آتش بس غزه در بن بست

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، با گذشت 11روز از آغاز درگیری‌ها در باریکه غزه، تلاش‌های دیپلماتیک برای پایان‌دادن به درگیری‌ها راه به جایی نبرده است. با این حال، درخواست‌های جهانی برای توقف حملات در دو سوی مرز، از دیروز شدت گرفته است. از میان اعضای دائم شورای امنیت، فرانسه نیز به چین و روسیه پیوسته تا شاید سازمان ملل بتواند راهی برای توقف جنگ پیدا کند.

صبح دیروز با طلوع خورشید، حملات هوایی و توپخانه‌ای اسرائیل نیز آغاز شد. چند ساختمان مسکونی، هدف صبحگاهی سربازان صهیونیست بود که در نتیجه انهدام آنها، 4فلسطینی ازجمله یک خبرنگار به شهادت رسیدند. شمار شهدای غزه اکنون به 219نفر رسیده است.

در میان قربانیان حملات اسرائیل، 63کودک هم دیده می‌شود. بیش از هزار و 500نفر نیز مجروح شده‌اند. تایمز اسرائیل دیروز به نقل از منابعی در ارتش این رژیم نوشته که جنگنده‌های صهیونیستی در یک عملیات طی 25دقیقه 122بمب روی غزه انداخته‌اند. این عملیات ساعت 10 شب سه‌شنبه انجام شده است. دامنه درگیری‌ها به بیت‌المقدس و کرانه باختری نیز رسیده و در این مناطق نیز مردم با نیروهای امنیتی درگیر شده‌اند.

ارتش رژیم صهیونیستی زیرساخت‌های حیاتی غزه ازجمله مراکز درمانی، جاده‌ها، نیروگاه‌های برق و مراکز تصفیه آب را هدف قرار داده است.

درگیری‌های اخیر، شدیدترین درگیری‌ها میان اسرائیل و فلسطین است. همزمان، گروه‌های مقاومت نیز حدود 3هزار و 500موشک به سمت سرزمین‌های اشغالی شلیک کرده‌اند. غزه همچون 10سال گذشته در محاصره است و هیچ ارتباطی با جهان بیرون ندارد. فارغ از حملات هوایی و توپخانه‌ای اسرائیل، به‌خاطر موانع دسترسی به مواد غذایی و آب آشامیدنی، یک بحران انسانی در انتظار ساکنان این منطقه است. به لطف مانع‌تراشی‌های آمریکا، هیچ کشور یا نهاد بین‌المللی‌ای نتوانسته نقش مؤثری در پیشبرد مذاکرات صلح و میانجیگری بین دو طرف ایفا کند.

درحالی‌که بیشتر کشورهای جهان خواستار آتش‌بس فوری هستند، موضع آمریکا به‌عنوان نزدیک‌ترین متحد اسرائیل با حاشیه‌های زیادی همراه بوده و این کشور بارها مانع صدور بیانیه شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه رژیم صهیونیستی شده است. از سوی دیگر، رهبران اتحادیه اروپا نیز هنوز نتوانسته‌اند به یک توافق جمعی برای محکوم‌کردن اسرائیل برسند. تلاش‌های کشورهای منطقه ازجمله مصر هم برای ایجاد آتش‌بس در غزه ناکام بوده است.

سازمان ملل؛ منفعل

اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد در جلساتی که طی روزهای گذشته داشتند بارها حملات اسرائیل را محکوم کرده‌اند، اما به‌دلیل سنگ‌اندازی‌های آمریکا هنوز نتوانسته‌اند یک بیانیه رسمی علیه رژیم صهیونیستی صادر کنند. هربار واشنگتن به‌عنوان یکی از اعضایی که حق وتو دارد، مانع صدور چنین بیانیه‌ای و درخواست رسمی آتش‌بس شده است.

این موضوع، انتقاد بسیاری از کشورها ازجمله چین، رئیس دوره‌ای شورای امنیت را به‌دنبال داشته است. آخرین‌بار نیز دیروز برای چهارمین‌بار جلسه شورا بدون صدور بیانیه برگزار شد. گفته می‌شود که در این جلسه، فرانسه، مصر و اردن پیشنهاد تازه‌ای برای درخواست آتش‌بس و امکان ارسال کمک‌های بشردوستانه مطرح کرده‌اند، اما جزئیات این پیشنهاد هنوز منتشر نشده است. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد خواستار پایان فوری جنگ شده و گفته است: «این چرخه باطل خونریزی، ترور و تخریب باید فورا پایان گیرد. همه طرفین باید به قوانین بین‌المللی و حقوق بشر احترام بگذارند.» او از اسرائیل و حماس خواسته تا اجازه دهند تلاش‌های میانجیگرانه به نتیجه برسد.

آمریکا؛ موضع جنجالی

اسرائیل، نزدیک‌ترین متحد آمریکا در خاورمیانه است. واشنگتن، تأمین‌کننده اصلی تجهیزات نظامی رژیم صهیونیستی است و سالانه 3.8میلیارد دلار به این رژیم کمک تسلیحاتی می‌کند. این رابطه همیشه به آمریکا این اهرم را داده که هنگام بالاگرفتن تنش‌ها، اسرائیل را به پای میز مذاکره بکشاند؛ اتفاقی که در درگیری اخیر هنوز نیفتاده است. روابط دو طرف در دوره ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ با انجام اقداماتی چون انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به بیت‌المقدس وارد مرحله تازه‌ای شده بود، اما جو بایدن بعد از ورود به کاخ سفید، ترجیح داد روند دیگری را در پیش بگیرد. موضع‌گیری‌های مقام‌های دولت جدید آمریکا طی ماه‌های اخیر نشان داده چالش‌های اسرائیل و فلسطین در اولویت سیاست خارجی بایدن نبود و دولت آمادگی رویارویی با آن را ندارد. برخی کارشناسان معتقدند بایدن در حوزه سیاست خارجی، روی ایران و افغانستان تمرکز کرده و برخلاف رئیس‌جمهور سابق آمریکا، تصمیم گرفته که مستقیما خود را درگیر تنش‌ تاریخی اسرائیل و فلسطین نکند. اما جنگ اخیر موجب شد بایدن و تیم سیاست خارجی او مجبور شوند که در اولویت‌های بین‌المللی خود اندکی تجدید نظر کنند. موضع‌گیری بایدن بسیار عجیب بوده است. او تاکنون علنا خواستار آتش‌بس نشده و فقط اعلام کرده که اگر دو طرف بخواهند جنگ را متوقف کنند، از این تصمیم حمایت می‌کند. این موضع‌گیری درست در جهت مخالف خواسته تعداد زیادی از نمایندگان دمکرات کنگره است. تا به حال 30نماینده خواهان آتش‌بس شده‌اند که بیشتر آنها از شاخه ترقی‌خواه حزب هستند.

رئیس‌جمهور آمریکا روز دوشنبه در گفت‌وگو با نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی از آتس‌بس حمایت کرد، اما درخواستی برای پایان فوری بمباران غزه نداد و به‌جای آن، بر حق اسرائیل از دفاع از خود تأکید کرد. اما شنیده‌ها حاکی است بایدن در این تماس تلفنی به بنیامین نتانیاهو هشدار داده که تنها برای مدت کوتاهی می‌تواند در برابر فشارهای جهانی و نمایندگان آمریکا برای محکومیت اسرائیل مقاومت کند. موضع دوپهلوی رئیس‌جمهور آمریکا انتقاد برخی اعضای دمکرات کنگره را به‌دنبال داشته است.

وبسایت پولیتیکو در تحلیلی نوشت که مواضع مقام‌های آمریکایی در روزهای گذشته نشان می‌دهد اینکه بایدن علنا درخواست آتش‌بس نمی‌کند، دلایل مختلفی دارد. یکی از آنها جلب حمایت اسرائیل در حوزه‌های مختلف برای پیش‌بردن سیاست خارجی آمریکا در آسیاست. از طرف دیگر او احتمالا موافق موضع اسرائیل درباره ادامه جنگ تا زمان تأمین اهداف رژیم صهیونیستی در منطقه است. نتانیاهو دیروز بار دیگر تأکید کرد که حملات تا انهدام کامل پایگاه‌ها و تجهیزات حماس ادامه پیدا خواهد کرد.

اتحادیه اروپا؛ فاصله از بحران

اروپا تا به حال نقش خاصی در بحران اخیر خاورمیانه ایفا نکرده است. وزرای خارجه اروپا دیروز در نشستی آنلاین گرد هم آمدند تا در این‌باره گفت‌وگو کنند. جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پایان این نشست خواستار پایان فوری درگیری‌ها و برقراری آتش‌بس در غزه شد. با این حال، اتحادیه اروپا به‌دلیل مخالفت یکی از کشورهای عضو یعنی مجارستان، بیانیه مشترکی در این زمینه صادر نکرد. این کشور نزدیک‌ترین متحد اسرائیل در اروپاست. بورل همچنین گفته که او با نمایندگان اعضای گروه چهارجانبه صلح خاورمیانه -سازمان ملل متحد، آمریکا، اتحادیه اروپا و روسیه- برای تلاش در فرونشاندن درگیری‌ها گفت‌وگو کرده است. دویچه وله در این‌باره نوشته است که اتحادیه اروپا اصولا هیچ‌گاه نقش رهبری را در مذاکرات صلح خاورمیانه بازی نکرده و به‌جای آن بر کمک‌های بشردوستانه تمرکز کرده است. بروکسل بزرگ‌ترین حامی مالی فلسطین است. کمیسیون اروپا از سال2000 تاکنون 700میلیون یورو کمک بشردوستانه به نوار غزه و کرانه باختری ارسال کرده است. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند در بحران اخیر نیز بروکسل همچنان به نقش سنتی خود و ارسال کمک‌های بشردوستانه ادامه خواهد داد.

مصر؛ ناکام در مذاکرات

سازمان‌های اطلاعاتی مصر، همسایه رژیم صهیونیستی، ارتباط نزدیکی با حماس دارند. اوایل هفته جاری این کشور در کنار سازمان ملل و قطر، خواستار آتش‌بس 12ساعته برای انتقال سوخت به غزه شدند، اما مذاکرات به نتیجه نرسید و اسرائیل در عوض، خانه یحیی سینوار، رئیس دفتر سیاسی حماس را هدف حمله قرار داد. مصر از چهارشنبه هفته گذشته وارد میانجیگری میان دو طرف شد. نمایندگان این کشور پیش از سفر به تل‌آویو با گروه‌های مقاومت فلسطین در غزه دیدار کردند. سفر آنها به دو سوی مرز اما نتیجه‌ای نداشت. دولت مصر 500میلیون دلار برای بازسازی مناطقی از غزه که در نتیجه حملات اسرائیل آسیب دیده‌اند، اختصاص داده است. اسرائیل تاکنون با درخواست‌های آتش‌بس مصر موافقت نکرده است. قاهره در تازه‌ترین اقدام، پیشنهاد توقف جنگ از پنجشنبه را داده که هنوز رژیم صهیونیستی واکنشی به آن نشان داده است.