دلایل پایین بودن ضریب نفوذ بیمه در کشور / چگونه می توان به هدفگذاری ۷درصدی دست یافت؟
با وجود اهمیت بیمه در کشور، اما مقایسه ضریب نفوذ بیمه در ایران با سایر کشورهای جهان نشان میدهد مسیر طولانی تا رسیدن به شرایط ایدهآل در پیش داریم. اما چه موانعی بر سرراه گسترش صنعت بیمه در کشور وجود دارد؟
اقتصادآنلاین- صبا نوبری؛ ضریب نفوذ بیمه جایگاه صنعت بیمه هر کشوری را در مقایسه با کل اقتصاد آن کشور مشخص میکند و یکی از شاخصهای توسعه و ترقی صنعت بیمه در هر کشور ضریب نفوذ بالای بیمهای در آن کشور است که از نسبت حق بیمه تولید شده به تولید ناخالص ملی محاسبه میشود.
از آنجایی که ضریب نفوذ بیمه به عنوان معیاری برای توسعه و گسترش صنعت بیمه در یک کشور شناخته میشود، فعالان و کارشناسان این صنعت همواره به روند این شاخص توجه ویژهای داشته و بر افزایش آن تاکید داشتند.
این شاخص در کشورهای جهان به طور متوسط بیش از ۷.۵درصد است درحالی که در ایران ۲.۵درصد است که نشان از لزوم توجه و اهتمام ویژه بر بهبود وضعیت صنعت بیمه در کشور دارد.
کارشناسان مختلف، یکی از اصلیترین دلایل پایین بودن ضریب نفوذ بیمه در ایران را، عدم توجه به بیمههای عمر یا زندگی میدانند.
بیمه زندگی قراردادی است میان شرکت بیمه و بیمهشده که در آن، بیمهشده تا زمانی معین بسته به نوع قرارداد، متعهد به پرداخت حقبیمه (مبلغ تعیین شده در قرارداد و غالبا در اقساط بلندمدت) میشود و با بروز وقایعی چون مرگ، ابتلا به بیماری لاعلاج یا احتیاج شخص به مراقبتهای ویژه پزشکی یا در طول حیات، شرکت بیمه موظف خواهد بود سرمایه بیمهشده را بهطور یکجا یا بهصورت مستمری به بیمهگذار یا به شخصثالثی که وی تعیین کرده بپردازد.
سطح توسعه کشورها و نیز درآمد سرانه رابطه مستقیمی با میزان استفاده از انواع بیمهها دارد. بطور مشخص در بخش بیمه عمر، در کشورهای اروپایی بطور میانگین ۶۰ درصد، در امریکا ۸۵ درصد و در کانادا ۹۰ درصد از مردم از بیمه عمر استفاده میکنند. در ژاپن نیز هر یک از شهروندان بطور متوسط از ۸ نوع خدمات بیمهای بهره میبرند که بیمه عمر یکی از آنها است اما این رقم در کشورهای کمتر توسعهیافته ۸ درصد و در ایران متاسفانه تنها ۳ درصد است.
دلایل عدم اقبال به بیمه عمر
بخشی از دلایلی که مردم در ایران به سمت استفاده از بیمه عمر نمیروند، عدم شناخت نسبت به مزایای این بیمه است.
همچنین ممکن است برخی فکر کنند در صورت پرداخت حق بیمه عمر این بیمه تنها پس از مرگشان به آنها پرداخت میشود، اما باید بدانند که بیمه عمر سه گونه است، بیمه مختلط، بیمه به شرط فوت و بیمه افراد خاص. در یکسری از بیمهنامهها فوت براثر حادثه و یا فوت به هر علت تحت پوشش قرار میگیرد، در بخشی از بیمهنامهها علاوه بر بیمه فوت، بیمه پسانداز هم وجود دارد و در برخی بیمهنامهها نیز بیمه امراض خاص وجود دارد. بنابراین بیمهنامههای عمر در داخل چهار بسته مختلف ارائه میشود. اگر فرد با پرداخت نخستین قسط بیمه عمر فوت کند، سرمایه فوت به ورثه پرداخت میشود، اما اگر بخش پسانداز را هم خریداری کرده باشد و فرد با پرداخت بیمه عمر زنده بماند سرمایهای به او تعلق میگیرد. بنابراین همه بیمههای عمر به شرط فوت نیست.
تورم، عامل دیگر عدم اقبال مردم به بیمه عمر است، وجود تورم پایدار در اقتصاد ایران منجر به کاهش ارزش سرمایه بیمه گردیده و قدرت خرید آن را میکاهد. لذا قراردادهای بلند مدت بیمه عمر را متزلزل و نا استوار میسازد. در نتیجه افراد را از تقاضای بیمه عمر رویگردان نموده و به سوی سرمایه گذاریهای مطمئن تر و یا کوتاه مدت تر سوق میدهد. متوسط نرخ تورم در اقتصاد ایران طی سالیان گذشته بالا بوده و با توجه به شرایط اقتصادی ارقام متفاوتی را تجربه کرده است.
هدفگذاری ۷درصدی برای ضریب نفوذ
مطابق قانون برنامه ششم توسعه، ضریب نفوذ بیمه در ایران باید تا پایان سال ۱۴۰۰ به ۷درصد برسد. این موضوع که دولتمردان در کشور به اهمیت صنعت بیمه و لزوم گسترش آن پی بردند مایه خوشحالی است اما با توجه به وضعیت اقتصاد کشور و موانعی که در این راه قرار دارد باید توجه کرد که این هدفگذاری کمی بلندپروازانه به نظر میرسد و اینکه تا پایان سال از رقم ۲.۵ به ۷درصد برسیم دور از انتظار است.