آیا مصرف ژله خوب است؟ "تغذیه، مزایا و نکات منفی مرتبط با آن"
ژله یک دسر مبتنی بر ژلاتین است که از سال ۱۸۹۷ در فهرست خوراکی‌های سراسر جهان قرار دارد. اکثر مردم این ماده شیرین و خوشمزه را با ناهار در مدرسه و سینی‌های بیمارستان استفاده می‌کنند، اما به‌عنوان یک درمان کم کالری در بین افراد تحت رژیم غذایی نیز محبوب است.
ژله چیست؟
به گزارش اقتصادآنلاین ، ماده اصلی در ژله، ژلاتین است. ژلاتین از کلاژن حیوانی ساخته می‌شود و از پروتئینی که بافت‌های همبند مانند پوست، تاندون‌ها، رباط‌ها و استخوان‌ها را تشکیل می‌دهد ساخته می‌شود.
شیوه ساخت به این صورت است که پوست‌واستخوان حیوانات خاص، غالباً گاو و خوک، جوشانده و سپس خشک می‌شوند، با یک اسید یا باز قوی ترکیب می‌شوند و در آخر فیلتر می‌شوند تا کلاژن استخراج شود. سپس کلاژن را خشک کرده، به‌صورت پودر درآورده و الک می‌کنند تا ژلاتین درست شود.
درحالی‌که غالباً شایعه می‌شود که ژله از سم اسب یا گاو ساخته می‌شود، اما این تفکری نادرست است. سم این حیوانات در درجه اول از کراتین تشکیل شده است، یعنی پروتئینی که نمی‌توان آن را تبدیل به ژلاتین کرد.
ژله را می‌توان به‌صورت مخلوط پودری تهیه کرد که می‌توان در خانه درست کرد یا به‌عنوان یک دسر از قبل تهیه شده و در وعده‌های جداگانه به‌اندازه یک فنجان مصرف کرد.
وقتی در خانه ژله درست می‌کنید، مخلوط پودر شده را در آب جوش حل می‌کنید. گرمایش داده شده به پودر، پیوند‌هایی را که کلاژن را در کنار هم نگه می‌دارد، می‌شکند. هنگامی‌که مخلوط خنک می‌شود، رشته‌های کلاژن به حالت نیمه جامد در می‌آیند و مولکول‌های آب درون آن محبوس می‌شوند. این همان چیزی است که به ژله بافتی خاص و ژل‌مانند می‌دهد.
سایر مواد تشکیل‌دهنده ژله
درحالی‌که ژلاتین همان چیزی است که به ژله بافت پوستی لرزشی می‌بخشد، مخلوط‌های بسته‌بندی شده ژله نیز حاوی مواد شیرین‌کننده، طعم‌دهنده‌ها و رنگ‌دهنده‌ها هستند. شیرین‌کننده‌های مورداستفاده در ژله معمولاً آسپارتام، نوعی شیرین‌کننده بدون کالری مصنوعی یا شکر هستند.
از طعم‌دهنده‌های مصنوعی اغلب در ژله استفاده می‌شود. این طعم‌دهنده‌ها مخلوط‌های شیمیایی هستند که از عطروطعم طبیعی تقلید می‌کنند. به همین دلیل اغلب بسیاری از مواد شیمیایی اضافه می‌شوند تا جزئیات طعم موردنظر حاصل شود.
رنگ‌های غذایی در ژله می‌توانند طبیعی یا مصنوعی باشند. به دلیل تقاضای مصرف‌کنندگان، برخی از محصولات در حال حاضر با رنگ‌های طبیعی مانند آب چغندر و هویج در حال تولید هستند.
با این حال، بسیاری از ژله‌ها هنوز با رنگ‌های غذایی مصنوعی ساخته می‌شوند. به‌عنوان‌مثال، ژله توت‌فرنگی حاوی قند، ژلاتین، اسید آدیپیک، عطروطعم مصنوعی، دی سدیم فسفات، سدیم سیترات، اسید فوماریک و رنگ قرمز شماره ۴۰ است.
ژله آلبالو بدون قند نیز حاوی همان مواد است، با این تفاوت که از اسپارتام به‌جای شکر و به‌عنوان شیرین‌کننده استفاده می‌شود و حاوی مالتودکسترین از ذرت و رنگ آبی شماره ۱ است.
ازآنجاکه بسیاری از تولید‌کنندگان ژله و بسیاری از محصولات، در دسترس نیستند، تنها راه برای دانستن اینکه چه چیزی در ژله شما وجود دارد، خواندن مواد روی برچسب استاندارد محصول است.
آیا ژله برای گیاه‌خواران مناسب است؟
ژله از ژلاتین ساخته شده است و ژلاتین نیز از استخوان‌ها و پوست حیوانات گرفته می‌شود. این بدان معنی است که این محصول برای گیاه‌خواران مناسب نیست.
با این حال، دسر‌های مخصوص گیاه‌خواران که از صمغ‌های گیاهی یا جلبک‌های دریایی مانند آگار یا کاراگینان تهیه می‌شوند، برای این دسته از افراد در دسترس هستند. شما همچنین می‌توانید ژله گیاه‌خواری خود را با استفاده از یکی از این عوامل ژل زنی گیاهی تهیه کنید.
آیا ژله ماده‌ای سالم است؟
ژله مدت زیادی است که یکی از اصلی‌ترین برنامه‌های رژیم غذایی افراد مختلف به شمار می‌رود، زیرا کالری کمی دارد و فاقد چربی است. با این حال، این موارد لزوماً باعث سالم بودن آن نمی‌شوند. یک وعده (۲۱ گرم مخلوط خشک) دارای ۸۰ کالری، ۱.۶ گرم پروتئین و ۱۸ گرم قند است که تقریباً ۴.۵ قاشق‌چای‌خوری را در برمی‌گیرد.
ژله سرشار از قند و فیبر کم و پروتئین است و این موارد باعث می‌شود که ژله یک انتخاب غذایی ناسالم باشد. یک وعده (۶.۴ گرم مخلوط خشک) ژله بدون قند تهیه شده با آسپارتام فقط ۱۳ کالری، ۱ گرم پروتئین و فاقد هرگونه قند است. هنوز هم، شیرین‌کننده‌های مصنوعی ممکن است اثرات منفی بر سلامتی شما داشته باشند.
علاوه بر این، گرچه ژله کم کالری است، اما لازم به ذکر است که دارای کمبود مواد مغذی است و تقریباً هیچ ویتامین، مواد معدنی یا فیبری از بدن را تأمین نمی‌کند.
ژلاتین و موارد سلامتی
گرچه ژله یک انتخاب غذایی مغذی نیست، اما ژلاتین ممکن است برای سلامتی شما مفید باشد. این ماده حاوی کلاژن است که در چندین مطالعه درباره حیوانات و انسان‌ها مورد تحقیق قرار گرفته است.
کلاژن ممکن است بر سلامت استخوان تأثیر مثبت بگذارد. در یک مطالعه تصادفی، زنان یائسه که ۵ گرم پپتید کلاژن در روزبه مدت یک سال مصرف می‌کردند، در مقایسه با زنانی که دارونما دریافت کرده‌اند، به طور قابل‌توجهی تراکم استخوان در آن‌ها افزایش پیدا کرده بود.
علاوه بر این، ژلاتین ممکن است به کاهش درد مفاصل نیز کمک کند. در یک مطالعه کوچک ۲۴ هفته‌ای، ورزشکاران دانشگاهی که روزانه ۱۰ گرم مکمل کلاژن مایع مصرف می‌کردند، گزارش دادند که درد مفاصل کمتری را در مقایسه با کسانی که دارونما مصرف می‌کردند، تجربه کردند.
علاوه بر این، ژلاتین ممکن است به کاهش اثرات پیری پوست هم کمک کند. در یک مطالعه تصادفی ۱۲ هفته‌ای، زنان ۴۰-۶۰ ساله که ۱۰۰۰ میلی‌گرم مکمل کلاژن مایع مصرف کردند، در آبرسانی، کشش و چین‌وچروک پوست خود بهبودی‌هایی را یافتند. با این حال، مقدار کلاژن موجود در ژله بسیار کمتر از مقدار مورداستفاده در این مطالعات است.
بعید است که خوردن ژله به اثرات منفی قابل‌توجهی منجر شود. علاوه بر این، مقدار زیاد قند در ژله معمولی به‌احتمال زیاد با اثرات سلامتی که ژله برای پوست و مفاصل شما فراهم می‌کند مقابله می‌کند، زیرا رژیم‌های حاوی قند بالا نشان می‌دهند که ژله پیری پوست را تسریع می‌کند و التهاب در بدن را نیز افزایش می‌دهد.
نکات منفی احتمالی
قبل از خوردن ژله، ممکن است بخواهید برخی از تأثیرات منفی سلامتی آن را در نظر بگیرید.
رنگ‌های مصنوعی
بیشتر ژله‌ها شامل رنگ‌های مصنوعی هستند. این مواد با ترکیبات مشتق شده از نفت که یک ماده شیمیایی طبیعی برای ساخت بنزین است ساخته می‌شوند و ممکن است اثرات مضری بر سلامتی داشته باشند.
رنگ‌های غذایی قرمز # ۴۰، زرد # ۵ و نارنجی # ۶ حاوی بنزیدین که یک ماده سرطان‌زا شناخته شده است می‌باشند. به‌عبارت‌دیگر، این رنگ‌ها ممکن است باعث سرطان شوند. با این حال، استفاده از این رنگ‌ها در دوز‌های پایین که از نظر سازمان غذا و دارو (FDA) مجاز هستند، مشکلی ندارد.
مطالعات دیگر رنگ‌های مصنوعی را به تغییرات رفتاری در کودکان مبتلا و با اختلال بیش‌فعالی همراه با کمبود توجه (ADHD) پیوند می‌زنند. درحالی‌که در برخی مطالعات، دوز‌های بالاتر از ۵۰ میلی‌گرم با تغییرات رفتاری همراه بود، مطالعات دیگر نشان می‌دهند که حتی ۲۰ میلی‌گرم از مواد غذایی مصنوعی نیز ممکن است اثرات منفی خودشان را داشته باشند.
در حقیقت، غذا‌هایی که حاوی رنگ‌های مصنوعی هستند باید برچسب‌های هشداردهنده را نشان دهند و ذکر کنند که ممکن است استفاده از این محصولات باعث بیش‌فعالی در کودکان شوند. مقدار رنگ غذایی استفاده شده در ژله ناشناخته است و احتمالاً بین مارک‌های مختلف متفاوت است.
شیرین‌کننده‌های مصنوعی
ژله‌های بسته‌بندی شده بدون قند با شیرین‌کننده‌های مصنوعی مانند آسپارتام و سوکرالوز تهیه می‌شوند. مطالعات حیوانی و انسانی نشان می‌دهند که آسپارتام ممکن است به سلول‌های بدن آسیب برساند و باعث التهاب در آن‌ها شود.
علاوه بر این، مطالعات حیوانی آسپارتام را با خطر بالاتر ابتلا به برخی از سرطان‌ها، از جمله سرطان لنفوم و سرطان کلیه در دوز‌های روزانه کمتر از ۹ میلی‌گرم در هر پوند (۲۰ میلی‌گرم در هر کیلوگرم) از وزن بدن مرتبط می‌دانند. این میزان بسیار کمتر از میزان مصرف روزانه قابل‌قبول فعلی (ADI) یعنی ۲۲.۷ میلی‌گرم در هر پوند (۵۰ میلی‌گرم در هر کیلوگرم) از وزن بدن است.
با این حال، مطالعات انسانی در مورد کشف رابطه بین سرطان و آسپارتام هنوز وجود ندارد. همچنین مشخص شده است که شیرین‌کننده‌های مصنوعی باعث ایجاد اختلال در میکروبیوم روده می‌شوند. در یک مطالعه ۱۲ هفته‌ای بر روی موش‌ها، کسانی که روزانه ۵/۵ میلی‌گرم در هر پوند (۱۱/۱ - ۱۱ میلی‌گرم در هر کیلوگرم) سوکروالوز از مارک اسپلندا دریافت کردند، میزان باکتری‌های مفید روده در آن‌ها به میزان قابل‌توجهی کاهش پیدا کرده بود.
ADI سوکروالوز ۲.۳ میلی‌گرم در هر پوند (۵ میلی‌گرم در هر کیلوگرم) است. به‌علاوه، درحالی‌که بسیاری از افراد شیرین‌کننده‌های بدون کالری را به‌عنوان راهی برای کنترل وزن خود می‌خورند، اما شواهد نشان نمی‌دهد که این امر مؤثر باشد. برعکس، مصرف منظم شیرین‌کننده‌های مصنوعی با افزایش وزن بدن مرتبط است.
آلرژی
درحالی‌که آلرژی به ژلاتین نادر است، اما در برخی افراد ممکن است اتفاق بیفتد. قرارگرفتن در معرض ژلاتین موجود در واکسن‌ها ممکن است باعث حساسیت به پروتئین‌ها شود. در یک مطالعه، ۲۴ کودک از ۲۶ کودک که به واکسن‌های حاوی ژلاتین حساسیت داشتند، آنتی‌بادی ژلاتین در خون خود داشتند و ۷ نفر واکنش مستند به غذا‌های حاوی ژلاتین داشتند.
واکنش‌های آلرژیک به ژلاتین می‌تواند شامل کهیر یا واکنش‌های آنافیلاکتیک تهدید‌کننده زندگی باشند. اگر شک دارید که به ژلاتین حساسیت دارید یا خیر، می‌توانید توسط متخصص آلرژی یا ایمونولوژی آزمایش شده و شک خود را برطرف کنید.
سخن آخر
ژله معمولاً از ژلاتین ساخته می‌شود و ژلاتین نیز از استخوان‌ها و پوست حیوانات گرفته، به‌علاوه، ارزش غذایی کمی دارد و اغلب حاوی رنگ‌های مصنوعی، شیرین‌کننده‌ها یا قند است که ممکن است اثرات منفی بر سلامتی داشته باشد.
گرچه ژلاتین و کلاژن ممکن است برخی از مزایای سلامتی را داشته باشند، بعید است که مقدار ژلاتین موجود در ژله به‌اندازه کافی باشد تا تفاوت چشمگیری در سلامتی شما ایجاد کند. علی‌رغم محبوبیت ژله، در نظر داشته باشید که ممکن است سالم‌ترین انتخاب غذایی نباشد.
اگر می‌خواهید ژله بخورید، بهتر است از مخلوط بسته‌بندی شده استفاده نکنید و با استفاده از ژلاتین و آب‌میوه نسخه سالم خود را در خانه تهیه کنید.
