط میانی صورت حفظ میکند.
عصب چهارم جمجمه (تروکلئار) فقط این عضله را تأمین میکند و از توانایی چشم در پایین آمدن پشتیبانی میکند. افراد مبتلا به فلج عصب چهارم - که ممکن است از بدو تولد یا در اثر ضربه ایجاد شود - حرکت چشم به سمت پایین ضعیف شده است که میتواند به نظر برسد مانند چشم آنها به سمت بالا شناور است.
این میتواند منجر به تاری دید یا مات شدن شود. فلج عصب چهارم با استفاده از عینک، جراحی قابلدرمان است و یا ممکن است بهمرور خودبهخود برطرف شود.
سرخرگ چشم:
شریان چشم از یک گروه عمده رگهای خونی در سروگردن منشعب میشود که بهعنوان شریانهای کاروتید داخلی شناخته میشوند.
شریان چشم نیز از تعدادی شاخه شریانی کوچکتر تشکیل شده است. مبدأ آن معمولاً درست بالای سینوس است. در بعضی موارد، شریان چشم از شریان کاروتید داخلی درست زیر سینوس منشعب میشود.
مسیر سرخرگ از طریق کانال بینایی، در کنار عصب بینایی و به سمت قسمت میانی چشم عبور میکند. اولین شاخه شریان، شریان شبکیه مرکزی است که از طریق عصب بینایی عبور میکند و جریان خون را به لایههای داخلی شبکیه، بخشی از بافت حساس به نور که در قسمت داخلی پشت چشم قرار دارد، میبرد.
غده اشکی مواد مغذی پلکها و ملتحمه را تأمین میکند، غشایی که پلکها و قسمت سفید کره چشم را میپوشاند. سرخرگ چشمی نیز رگهایی را تولید میکند که جریان خون را به برخی از عضلات چشم هدایت میکنند. دو التهاب شریانی انتهای شریان چشم را تشکیل میدهد و جریان خون در پیشانی و بینی را هدایت میکنند.
شریان اصلی چشم از ۱۴ شریان فرعی تشکیل شده است. انسداد شریان چشم میتواند منجر به یک بیماری پزشکی معروف به سندرم ایسکمیک چشمی شود که در آن بینایی فرد تا حدی کاهش مییابد. بیماری عروق کرونر میتواند باعث بروز این عارضه شود.