رقابت چین و آمریکا بر سر رهبری تغییرات اقلیمی / محیط زیست مستقل از سیاست است؟
چین، بزرگترین تولید‌کننده کربن در جهان، متعهد به اجرایی کردن سیاست‌هایی برای محدود کردن گرمایش جهانی شده و اهداف بلندپروازانه‌ای را برای رسیدن به انتشار صفر کربن تا سال ۲۰۶۰ تعیین کرده است. اما تا کنون جزییاتی درباره چگونگی تحقق این اهداف منتشر نکرده است.
اقتصادآنلاین- عاطفه حسینی؛ به گزارش سی‌ان‌بی‌سی، چین مانند بسیاری از کشورهای دیگر مهلت ۳۰ جولای برای ارائه تعهدات جدید آب و هوایی به سازمان ملل متحد را از دست داد. به گفته گاوین تامپسون، نایب رئیس وود مکنزی آسیا اقیانوسیه، این امر ممکن است در بیست و ششمین کنفرانس سازمان ملل متحد در زمینه تغییرات آب و هوا امسال، تغییراتی و تنش‌هایی ایجاد کند.
گزارش‌ها حاکی از آن است شی جین پینگ، رئیس‌جمهوری چین دعوت شخصی برای حضور در COP۲۶ دریافت کرده است، اما هنوز مشخص نیست او در این نشست حضور پیدا کند. به گفته کارشناسان در اجلاس آینده آب و هوایی شهر گلاسگو اسکاتلند چین با انتظاراتی جدی از سوی سایر کشورها در زمینه تغییرات اقلیمی روبه‌رو خواهد شد.
ارسال رسمی نقشه راه یا توضیح چگونگی دستیابی به اهداف زیست محیطی توسط چین قبل از COP۲۶، که از ۳۱ اکتبر آغاز می‌شود، مهم‌ترین و اساسی‌ترین گامی است که توسط چین باید برداشته شود.
به اعتقاد کارشناسان جهان باید انتظارات بیشتری از چین در مورد چگونگی دستیابی به اهداف زیست محیطی داشته باشد. به عبارتی دیگر چین باید برای رسیدن به هدف کاهش انتشار گازهای گلخانهای و همچنین کربن صفر در سال ۲۰۶۰، برنامه‌ای جامع درباره چگونگی ایجاد تغییراتی گسترده در نحوه تولید و انتقال انرژی خود داشته باشد.
به باور نایب رئیس وود مکنزی آسیا اقیانوسیه، علی‌رغم فشارهای جامعه بین‌المللی، چین اصرار دارد که مسیر خود را برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای تعیین کند و این کار را ادامه خواهد داد. بر اساس پیش‌بینی کارشناسان بعید است فعالیت کارخانه‌های زغال سنگ در چین قبل از سال ۲۰۲۵ ممنوع شود. همچنین برنامه پنج ساله این کشور بر اساس حمایت از زغال سنگ با کربن زیاد تدوین شده است.
اهداف چین از یک سو برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای و از سوی دیگر رشد اقتصادی، این کشور را بر سر یک دوراهی قرار داده است و سبب ایجاد یک فشار بین‌المللی بر چین برای انعطاف‌پذیری بیشتر در دستیابی به اهداف زیست محیطی شده است. با این وجود، چین در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر و پاک سرمایه‌گذاری کرده است و برای تحقق هدف خود برای به حداقل رساندن انتشار دی اکسید کربن تا سال ۲۰۳۰ تلاش می‌کند.
از طرفی دیگر چین در ماه جولای سیستم تجارت انتشار گازهای گلخانهای را با هدف مقابله با آلودگی معرفی کرد، اما در مقابل با طرح اتحادیه اروپا برای وضع مالیات بر کالاهای پرمصرفی که نقش مهمی در افزایش انتشار کربن دارند، مخالفت کرده است.
همچنین در سال‌های اخیر چین بر افزایش مسئولیت کشورهای توسعه یافته‌تر و ثروتمندتر در کاهش انتشارات جهانی گازهای گلخانهای تاکید کرده است. این سیاست مزایای بالقوه اقتصادی برای چین به همراه دارد، زیرا این کشور در عرضه و پردازش بیشتر مواد اولیه برای فناوری‌های پاک پیشتاز است. بنابراین با افزایش فشار بر کشورهای توسعه یافته برای مقابله فوری با تغییرات آب و هوایی می‌تواند اقتصاد خود را قوی‌تر کند.
در سال ۲۰۲۰، زمانی که دولت ترامپ ایالات متحده را از توافقنامه تغییرات آب و هوایی پاریس که در سال ۲۰۱۵ امضا شده بود خارج کرد، پکن سعی کرد خود را به عنوان یک رهبر جهانی در زمینه تغییرات آب و هوایی معرفی کند. اما در شرایطی که دولت بایدن رویکرد کاملاً متفاوتی در قبال تغییرات اقلیمی و محیط‌زیست اتخاذ کرده است، چین برای تبدیل شدن به یک رهبر واقعی در جهان باید بیشتر تلاش کند.
چین باید سیاست‌های جسورانه‌تر، واقع‌بینانه‌تر و کاربردی‌تر را در در زمینه کربن صفر و کاهش انتشار گازهای گلخانهای اتخاذ کند، زیرا بدون این‌ها شهرت و جایگاه جهانی این کشور می‌تواند با عملکرد دولت بایدن در زمینه محیط‌زیست تضعیف شود.
علی‌رغم اینکه آمریکا و چین توافق کردند که راه‌حلی برای معضل گرمایش جهانی پیدا کنند، اما دولت چین معتقد است بحران تغییرات اقلیمی در جهان را نمی‌توان جدا از سایر اختلافات بین این دو کشور، از جمله تحریم بعضی از مقامات چینی از سوی آمریکا به دلایل حقوق بشری حل کرد. در مقابل جان کری، نماینده ویژه آمریکا در امور اقلیمی در پاسخ به رهبران چین گفت که تغییرات آب و هوا مستقل از سیاست و بسیار مهم‌تر از اختلافات سیاسی بین دو کشور است.
