آیا اختلال دوقطبی ارثی است؟

به گزارش اقتصادآنلاین، این تغییرات خلقی می‌تواند ناگهانی اتفاق بیفتد. بر اساس گفته مؤسسه ملی سلامت روان، حدود ۲.۸ درصد جمعیت نوجوان و بزرگسال، مبتلا به اختلال دوقطبی هستند. 

اختلال دوقطبی و علل آن به‌خوبی شناخته نشده است. با این اوصاف، محققان ارتباط احتمالی بین سابقه خانوادگی و اختلال دوقطبی را متذکر شده‌اند. 

این امر نشان می‌دهد که ممکن است یک مؤلفه ژنتیکی برای این اختلال وجود داشته باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این ارتباط و اختلال دوقطبی به مطالعه ادامه دهید.

وراثت و اختلال دوقطبی

درحالی‌که محققان به طور کامل علل اختلال دوقطبی را درک ننموده‌اند، اما برخی از عوامل خطر را شناسایی کرده‌اند. یکی از قوی‌ترین عوامل خطر، سابقه خانوادگی ابتلا به این اختلال است. این ارتباط ممکن است به دلیل ژن‌های خاصی باشد.

بر اساس یک بررسی در سال ۲۰۰۹، بزرگسالانی که خویشاوندانی آن‌ها از این اختلال رنج می‌برند، خطر ابتلا را به طور متوسط ده برابر افزایش می‌یابد. 

اگر این خویشاوند از اعضای نزدیک خانواده باشد، خطر شما بیشتر افزایش می‌یابد. این موضوع بدان معناست که اگر والدین شما دارای اختلال دوقطبی هستند، احتمال ابتلای شما بیشتر از شخصی است که عمه بزرگش به این بیماری مبتلا می‌باشد.

عوامل ژنتیکی حدود ۶۰ تا ۸۰ درصد علت اختلال دوقطبی را تشکیل می‌دهند. این امر بدان معنی است که وراثت تنها علت اختلال دوقطبی نیست. 

همچنین به این معنی است که اگر سابقه خانوادگی این اختلال را داشته باشید، قطعاً به آن مبتلا نخواهید شد. اکثر اعضای خانواده فردی با اختلال دوقطبی به این بیماری مبتلا نخواهند شد.

سایر عوامل خطر و محرک‌های اختلال دوقطبی

علاوه بر وراثت محققان معتقدند عوامل خطر دیگری نیز برای اختلال دوقطبی وجود دارد.

ساختار مغز

در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی ممکن است تفاوت‌های ظریفی در اندازه و فعالیت مغز وجود داشته باشد. ضربه مغزی و آسیب‌های ضربه‌ای سر ممکن است خطر ابتلا به اختلال دوقطبی را در فرد افزایش دهد.

فاکتور‌های محیطی

یک رویداد استرس‌زا اغلب باعث تحریک یا شروع اختلال دوقطبی می‌شود. این رویداد می‌تواند اتفاقی با استرس بالا و مربوط به زندگی شغلی یا شخصی باشد. یک تغییر عمده و ناگهانی در زندگی، مانند مرگ یکی از عزیزان یا آسیب‌دیدگی جسمی، نیز می‌تواند باعث شروع این اختلال گردد. 

کنترل استرس در زندگی افرادی که به اختلال دوقطبی مبتلا هستند، معمولاً مفید واقع می‌شود.

عوامل فصلی ممکن است باعث شروع دوره‌های اختلال دوقطبی شوند. تغییر از زمستان به بهار، به طور خاص، یک محرک قوی است. 

این امر به دلیل افزایش سریع تعداد ساعات آفتابی و روشنایی است که در طول روز بر غده صنوبری انسان تأثیر می‌گذارد. این موضوع، به نوبه خود، ممکن است در ایجاد افسردگی و شیدایی تأثیر بگذارد.

سایر عوامل محرک می‌تواند شامل مصرف زیاد مواد مخدر یا الکل و کمبود خواب باشد و در موارد خاص، اختلال دوقطبی در زنان می‌تواند در طول دوره پس از زایمان تحریک گردد. 

این مسئله عموماً در زنانی اتفاق می‌افتد که از نظر بیولوژیکی تمایل به ایجاد آن دارند. بااین‌حال، خود بارداری معمولاً دلیل اصلی اختلال دوقطبی نیست.

سوال:

اگر والدین من دارای اختلال دوقطبی هستند، آیا باید پزشک مرتب من را از نظر این اختلال بررسی کند؟

جواب:

بررسی اختلال دوقطبی توسط پزشک خانواده می‌تواند ایده خوبی باشد. مهم‌تر از همه، شما باید با افرادی که به آن‌ها اعتماد دارید و شما را بهتر می‌شناسند مانند اعضای خانواده یا دوستان، صحبت کنید.

عزیزان معمولاً علائم اختلال دوقطبی را قبل از اینکه از کنترل خارج شود و بستری شدن در بیمارستان لازم باشد، متوجه می‌شوند. 

اگر اعضای خانواده یا دوستان معتمد به شما می‌گویند که رفتار شما عجیب است و نه اینکه معمولاً چگونه رفتار می‌کنید، ممکن است زمان مناسب برای ملاقات با پزشک باشد. 

یکی از اعضای خانواده یا یک دوست معتمد که می‌تواند مشاهدات خود را با پزشک شما در میان بگذارد را به همراه خود ببرید.

علائم اختلال دوقطبی

اگر فکر می‌کنید شما یا کسی در خانواده شما ممکن است دچار اختلال دوقطبی باشد، دانستن اینکه به دنبال چه علائمی باشید مفید است. نوع اختلال دوقطبی تعیین‌کننده علائمی است که فرد تجربه می‌کند. به‌طورکلی، علائم اصلی انواع مختلف اختلال دوقطبی، شیدایی و افسردگی می‌باشد.

علائم شیدایی دوقطبی شامل موارد زیر است:

• رفتار ناآرام و بدون فکر

• قضاوت ضعیف

• برداشت غیرواقعی از توانایی‌ها

• شادی، حتی تا سرخوشی

• تحریک

• حالت بی‌قراری

• شرکت در رفتار‌های پرخطر، مانند قمار، رانندگی در حالت مستی، یا رابطه جنسی هیجانی

• سریع صحبت‌کردن

• سریع فکرکردن

علائم افسردگی دوقطبی شبیه علائم افسردگی منظم است. آن‌ها عبارتند از:

• خستگی شدید

• غم و اندوه طولانی‌مدت و شدید

• آرام صحبت کنید

• موضوعاتی با تصمیم‌گیری مناسب و تمرکز

• اشتهای ضعیف

• ناامیدی

• افکار صدمه به خود، از جمله خودکشی

• کناره‌گیری از دوستان و خانواده‌ها

• ازدست‌دادن علاقه به فعالیت‌ها و سرگرمی‌ها

تشخیص اختلال دوقطبی

میانگین سنی ابتلا به اختلال دوقطبی، حدود ۲۵ سالگی است. هرچند اختلال دوقطبی می‌تواند از هر سنی شروع شود. برخی از افراد اولین علائم خود را از کودکی تجربه می‌کنند. دیگران اولین علائم را بعداً در زندگی بزرگسالی خود دارند. 

دریافت یک تشخیص مناسب سال‌ها به طول می‌انجامد. این موضوع به این دلیل است که افراد ممکن است آن را با اختلال دیگری اشتباه بگیرند، یا ممکن است علائم خود را گزارش نکنند.

پزشک شما ممکن است از چندین روش برای تشخیص اختلال دوقطبی استفاده کند:

• سابقه پزشکی و علائم شما را بررسی نماید.

• یک ارزیابی جامع از سلامت روان انجام دهد. این کار ممکن است شامل دادن یک پرسش‌نامه به شما یا درخواست از شما برای ثبت سابقه الگو‌های خلقی شما باشد.

• با اجازه شما با اعضای خانواده، دوستان نزدیک و سایر افرادی که مرتباً آن‌ها را می‌بینید مصاحبه می‌نماید.

• برای رد سایر علل علائم مانند پرکاری تیروئید یا پرکاری تیروئید، شما را معاینه فیزیکی می‌کند.

چگونه اختلال دوقطبی درمان می‌شود؟

درمان به طور معمول شامل دارو، رفتاردرمانی یا ترکیبی از این دو است.

دارو

چندین دارو به طور مؤثر اختلال دوقطبی را درمان می‌کنند. قوی‌ترین دارو لیتیوم است. این دارو به طور ویژه در جلوگیری از عود و درمان افسردگی دوقطبی و دوره‌های شیدایی مؤثر می‌باشد. لیتیوم با کاهش خودکشی‌ها نیز همراه بوده است.

پزشکان ممکن است هر یک از دارو‌های ضدتشنج زیر را تجویز کنند:

• دی والپروئکس سدیم (دی پاکوت، دی پاکوت ای آر)

• کاربامازپین (تِگْرِتول، تگرتول ایکس آر، کارباترول)

• لاموتریژین (لامیکتال)

• توپیرامات (توپامکس)

• گاباپنتین (نورونتین، گرالیز، هوریزانت)

روان‌درمانی

فرم‌های مؤثر مشاوره شامل روان‌درمانی، درمان شناختی رفتاری و حمایت از همسالان می‌باشد. سایر درمان‌های بالقوه عبارتند از:

• درمان با تشنج الکتریکی الکتروشوک

• مکمل‌های اسید چرب امگا ۳

• مراقبه و مدیتیشن

بااین‌حال، تحقیقات بیشتری برای این درمان‌های بالقوه لازم است.

اگر هر نوع اختلال دوقطبی را در خود یا یکی از عزیزانتان تشخیص دادید، در جستجوی روش‌های درمانی مختلف باشید. پزشک شما ممکن است ترکیبی از دارو و روان‌درمانی را نیز توصیه کند. این روش‌های درمانی ممکن است علائم شما را بهتر کنترل کنند.

نتیجه نهایی

اختلال دوقطبی به‌خوبی درک نشده است، اما ما می‌دانیم که یک رابطه ارثی در ابتلا به آن وجود دارد. اگر فردی در خانواده شما به اختلال دوقطبی مبتلا باشد، خطر ابتلا به این بیماری بیشتر از افرادی است که سابقه خانوادگی در آن ندارند. البته این امر به این معنی نیست که شما قطعاً به آن مبتلا خواهید شد.

اگر فکر می‌کنید شما یا یکی از عزیزانتان ممکن است اختلال دوقطبی داشته باشید، با پزشک خود صحبت کنید. آن‌ها می‌توانند به شما در درک عوامل خطر شخصی کمک نموده و تعیین کنند آیا به آزمایش و ارزیابی بیشتر نیاز دارید یا خیر.