۳ کاتالیزور نفت در پاییز
پس از آنکه بازار نفت بدترینماه خود را در سالجاری میلادی در آگوست پشتسر گذاشت، طلایسیاه در سپتامبر شروع بهثبت قیمتهای بالاتر کرد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از دنیای اقتصاد، هر دو شاخص بینالمللی نفت برای اولینبار در چند هفته گذشته بهسطوح بالاتر از ۷۰ دلار بر بشکه رسیدند چراکه اوپک و متحدانش در جلسهای که ابتدایماه برگزار کردند، بهبرنامه پیشین افزایش تدریجی ۴۰۰ هزار بشکه در روز برای اکتبر پایبند ماندند و تصمیم بهافزایش این رقم آنطور که دولت جو بایدن درخواست کرده بود، نگرفتند. اوپکپلاس این تصمیم را در کمتر از یک ساعت اتخاذ کرد که کاملا با جلسات پیشین که طولانی میشد، تفاوت داشت.
با این حال، قیمتها در روز جمعه از آن سطوح پایینتر رفتند و دیروز (دوشنبه) هم بهای نفت کاهشی بود اما کاتالیزورهای بازار نفت همچنان وجود دارند تا روند را معکوس کنند. بازارها تغییر رویه سپتامبر را بهعنوان سیگنالی برای مقاومت در برابر شیوع سویه دلتایکرونا که موجب قرنطینه گسترده و هراس از یک رکود اقتصادی دیگر شده بود، تفسیر کردند. اما این موضوع فقط یکی از چندین تحول مثبتی است که بازار را امیدوارکننده میکند.
الکس کیمانی، نویسنده بازارهای مالی در یادداشتی برای اویلپرایس به سه عامل افزایشی برای بازار نفت اشاره کرده و هر یک را توضیح میدهد که در ادامه میآید.
رکورد درآمدزایی شرکتهای نفتی
ماه گذشته شرکت نروژی مشاوره انرژی، ریستادانرژی در یک گزارش گفت که صنعت شیل آمریکا در مسیر رقمزدن یک نقطهعطف قابلملاحظه در سال ۲۰۲۱ است؛ رکورد درآمدی پیش از کسر هزینه پوشش ریسک. به گفته ریستاد، اگر قیمتهای آتی وستتگزاس اینترمدییت حرکت قوی خود را ادامه دهند و متوسطی برابر ۶۰ دلار در هر بشکه در سالجاری داشته باشند و در کنار آن قیمت گاز طبیعی و میعانات گازی باثبات باشند، تولیدکنندگان شیل آمریکا میتوانند انتظار درآمد ۱۹۵ میلیارد دلاری از منابع هیدروکربنی پیش از لحاظ کردن هزینههای پوشش ریسک را در سال ۲۰۲۱ داشته باشند. رکورد قبلی درآمد قبل از کسر هزینههای پوشش ریسک (pre-hedge revenues) در سال ۲۰۱۹ ثبت شد که به۱۹۱ میلیارد دلار رسید.
این برآورد شامل فروش هیدروکربن از چاههای افقی شیل در مخازن پرمیان، باکن، آنادارکو، ایگلفورد و نیوبرارا است. با وجود این، ریستاد گفته جریان پول نقد شرکتی ناشی از عملیاتها ممکن است تا پیش از سال ۲۰۲۲ بهیک رکورد نرسد چراکه خسارتهای پوشش ریسک به ۱۰میلیارد دلار از درآمدها در سالجاری خواهد رسید. نکته مثبت اینکه هزینههای پوشش ریسک ممکن است در سال آینده آنقدر بالا نباشد زیرا تولیدکنندگان تمایل زیادی بهاستفاده از این روش برای تضمین درآمد ندارند. بهطور معمول شرکت های شیل وقتی بهتولید خود و هزینههای پوشش ریسک میافزایند که قیمت نفت در حال افزایش مداوم باشد. با این حال، رالی دیوانهوار پس از پاندمی بسیاری را به این واداشته که فکر کنند آیا این رویه ادامه خواهد داشت.
در واقع ۵۳ تولیدکننده نفت که توسط شرکت وودمکنزی ردیابی شدند، فقط ۳۲ درصد تولید نفت مورد انتظار خود در سال ۲۰۲۱ را تحتپوشش ریسک قرار دادند که بهطور محسوسی پایینتر از همین موقع در سال گذشته است.
گلدمنساکس که کاملا متعلق به اردوگاه سرمایهگذاران و نهادهای با انتظار افزایشی است، قیمت نفت را چیزی بین ۷۵ تا ۸۰ دلار در ۱۸ماه آینده برآورد میکند. این سطح در صورت تحقق میتواند کمک کند شرکتها بدهیهای خود را کاهش دهند و درآمدها بهبود یابند. گلدمنساکس بهشرکتهای مطرحی مانند آکسیدنتال، اکسونموبیل، دیوون، هِس و شلومبرگر مشاوره میدهد. گلدمن اما تنها نهاد خوشبین در والاستریت نیست. اوایل ژوئن جان کیلداف از اگینکپیتال پیشبینی کرد قیمت برنت در تابستان به۸۰دلار بر بشکه و وستتگزاس اینترمدییت در محدوده ۷۵ تا ۸۰ دلار بر بشکه معامله شود چراکه تقاضا برای بنزین قوی خواهد بود.
ریکاوری تقاضا در چین
تقاضای نفت در چین نشانههایی از ریکاوری قوی پس از بازگشایی اقتصادی را نشان میدهد و پکن در حال نزدیک شدن بهمراحل نهایی بازرسی از پالایشگران مستقل است که بهآنها اجازه ازسرگیری واردات نفت را خواهد داد. پس از پنجماه با خرید پایین بهدلیل کمبود سهمیه واردات، قرنطینه کرونایی که مصرف نفت را سرکوب کرد و برداشت از انبارهای نفت که در سطوح بالایی قرار داشتند، حالا تقاضا برای نفت در بازار نقدی توسط بزرگترین واردکننده این کامودیتی در جهان در مسیر ریکاوری قرار گرفته است. از آوریل، مصرف نفت ضعیف در چین و همینطور کاهش شدید تولید پالایشگاهی این کشور بهکف ۱۵ ماهه موجب رکود در قیمتهای گریدهای نفتی از غرب آفریقا و برزیل بهپایینترین سطوح چندین ماهه شده است. با این حال تحلیلگران حالا میگویند بهدلیل تهسیل مقررات منع آمد و شد، واردکنندگان نفت چین در حال افزایش خرید هستند و حتی پریمیومهای بالاتری برای تضمین محمولههای تحویل نوامبر به بعد میدهند.
حدود یکماه پیش، مقامات پکن با محدودکردن حمل و نقل عمومی و خدمات تاکسیرانی در ۱۴۴منطقه که بیشترین آسیب را از نوع دلتایکرونا در سراسر کشور داشتند، از جمله سرویس قطار و استفاده از مترو در پکن، قرنطینه گسترده را اعمال کردند. قرنطینه بهوضوح جواب داده است و پکن اخیرا ادعا کرده است که تعداد موارد ابتلا بهدلتا را بهصفر رسانده است.
در همین حال، معاملهگران بهطور فزایندهای خوشبین هستند که پکن بهزودی تحقیق در مورد پالایشگاههای مستقل، معروف به تیپات را بهسرانجام برساند. پالایشگاههای خصوصی در حالحاضر نزدیک به۳۰ درصد حجم پالایش نفتخام چین را کنترل میکنند، در حالیکه این رقم در سال ۲۰۱۳، رقم ۱۰ درصد بود.
پکن اخیرا اعلام کرده است که سهمیه واردات پالایشگاههایخصوصی نفت این کشور را کاهش داده است. بهگزارش رویترز، بهپالایشگاههای مستقل چین مجموعا ۲۴/ ۳۵میلیون تن سهمیه واردات نفتخام در دومین سهمیه امسال تعلق گرفت که ۳۵ درصد کاهش از ۸۸/ ۵۳میلیون تن نسبت بهسال گذشته همین موقع را نشان میدهد.
این کاهش بزرگ در چارچوب بازرسی از تیپاتها انجام شد که طی پنج سال گذشته بهطور فزایندهای سهم بیشتری از پالایش چین داشتهاند. این امر بهپکن اجازه میدهد تا جریان نفت وارداتی را بهطور دقیق تنظیم کند، چراکه دولت تلاش میکند تخلفاتی مانند فرار مالیاتی، قاچاق سوخت و نقض قوانین زیستمحیطی و انتشار گازهای گلخانهای توسط پالایشگاههای مستقل را کاهش دهد. اما پکن اکنون در حال اتمام عملیات پاکسازی است و میتواند به تیپاتهای بیشتری اجازه دهد واردات نفتخام را دوباره آغاز کنند.
در واقع، انتظار میرود چهارمین بخش از سهمیه وارداتی در ماه سپتامبر یا اکتبر صادر شود که میتواند تقاضای پالایشگاههای مستقل را احیا کند. چیز دیگری که بهنفع این پالایشگاهها عمل میکند این است که سطح انبارهای نفتخام شرکتهای دولتی نفت چین بسیار پایین است و پالایشگاههای خصوصی میتوانند این کمبود را جبران کنند. واردات به استان شاندونگ چین، محل استقرار بیشتر تیپاتها، در ماههای جولای و آگوست بهکمتر از ۳ میلیون بشکه در روز رسید، در حالیکه بهطور متوسط در نیمه اول سال ۲۰۲۱، رقم ۶/ ۳ میلیون بشکه روزانه بود.
انقباض عرضه
یکی دیگر از نهادها در جبهه والاستریت در مورد نفت بسیار خوشبین است اما بهدلیلی متفاوت: تنگنای عرضه. فرانسیسکو بلانش، استراتژیست بازارهای کالایی بانک آمریکا پیشبینی کرده قیمت نفت در سال ۲۰۲۲ به۱۰۰ دلار بر بشکه برسد زیرا دنیا با یک تنگنای عرضه عمده روبهرو خواهد شد. بلانش توضیح میدهد: «نخست، تقاضای زیادی برای رفت و آمدها پس از ۱۸ماه قرنطینه وجود دارد. دوم، حمل و نقل عمومی با تاخیر بازیابی میشود و استفاده طولانیمدت از خودروهای شخصی را افزایش میدهد. سوم، مطالعات قبل از همهگیری نشان میدهد که دورکاری بیشتر میتواند منجر بهافزایش رانندگی شود، چراکه کار از خانه تبدیل بهکار از ماشین میشود. از نظر عرضه، ما انتظار فشار دولت ایالاتمتحده و سراسر جهان برای کاهش هزینه سرمایهای در سهماه آینده جهت تحقق اهداف (معاهده اقلیمی) پاریس را داریم. ثانیا، صدای سرمایهگذاران علیه بخش انرژی و برای هزینه بیشتر به دلایل مالی و ESG (محیطزیست، ایمنی و حکمرانی) بلندتر شده است. سوم اینکه، فشارهای قضایی برای محدودکردن انتشار دیاکسیدکربن در حال افزایش است. بهطور خلاصه، تقاضا در حال بازگشت است و عرضه ممکن است نتواند خود را بهطور کامل هماهنگ کند که کنترل اوپک را در بازار نفت در سال ۲۰۲۲ افزایش میدهد.» پیشبینی افزایشی بلانش تاکنون جسورانهترین پیشبینی بانکهای اصلی والاستریت بوده است و حتی در بازه زمانی طولانیتر نیز منطقی بهنظر میرسد. اگرچه در مقایسه با پیک تقاضای نفت کمتر مورد بحث جدی قرار میگیرد، اما پیک عرضه در چند سال آینده همچنان امکانپذیر باقی میماند.
در گذشته، نظریههای «پیکنفت» در سمت عرضه عمدتا نادرست از آب درآمد، زیرا طرفداران آنها بهطور مداوم عظمت منابع هنوز کشف نشده را دستکم میگرفتند. در سالهای اخیر، نظریه پیک نفت در سمت تقاضا همیشه توانسته است توانایی منابع انرژی تجدیدپذیر و وسایل نقلیه برقی را در جایگزینشدن بهجای سوختهای فسیلی بیش از حد ارزیابی کند.
آن زمان افراد کمی میتوانستند رشد انفجاری تولید شیل ایالاتمتحده را پیشبینی کنند که تنها در یک دهه توانست از یک الی ۲میلیون بشکه در روز به۱۳ میلیون بشکه روزانه برسد. طنزآمیز است که بحران همین شیل بهاحتمال زیاد عامل ایجاد پیک عرضه نفت خواهد شد.
دن یرگین، نایب رییس IHS Markit اظهار کرد که تقریبا اجتنابناپذیر است که تولید شیل بهدلیل کاهش شدید سرمایهگذاری، معکوس شود و کاهش پیدا کند و بعدا با سرعت کند بهبود یابد. چاههای نفت شیل فوقالعاده سریع کاهش تولید پیدا میکنند و بنابراین برای جبران عرضه از دست رفته نیاز بهحفاری مداوم دارند.
در همین راستا، ریستاد انرژی اخیرا هشدار داد که غولهای نفتی ممکن است ذخایر اثبات شده خود را در کمتر از ۱۵ سال بهپایان برسانند، زیرا حجم تولید شده بهطور کامل با اکتشافات جدید جایگزین نشده است.