نقرس چیست؟ هر آنچه باید درباره نقرس بدانید
نقرس یک اصطلاح عمومی برای انواع بیماری‌ها است که در اثر تجمع اسیداوریک ایجاد می‌شود. این تجمع معمولاً روی پا‌های شما تأثیر می‌گذارد.
به گزارش اقتصادآنلاین، اگر مبتلا به نقرس هستید، احتمالاً تورم و درد در مفاصل پا، به‌ویژه انگشت بزرگ‌پا احساس را می‌کنید. با درد ناگهانی و شدید حملات نقرس احساس می‌کنید پای شما در حال آتش گرفتن است.
علائم نقرس
برخی از افراد اسیداوریک بیش از حد در خون دارند، اما هیچ علامتی ندارند. به این نقرس بدون علامت گفته می‌شود. برای نقرس حاد، علائم به‌سرعت از تجمع کریستال‌های اسیداوریک در مفصل بروز می‌کنند و ۳ تا ۱۰ روز ادامه دارند. درد و تورم شدیدی خواهید داشت و ممکن است مفصل شما احساس گرما کند.
بین حملات نقرس علائمی نخواهید داشت. اگر نقرس را درمان نکنید، می‌تواند مزمن شود. توده‌های سخت موسوم به توفی در نهایت می‌توانند در مفاصل و پوست و بافت نرم اطراف آنها ایجاد شوند. این رسوبات می‌توانند به طور دائمی به مفاصل شما آسیب برسانند. درمان سریع برای جلوگیری از مزمن شدن نقرس مهم است. دانستن علائم آن می‌تواند به شما کمک کند به پزشک خود مراجعه کنید قبل از اینکه نقرس دائمی شود.
دلایل نقرس
تجمع اسیداوریک در خون شما از تجزیه پورین ها باعث نقرس می‌شود. برخی شرایط خاص، مانند خون و اختلالات متابولیسم یا کم‌آبی بدن، باعث تولید بیش از حد اسیداوریک در بدن می‌شود. یک مشکل کلیه یا تیروئید یا یک اختلال ارثی، می‌تواند حذف اسیداوریک اضافی را برای بدن شما دشوار کند.
امکان دارد شما بیشتر به نقرس مبتلا شوید اگر:
- یک مرد میان‌سال یا یک زن یائسه هستند
- والدین، یا سایر اعضای خانواده مبتلا به نقرس داشته باشید (ارثی)
- الکل بنوشند
- داروهایی مانند داروهای مدر و سیکلوسپورین مصرف می‌کنند
- بیماری مانند فشارخون بالا، بیماری کلیوی، بیماری تیروئید، دیابت
در برخی از افراد مبتلا به نقرس، رژیم غذایی دلیل این امر است. دریابید کدام غذاها به‌ویژه از نظر پورین های تولیدکننده نقرس زیاد هستند.
تشخیص نقرس
پزشک می‌تواند بر اساس بررسی تاریخچه پزشکی، معاینه فیزیکی و علائم شما، نقرس را تشخیص دهد. اساس تشخیص پزشک احتمالاً این موارد خواهد بود
- شرح درد مفصل شما
- چقدر درد مفصل خود داشته‌اید
- چقدر ناحیه قرمز یا متورم است
پزشک همچنین ممکن است یک آزمایش برای بررسی تجمع اسیداوریک در مفصل شما را تجویز کند. نمونه‌ای از مایعات گرفته شده از مفصل شما می‌تواند حاوی اسیداوریک باشد. همچنین ممکن است پزشک از مفصل شما عکس رادیولوژی بخواهد.
اگر علائم نقرس دارید، می‌توانید با مراجعه به پزشک مراقبت‌های اولیه خود شروع کنید. اگر نقرس شدید باشد، ممکن است لازم باشد به یک متخصص بیماری‌های مفصلی مراجعه کنید.
درمان نقرس
در صورت عدم درمان، نقرس در نهایت منجر به آرتروز می‌شود. این وضعیت دردناک می‌تواند مفصل شما را برای همیشه آسیب‌دیده و متورم کند. برنامه درمانی که پزشک توصیه می‌کند به مرحله و شدت نقرس شما بستگی دارد.
دارو‌ها برای درمان نقرس به یک از دو روش اثر می‌گذارند. آنها درد را تسکین می‌دهند و التهاب را کاهش می‌دهند، یا با کاهش سطح اسیداوریک از حملات نقرس در آینده جلوگیری می‌کنند.
داروهای تسکین‌دهنده درد نقرس شامل این موارد است:
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین (بوفرین)، ایبوپروفن (Advil Motrin)، و ناپروکسن (Aleve)
- کلشی سین (Colcrys Mitigare)
- کورتیکواستروئید‌ها
داروهایی که از حملات نقرس جلوگیری می‌کنند شامل این موارد هستند:
- مهارکننده‌های گزانتین اکسیداز، مانند آلوپورینول (لوپورین، زیلوپریم) و فبوکوستات (یولریک)
- پروبنسید (پروبالان)
همراه با دارو‌ها، پزشک ممکن است تغییراتی در سبک زندگی برای کمک به مدیریت علائم و کاهش خطر حملات نقرس در آینده به شما توصیه کند. به‌عنوان‌مثال،
پزشک ممکن است شما را به موارد زیر تشویق کند:
- کاهش مصرف الکل
- کاهش وزن
- ترک سیگار
دارو‌ها و تغییر سبک زندگی تنها راه کنترل نقرس نیست. چند راه درمان دیگر نیز در این راستا نویدبخش بوده است.
غذا‌هایی که نباید مصرف کرد
برخی از غذاها به طور طبیعی سرشار از پورین هستند، بدن آنها را به اسیداوریک تجزیه می‌کند. اکثر مردم با غذا‌های با پورین بالا مشکلی ندارند. اما اگر بدن شما در آزادسازی اسیداوریک اضافی مشکل دارد، باید از مصرف برخی از غذاها و نوشیدنی‌ها، مانند موارد زیر خودداری کنید:
- گوشت قرمز
- گوشت اندام
- غذا‌های دریایی خاص
- الکل
نوشیدنی‌های شیرین شده با شکر و غذا‌های حاوی قند فروکتوز نیز می‌توانند مشکل‌ساز شوند، حتی اگر حاوی پورین نباشند. برخی غذاها به کاهش میزان اسیداوریک در بدن کمک می‌کنند. در صورت ابتلا به نقرس، یاد بگیرید کدام غذاها گزینه‌های خوبی هستند.
درمان‌های خانگی نقرس
روش‌های تسکین‌دهنده نقرس فقط در داروخانه موجود نیستند. شواهد حاصل از مطالعات نشان می‌دهد که این داروهای طبیعی می‌تواند به کاهش سطح اسیداوریک کمک کرده و از حملات نقرس جلوگیری کند.
- گیلاس‌ترش
- منیزیم
- زنجبیل
- سرکه سیب
- کرفس
- چای گزنه
- قاصدک
- دانه‌های خار مریم
اما ممکن است صرفاً خوردن این غذاها برای آرام‌کردن نقرس کافی نباشد. بیاموزید چه مقدار از آنها برای تأثیر بیشتر بر علائم باید مصرف شوند.
جراحی نقرس
نقرس به طور معمول بدون جراحی قابل‌درمان است. اما بعد از سال‌ها، این وضعیت می‌تواند به مفاصل آسیب برساند، تاندون‌ها را پاره کند و باعث ایجاد عفونت در پوست روی مفاصل شود. رسوبات سخت که توفی نامیده می‌شوند، می‌توانند روی مفاصل و جا‌های دیگر مانند گوش شما جمع شوند. این توده‌ها ممکن است دردناک و متورم باشند و می‌توانند به طور دائمی به مفاصل شما آسیب برسانند.
سه روش جراحی توفی را درمان می‌کند:
- جراحی برداشتن توفی
- جراحی همجوشی مفصل
- جراحی تعویض مفصل
باتوجه‌به میزان آسیب، محل قرارگیری توفی و ترجیحات شخصی شما، پزشک روش جراحی را انتخاب می‌کند. بیاموزید که چگونه جراحی می‌تواند به ایجاد ثبات در مفاصل ضعیف شده کمک کند.
محرک‌های نقرس
برخی از غذاها، دارو‌ها و اختلالات خاص می‌توانند علائم نقرس را ایجاد کنند. ممکن است لازم باشد از مصرف غذاها و نوشیدنی‌هایی مانند موارد زیر که سرشار از پورین هستند، اجتناب کرده و آنها را محدود کنید.
- گوشت قرمز، مانند گوشت خوک و گوساله
- گوشت اندام
- ماهی مانند ماهی کاد، گوش‌ماهی، صدف و ماهی سالمون
- الکل
- نوشابه‌های گازدار
- آب‌میوه
برخی از داروهایی که برای کنترل سایر اختلالات مصرف می‌کنید سطح اسیداوریک را در خون افزایش می‌دهد. در صورت مصرف هر یک از این دارو‌ها با پزشک خود صحبت کنید:
- داروهای ادرارآور، یا قرص‌های آب
- آسپرین
- داروهای کاهش فشارخون، مانند مسدودکننده‌های بتا و مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین II
همچنین اختلالات سلامتی ممکن است عامل نقرس باشد. همه این شرایط به نقرس مرتبط بوده‌اند:
- چاقی
- دیابت یا پیش دیابت
- کمبود آب بدن
- آسیب‌دیدگی مفصل
- عفونت‌ها
- نارسایی احتقانی قلب
- فشارخون بالا
- بیماری کلیوی
گاهی اوقات، سخت است بفهمیم کدام‌یک از موارد بالا عامل حملات نقرس است. داشتن یک تقویم می‌تواند به پیگیری رژیم غذایی، دارو‌ها و سلامتی برای کمک به شناسایی علت علائم کمک کند.
پیشگیری از نقرس
در اینجا چند مرحله وجود دارد که می توانید برای جلوگیری از نقرس انجام دهید:
- میزان الکل مصرفی خود را محدود کنید.
- میزان غذای غنی از پورین مانند صدف، گوشت بره، گوشت گاو را محدود کنید.
- رژیم کم‌چربی و غیر لبنی بخورید که سرشار از سبزیجات است.
- لاغر شدن
- سیگار نکش.
- ورزش‌کردن
- هیدراته بمانید
اگر شرایط پزشکی دارید یا از داروهایی استفاده می‌کنید که خطر ابتلا به نقرس را افزایش می‌دهد، از پزشک خود بپرسید که چگونه می‌توانید خطر حملات نقرس را کاهش دهید.
نقرس با توفوس
وقتی بلور‌های اسیداوریک برای مدت طولانی در مفاصل جمع می‌شوند، رسوبات سختی به نام توفی در زیرپوست ایجاد می‌کنند. بدون درمان، این توفی می‌تواند به استخوان و غضروف آسیب برساند و باعث تغییر شکل دائمی مفاصل شود. توفی توده‌های متورم در اطراف مفاصل‌اند که مانند گره‌هایی روی تنه درخت به نظر می‌رسند. آنها در مفاصل مانند انگشتان، پا و زانو‌ها و همچنین در گوش‌ها دیده می‌شوند. توفی خود صدمه‌ای نمی‌زند، اما التهابی که ایجاد می‌کند می‌تواند دردناک باشد.
گاهی توفی در بافت همبند خارج از مفاصل ایجاد می‌شود.
آیا نقرس دردناک است؟
بله، نقرس می‌تواند دردناک باشد. در واقع، درد در انگشت شست پا اغلب از اولین علائمی است که افراد گزارش می‌کنند. این درد با علائم معمولی آرتروز، مانند تورم و گرما در مفاصل همراه است.
شدت درد نقرس ممکن است متفاوت باشد. درد در انگشت شست پا در ابتدا می‌تواند بسیار شدید باشد و پس از حمله‌ای حاد، ممکن است فروکش کند.
درد، و همچنین تورم و سایر علائم، در نتیجه دفاع بدن (از طریق سیستم ایمنی بدن) در برابر بلور‌های اسیداوریک در مفاصل است. این حمله سیستم ایمنی بدن منجر به‌ترشح مواد شیمیایی به نام سیتوکین‌ها می‌شود که باعث التهاب دردناک می‌شوند.
روغن‌های مفید برای نقرس
روغن‌های معطر مواد گیاهی هستند که در رایحه‌درمانی استفاده می‌شوند. تصور می‌شود برخی از روغن‌ها دارای اثرات ضدالتهابی، تسکین‌دهنده درد و ضد باکتری هستند. برخی از روغن‌ها مورداستفاده در درمان نقرس عبارت‌اند از:
- روغن علف لیمو
- روغن دانه کرفس
- عصاره روغن بومادران
- عصاره برگ زیتون
- دارچین چینی
شما می‌توانید بوی این روغن‌ها را استشمام کنید، روغن رقیق شده را روی پوست خود بمالید یا از برگ‌های خشک گیاه چای درست کنید. فقط این روغن‌ها را نخورید زیرا بلع آنها ایمن نیست. همیشه ایده خوبی است که قبل از استفاده از هر روش درمانی جایگزین، حتی از روش‌هایی که به‌طورکلی بی‌خطر هستند، مانند روغن‌ها، با پزشک خود مشورت کنید. اگر از این روغن‌ها استفاده می‌کنید، اقدامات احتیاطی ایمنی را دنبال کنید تا مطمئن شوید که واکنشی به آنها نشان نمی‌دهید.
آیا نقرس ارثی است؟
نقرس حداقل تا حدی به دلیل وراثت است. محققان ده‌ها ژن پیدا کرده‌اند که حساسیت افراد به نقرس را افزایش می‌دهد، از جمله SLC2A9 و ABCG2 . ژن‌های مرتبط با نقرس میزان اسیداوریک بدن را در خود نگه‌داشته و آزاد می‌کنند.
به دلیل عوامل ژنتیکی، نقرس در خانواده‌ها ایجاد می‌شود. افرادی که والدین، خواهر و برادر یا بستگان نزدیک دیگری دارند و مبتلا به نقرس هستند، احتمالاً خودشان به این بیماری مبتلا می‌شوند. احتمالاً ژن‌ها فقط زمینه نقرس را فراهم می‌کنند.
عوامل محیطی، مانند رژیم غذایی، در واقع باعث بیماری می‌شوند.
نقرس و الکل
الکل مانند گوشت قرمز و غذا‌های دریایی سرشار از پورین است. هنگامی‌که بدن شما پورین‌ها را تجزیه می‌کند، اسیداوریک آزاد می‌شود. اسیداوریک بیشتر، خطر ابتلا به نقرس را افزایش می‌دهد. الکل همچنین می‌تواند میزان دفع اسیداوریک در بدن را کاهش دهد. مصرف زیاد الکل به‌ویژه در مردان می‌تواند خطر ابتلا به نقرس را افزایش دهد. در بررسی‌ها، افراد گزارش کرده‌اند که نوشیدن الکل باعث شعله‌ور شدن نقرس می‌شود.
