همه نکاتی که باید درباره وام سهام عدالت بدانید/ از نحوه دریافت تا شرایط بازپرداخت

اقتصادآنلاین – سارا محسنی؛ بنابر اظهارات عباس معمارنژاد، معاون امور بانکی و بیمه‌ای وزیر اقتصاد، مشمولان سهام عدالت قادر به دریافت کارت اعتباری سهام عدالت از بهمن ماه سال ۱۳۹۹ هستند. سهامداران می‌توانند با مراجعه به سامانه های دو بانک ملی و تجارت (ایوا و زمرد)، اقدام به دریافت کارت اعتباری به صورت الکترونیکی کنند. ارزش این کارت اعتباری، ۵۰درصد ارزش سهام عدالت افراد است.

در حال حاضر تنها این دو بانک، کارت اعتباری سهام عدالت را در اختیار مشمولان قرار می‌دهند. اما روز گذشته، معمارنژاد در گفت‌وگویی از ورود سایر بانک‌ها به طرح ارائه کارت اعتباری سهام عدالت تا اردیبهشت سال‌جاری خبر داد. به گفته وی، مصوبه‌ای از سوی دولت آماده شده که به جز بانک‌های ملی و تجارت باید بانک‌های دیگر هم برای صدور کارت اعتباری سهام عدالت مشارکت کنند. این در حالی است که برخی از سهامداران عدالت هنوز قادر به دریافت کارت اعتباری از طریق سامانه بانک‌های ملی و تجارت نیستند و موانع بسیاری را مطرح کرده‌اند.

حسن روحانی، رییس‌جمهور، در جلسه هیات دولت که ۱۸ فروردین ماه برگزار شد، گفت: کار دیگری که تصمیم گرفتیم و هفته آینده اعلام خواهد شد، کارت اعتباری است که در اختیار مردم قرار خواهد گرفت و این کارت که توسط بانک‌ها به مردم داده خواهد شد، نیازی به مراجعه به بانک ندارد و تمام‌الکترونیکی است و پشتوانه آن هم می‌تواند سهام عدالت و یا یارانه باشد. کسانی که سهام عدالت یک میلیونی دارند، ۱۴ میلیون اعتبار و آن‌ها که سهام عدالت ۵۰۰هزار تومانی دارند، ۷ میلیون تومان اعتبار دریافت خواهند کرد. این رفاه برای مردم و کمک به تولید است و هزینه‌های تولید را کاهش می‌دهد. رئیس‌جمهور تاکید کرد که یک خانوار سه‌نفره دارای برگ سهام عدالت ۵۰۰هزار تومانی، می‌تواند تا ۲۱ میلیون تومان اعتبار در قالب کارت اعتباری سهام عدالت دریافت کند. 

نحوه دریافت کارت اعتباری سهام عدالت

متقاضیان دریافت کارت اعتباری سهام عدالت باید اقدام به بازگشایی حساب در دو بانک ملی و تجارت کرده و از طریق اپلیکیشن‌های دو بانک (ایوا و زمرد) اقدام به ثبت‌نام کنند. همچنین سهامداران باید در سامانه سجام ثبت‌نام کرده، مراحل احراز هویت را طی و سپس در بانک ثبت‌نام کنند. مشمولان سهام عدالت که شرایط عمومی دریافت تسهیلات را در بانک‌ها دارند، می‌توانند این تسهیلات را دریافت کنند.

اما یکی از شرایط دریافت تسهیلات سهام عدالت این است که سهام فرد نباید توقیف شود. به عبارت دیگر اگر یک مرجع قانونی به شرکت سپرده‌گذاری نامه‌ای ارسال کند که بر اساس آن سهام فرد توقیف شود، سهامدار نمی‌تواند کارت اعتباری دریافت کند. علاوه بر این مشمولانی که روش مستقیم را انتخاب کرده‌اند، حتی اگر یک سهم از پرتفوی سهام عدالت خود را به فروش برسانند، قادر به دریافت کارت اعتباری نیستند. همچنین سهامدارانی که متقاضی دریافت کارت اعتباری سهام عدالت هستند، باید پیش از ورود به سامانه بانک، حتما تغییر کارگزاری ناظر را در پرتفوی سهام عدالت خود فعال کنند.

شرایط بازپرداخت وام سهام عدالت

اگر سهامداران عدالت بتوانند تا یک ماه مبلغ را به بانک بازگردانند، این مبلغ قرض‌الحسنه خواهد بود. اما اگر از یک ماه عبور کرد و قادر به بازپرداخت وام نبودند، این اعتبار به تسهیلات سه ساله تبدیل خواهد شد. نرخ سودی که برای کارت‌های اعتباری سهام عدالت در نظر گرفته شده ۱۸درصد است، اما اگر مشمولان تا پایان ماه اول مبلغ کارت را تسویه کنند، هیچ سودی از آنها دریافت نمی‌شود.

چنانچه سهامداران نتوانند به تعهدات خود در قبال بازپرداخت مبالغ کارت‌های اعتباری عمل کنند، سهام عدالت آنها توسط بانک به فروش می‌رسد. این در حالی است که در صورت بازپرداخت اقساط این کارت‌ها توسط افراد به شکل منظم، اصل سهام آنها که در وثیقه است، باقی می‌ماند و عوایدی مانند سود سالانه، حضور در مجمع و حق رای متعلق به سهامدار عدالت پابرجا بوده و توسط آنها قابل استفاده خواهد بود.

چه مشکلاتی برای دریافت وام بر سر راه مشمولان سهام عدالت وجود دارد؟

باوجود اینکه تاکنون بیش از ۶هزار درخواست برای دریافت وام به شرکت سپرده‌گذاری مرکزی ارسال شده است و دو بانک ملی و تجارت از اسفندماه ۹۹ و ۷ فروردین ۱۴۰۰، اقدام به پرداخت تسهیلات به سهامداران کرده‌اند، اما متقاضیان با ورود به سامانه‌های تعیین‌شده از سوی بانک‌های عامل، ملزم به نصب نرم‌افزاهایی بر روی تلفن همراه خود، برای انجام فرآیند دریافت وام هستند. بنابراین مشمولان برای دریافت وام باید گوشی هوشمند تهیه کنند و ممکن است که برخی از سهامداران عدالت با موانعی برای استفاده از این فرصت مواجه شوند.

از سوی دیگر، ارزش سهام عدالت روزانه در حال کاهش است و ارائه ۵۰درصد از ارزش آن در قالب تسهیلات، مبلغی ناچیز برای سهامداران خواهد بود. در چنین شرایطی ضمانتی که از قدرت نقدشوندگی بسیار پایینی برخوردار است، نگرانی‌هایی را برای بانک‌ها نیز ایجاد خواهد کرد.

با توجه به ایرادات مطرح‌شده که به نظر می‌رسد همچنان محل بحث هستند، این امکان وجود دارد که وام سهام عدالت، خود معضل جدیدی را برای برخی از سهامداران که با مشکلات متنوع اقتصادی درگیر و طیف وسیعی از قشر ضعیف جامعه هستند، ایجاد کند و طرحی که باید زمینه‌ساز بهبود وضعیت رفاه مردم شود، به دلیل ابهامات بسیار خود می‌تواند اوضاع‌شان را به سمت وخامت بیشتر سوق دهد. بنابراین نیاز به توجه بیشتر به مشکلات دارندگان سهام عدالت و اتخاذ تدابیر درست و آسان‌تر برای بهره‌مندی آنان از امکانات موجود احساس می‌شود