علم مهم‌تر است یا جان دانش آموزان / امتحانات نهایی حضوری برگزار می‌شود؟
در حالی مسئولان آموزش و پرورش کشور از حضوری شدن امتحانات پایه‌های نهم و دوازدهم خبر می‌دهند که احتمال ورود کرونای هندی و آفریقایی به یکی از نگرانی‌های جدی کشور تبدیل شده است. اخیرا ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت گفت: نگرانی ما از ویروس آفریقایی بیش از جهش‌های دیگر کروناست. جهش‌های این ویروس، از ویروس هندی و برزیلی پیچیده‌تر است و در مقابل واکسن‌ها نیز مقاومت بیشتری دارد.
اقتصاد آنلاین – عاطفه حسینی؛ سال‌ها پیش در شب‌های بلند زمستانی دانش آموزان چشم به زبان گزارشگر اخبار هواشناسی می‌دوختند تا ببینند چند متر برف باریده و آیا می‌توانند به علت برودت هوا یک روز بیشتر در خانه بمانند یا نه. در طی چند سال گذشته بارش‌های زمستانی جای خود را به وارونگی هوا دادند و این بار دانش آموزان به علت آلودگی بیش از حد مجاز هوا در زمستان‌های خاکستری کلان شهرها چند روزی بیشتر تعطیل می‌شدند اما حالا بیشتر از یک سال است که دانش آموزان بیش از هر چیزی اخبار ستاد ملی کرونا را دنبال می‌کنند. نه برای تعطیلی بیشتر، بلکه برای اینکه متوجه شوند چه زمانی می‌توانند دوباره رنگ دیوار‌های مدرسه را ببینند.
با شیوع ناگهانی کووید-19، بعد از سیستم‌های بهداشتی و درمانی، این نظام‌های آموزشی و تربیتی بودند که بیش از همه دستخوش تغییرات شدند. با شناخته شدن ابعاد مختلف ویروس کرونا، مسئولان آموزشی خود را در وسط بحرانی دیدند که مثل آن را حتی در جنگ و انقلاب نیز تجربه نکرده بودند، زیرا هیچ یک از آن‌ها مانند شیوع کرونا این چنین بین دانش آموزان و معلمان فاصله ایجاد نکرده بود و مدارس را به تعطیلی نکشانده بود. از یک سو تاخت و تاز ویروس کرونا و بحث حفظ سلامتی دانش آموزان و معلمان و از سوی دیگر بحث مهم آموزش، وزارت آموزش و پرورش کشور را با چالش جدیدی به نام آموزش مجازی روبرو کرد.
در ایران با هدف رعایت عدالت آموزشی وزارت آموزش و پرورش همکاری خود را با صدا و سیما و به خصوص شبکه آموزش آغاز کرد، همکاری موفقی که تا به امروز هم ادامه دارد، اما نتوانست برای آموزش بیش از 15میلیون دانش آموزی که در مدارس دولتی و غیر دولتی سراسر کشور مشغول به تحصیل هستند، کافی باشد. بنابراین مسئولان آموزشی کشور بر آن شدند تا آموزش مجازی را با راه اندازی اپلیکیشنی به نام "شاد" وسعت بخشند و خدمات آموزشی را در این بستر به دانش آموزان ارائه دهند. هدفی که تحقق آن در کشوری که با مشکلات عدیده‌ای از جمله زیرساخت‌های فنی، پاسخگویی اینترنت و عدم آشنایی معلمان آن با تدریس مجازی روبرو است، بسیار دشوار است.
از بزرگترین چالش‌های آموزش مجازی در کشور عدم دسترسی همه دانش آموزان به گوشی‌های هوشمند و همچنین گرانی و عدم توسعه کافی اینترنت است. سیدجواد حسینی، معاون وزیر آموزش و پرورش در گفتگویی اظهار داشت: 3 میلیون دانش آموز معادل 28 درصد کل دانش آموزان کشور به دلیل فراهم نبودن زیرساخت‌های اینترنتی و همچنین نداشتن تبلت یا گوشی تلفن همراه از تحصیل مجازی و آموزش شبکه شاد محروم هستند. محرومیتی که باعث خودکشی پسر 11 سالهای در بوشهر در مهر ماه سال گذشته شد، استانی که 30 هزار دانش آموز در آن از امکان تحصیل مجازی محروم هستند. اتفاقی که مسئولان آموزشی را متوجه طیف وسیعی از دانش آموزان ساخت که مخاطب آموزش مجازی هستند و بار دیگر بحث بی عدالتی آموزشی در ایران را بر سر زبان‌ها انداخت.
اما بی عدالتی آموزشی، پایین بودن کیفیت آموزش مجازی و مشکلات بی شماری که برای معلمان و دانش آموزان ایجاد کرد، هیچ کدام زورشان به کرونا نرسید و همچنان درب‌های مدارس کشور بسته ماند.
اما در طی چند روز گذشته زمزمه‌هایی مبنی بر حضوری شدن امتحانات پایه‌های نهم و دوازدهم به گوش می‌رسد. محمد صیدلو مدیرکل آموزش و پرورش شهرستان‌های استان تهران در این باره اظهار کرد: مطلوب آموزش و پرورش حضوری برگزار شدن امتحانات است، اما با توجه به شرایطی که وجود دارد در تلاش هستیم که برای پایه نهم و دوازدهم به طور حضوری برگزار شود. وی با بیان اینکه مقدمات حضوری برگزار شدن امتحانات این دو پایه را فراهم می‌کنیم، گفت: این دو پایه به دلیل حساسیت و نوع انتقال به مقطع تحصیلی بالاتر از اهمیت بالایی برخوردار بوده و مستلزم این است که ما مستندات آزمونی قوی‌تری داشته باشیم.
پایه دوازدهم با حدود 900 هزار دانش آموز و پایه نهم از مهم‌ترین مقاطع تحصیلی هستند که سال گذشته نیز آموزش و پرورش با همراهی وزارت بهداشت و تدوین دستورالعمل بهداشتی مربوط به برگزاری امتحانات دانش آموزان، مجوز برگزاری امتحانات حضوری این دو پایه را کسب کرد. محسن حاجی میرزایی وزیر آموزش و پرورش 19 فروردین 1400 درباره امتحانات پایان سال دانش آموزان گفته بود: " کماکان متقاضی برگزاری حضوری برخی آزمون‌ها که در سالهای گذشته حضوری بوده مانند پایه‌های نهم و دوازدهم هستیم، این امتحانات تأثیرگذار هستند و اگر خللی ایجاد شود و مورد مناقشه قرار گیرد، ممکن است حقوق دانش‌آموزان تضییع شود بنابراین ترجیح ما این است که دانش‌آموزان در یک آزمون هماهنگ حضوری شرکت کنند، مگر آنکه وضعیت کشور این اجازه را به ما ندهد که در آن صورت باید تدبیر دیگری بیندیشیم".
خبر حضوری شدن امتحانات پایه‌های نهم و دوازدهم در کنار شمار بالای مبتلایان به کرونا و آینده مبهم واکسیناسیون عمومی در کشور باعث اعتراضات گسترده دانش آموزان و در برخی شهرها از جمله اصفهان و قزوین باعث برگزاری تجمعات اعتراضی شد. اعتراضاتی که با توجه به شناسایی 2 میلیون و 591 هزار و 609 بیمار از ابتدا تاکنون و جان باختن 73 هزار و 568 نفر تا روز چهارشنبه 15 اردیبهشت 1400چندان دور از انتظار نبود.
باید دید دو وزارت آموزش و پرورش و بهداشت با همکاری هم و با تدوین دستورالعمل بهداشتی مانند تامین فاصله گذاری مناسب، جلوگیری از تجمع در ورود به محل آزمون، تامین فاصله گذاری مناسب برای صندلی‌ها در محل آزمون و تهیه تهویه مناسب هوا در محل برگزاری جلسه آزمون می‌تواند اعتماد دانش آموزان را جلب کنند و آن‌ها را به حوزه‌های امتحانی بکشاند یا این بار هم زور کرونا بیشتر خواهد بود و دانش آموزان در ایام امتحانات هم مجبور به خانه نشینی می‌شوند.
