میزان اشغال هتل های مشهد و رزرو هتل در سال۱۳۹۹

به گفته رییس اتحادیه هتلداران مشهد، میزان اشغال هتل ها در سال 1399 کمتر از 70 درصد بوده و این بدین معناست که رزرو هتل با افت قابل توجهی در مشهد مواجه بوده است.

همچنین رییس اداره کل میراث فرهنگی،‌ گردشگری و صنایع دستی شهر مشهد اعلام کرده است که، یک سوم هتل ها و مراکز اقامتی شهر که به دلیل شیوع ویروس کرونا تعطیل شده بودند، شروع به کار کردند. از 684 هزار هتل، مهمانپذیر، هتل آپارتمان و مسافرخانه تنها 589 واحد اقدام به خدمت رسانی به گردشگران کرده اند.

دلایل کمبود اشغال هتل ها و رزرو هتل مشهد

علاوه بر ویروس کرونا دلایل دیگری بر افت رزرو هتل در مشهد مزید بر علت شده است. در این بخش به تعدادی از این عوامل خواهیم پرداخت.

• فاصله داشتن هتل های مشهد با هتل های جهان از نظر استانداردهای روز دنیا
• پرداخت مالیات توسط هتلداران که باعث تمرکز کمتر آنان بر افزایش امکانات رفاهی شده است.
• ارائه خدمات اقامتی توسط آموزش و پرورش که باعث کمتر شدن رزرو هتل توسط گردشگران شده است.
• رغبت کم مردم برای سفر و اقامت در هتل ها در شرایط کرونا

معاون سیاسی اجتماعی فرماندار مشهد بیان کرده است که، 90 درصد هتل های مشهد در تعطیلات دو هفته ای نوروز با ظرفیت خالی مواجه شده است. همچنین امیر سزاوار، رییس هیات مدیره جامعه هتلداران گفت: پس از اینکه اجازه بازگشایی به هتل ها و اماکن اقامتی داده شد، بسیاری از هتل ها به دلیل کمبود مسافر و عدم تمایل به رزرو هتل تصمیم گرفتند محل اقامتی خود را همچنان در حالت تعطیل بگذارند.

می توان یکی از دلایل اشغال پایین هتل های مشهد را بسته بودن حرم مطهرامام رضا (ع) در ایام کرونا دانست. بسیاری از هتل های مشهد در نزدیکی حرم قرار گرفته اند و تمایل گردشگران بیشتر برای اقامت و رزرو هتل در نزدیکی این مکان بوده است. اما با توجه به شرایط موجود فعلی و کاهش شدید مسافر در این شهر باز بودن یا نبودن هتل ها تفاوتی ندارد.

کرونا دلیل اصلی اشغال پایین هتل های مشهد در سال گذشته

مژگان ثابت تیموری نائب رییس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی مشهد می گوید: از 100 درصد ضریب اشغال هتل ها فقط 5 تا 10 درصد ظرفیت ها پر است. این به آن معناست که از هر 100 اتاق نهایتا 10 اتاق در هر هتل رزرو شده است. این افت رزرو هتل خسارات بسیاری به بخش گردشگری وارد کرده است.

همچنین اضافه کرد: در بخش هتلداری 35 هزار شغل برای حدود 180 هزار تخت موجود است که با اوضاع پیش آمده، مشخص است که تعداد بسیار زیادی از پرسنل و کارکنان بخش هتلداری در مشهد بیکار شده اند.

این وضعیت آژانس های مسافرتی را هم تحت تاثیر خود قرار داده است. با تغییر وضع بیماری در روزهای متفاوت نمی توان تشخیص داد در آینده چه اتفاقی برای بخش گردشگری، هتلداری و آژانس های مسافرتی رخ خواهد داد. چرا که این میزان کاهش رزرو هتل در شهری مثل مشهد بی سابقه بوده و جبران خسارات ناشی از آن، از پیش تعیین نشده بوده است.

تیموری در ادامه افزود: قبل از شیوع کرونا حدود 20 هزار کارمند در آژانس های مسافرتی مشغول کار بوده اند. اما پس از فراگیری این بیماری، تنها 10 درصد از این افراد سرکار هستند و این خود تهدیدی برای اشتغال به خصوص در زمینه گردشگری خواهد بود. همچنین حدود 400 نفر در بخش راهنمای گردشگر فعالیت داشتند که به دلیل عدم صدور مجوز تورها، به عنوان بیشترین نرخ بیکاری در زمینه گردشگری مشهد شناخته شدند.

موارد زیر از جمله دلایل دیگری می باشند که بر پایین بودن ظرفیت اشتغال هتل ها دخیل بودند:

1.تعدیل کارکنان هتل های خصوصی

نائب رییس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی مشهد تاکید می کند: تعداد محدودی از هتل ها نیروهای خود را در طی 10 سال اخیر نگه داشته اند. همین تعداد محدود یا از هتل های زنجیره ای بوده اند و یا زیر نظر ارگان خاصی فعالیت می کردند. بقیه هتل ها معمولا از هتل ها خصوصی بوده اند که به دلیل پایین بودن رزرو هتل نتوانسته اند پرسنل خود را حفظ کنند.

2. بیمه کارکنان بیکار شده

از دیگر دلایل پایین آمدن ظرفیت اشغال و رزرو هتل در مشهد می توان به وضع نابسامان بیمه کارکنان بیکار شده اشاره کرد. کارکنانی که حق بیمه شان را بطور کامل پرداخت کرده اند، ولی از طرف تامین اجتماعی حقوقی دریافت نکردند. همین امر باعث شده تا کارکنان تمایلی به کار حتی بعد از بهبود شرایط نداشته باشند.

3.عدم تمایل نیروی متخصص به کارهای متفرقه در هتل

علاوه بر هتل ها مابقی اصناف گردشگری بین 20 تا 50 درصد پرسنل خود را نگه داشته اند. اما مشکل مهمی که در این هتل ها وجود داشته است، نبود کار مشخص و عدم دریافت حقوق کامل بوده است. نیروهای متخصصی که مجبور شدند به کارهای دیگری روی بیاورند و از کار رزرو هتل در هتل های مشهد فاصله بگیرند.

آنچه مشخص است مشکلی ست که بعد از بهتر شدن شرایط برای مراکز اقامتی پیش خواهد آمد. جذب نیروی متخصصی که بعد از این شرایط به سختی می توان از ابتدا آنان را استخدام و به شیوه کار رزرو هتل آشنا کرد.

4.گران بودن مراکز اقامتی برای رزرو هتل

مشهد بعنوان شهری که 52 درصد مراکز اقامتی اعم از هتل، هتل آپارتمان، مسافرخانه و... را دارد، بعنوان اولین شهر پر هتل کشور شناخته می شود. بسیاری از زائران و گردشگرانی که به مشهد سفر می کنند با توجه به هزینه های سفر قادر به رزرو هتل آن هم از نوع گرانش نیستند. متاسفانه بیشتر این مراکز اقامتی هزینه های گزافی بابت رزرو اتاق دارند که همین دلیل باعث شده مسافران کمپ ها را برای اقامت خود انتخاب کنند.

در شهر مشهد 15 هتل 5 ستاره و 24 هتل 4 ستاره موجود است. بقیه هتل های موجود در شهر 3 ستاره و پایین تر هستند. تمام این مراکز مجبور به رعایت حداقل استانداردهای هتلداری می باشند و وجود این استانداردها ملزم به پرداخت هزینه است که یکی از دلایل گران بودن رزرو هتل در مشهد شاید همین باشد.

همینطور می توان رقابت های ناسالم در خصوص قیمت های واقعی هتل های مشهد برای جلب مشتری را یکی دیگر از عوامل متغیر بودن قیمت ها دانست.

کاهش مسافران خارجی نسبت به گذشته

مشکلات به وجود آمده در روابط خارجی ایران، باعث شده مشهد دو سوم از گردشگران خارجی بخصوص عرب ها را از دست بدهد. همچنین ویروس کرونا علاوه بر مشکلاتی که برای هتلداران بوجود آورده است، بسیاری از تور های گردشگری به مقصد این شهر را هم دچار مشکل کرده است. در نهایت بر اساس آمار بدست آمده، رزرو هتل در مشهد توسط توریست های خارجی به دو سوم سال قبل رسیده است.

سخن آخر...

لزوم بخشیدن جانی تازه به صنعتی نیمه جان در پایتخت معنوی ایران

با توجه به تمامی بررسی های عوامل پایین آمدن ظرفیت اشغال و رزرو هتل در مشهد لازم است تدابیر درستی در مسیر روح بخشیدن به صنعت گردشگری در پایتخت معنوی ایران صورت بگیرد. هر چند که جان مردم در شرایط بیماری کرونا بر هر چیزی ارجح است.

حال صنعت هتلداری و آژانس های مسافرتی وابسته به رزرو هتل های مشهد این روزها خوب نیست. بسیاری از افرادی که در این حوزه مشغول به کار شدند، در حال حاضر یا بیکار هستند و یا در جایی که تخصص آنها ایجاب می کند، نایستاده اند.

با وجود تمام این مشکلات همچنان حدود 200 هتل در دست بررسی برای احداث است. با وجود عدم کارشناسی درست انتظار می رود، در آینده شاهد رکود در صنعت هتلداری باشیم. شاید بهتر است قبل از بروز این اتفاق چاره ای برای نبض به شمارش افتاده رزرو هتل در مشهد اندیشیده شود.

همچنین در میان گلایه های هتلداران در شرایط کرونا و کمبود مسافر، مالیات و عوارض ارزش افزوده یکی دیگر از مشکلات این صنعت است که باید راهکاری برای آن درنظر گرفت.

امید است با بیان تمامی این چالشها و کرونایی که مزید بر علت افت اشغال هتل ها و رزرو هتل شده است، فکری درست در جهت احیای مهم ترین صنعت اقتصادی و گردشگری شهر مشهد شود.