برنامه آموزش و پرورش برای برگزاری امتحانات چیست؟

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، حالا معلمان در پایان سال تحصیلی از وضعیت نامناسب آموزشی کودکان و نوجوانان می‌گویند؛ اینکه سطح یادگیری و فهم محتوای دروس توسط آنها در خوش‌بینانه‌ترین حالت، متوسط رو به پایین است. آنها می‌گویند: ارائه آمار افت ‌تحصیلی بر مبنای دانش‌آموزانی که امسال در مدرسه ثبت‌نام نداشته و در کلاس آنلاین اصلا شرکت نکرده‌اند، تقلیل دادن بحران است و خطر بی‌سوادی و کم‌سوادی دانش‌آموزانی که کل سال تحصیلی را به شکل آنلاین سپری کرده‌اند، به‌مراتب جدی‌تر است. معلمان حالا معترض اند که با این وضعیت،  مدیران مدارس از آنها خواسته‌اند که نمرات قبولی برای دانش‌آموزان لحاظ کنند و کسی را در امتحانات پایان ترم مردود  نکنند.

این اعتراض معلمان محدود به یک مدرسه یا منطقه نیست. در گروه‌های مختلف معلمان استان‌های سراسر کشور که در شبکه‌های اجتماعی فعال هستند، از این «توصیه شفاهی مدیران» در پایان سال تحصیلی صحبت می‌شود.

ترفندی برای مطلوب نشان دادن وضعیت منطقه

زهرا. ح معلم فیزیک یکی از مدارس دولتی شمال شرق تهران است. او قاطعانه می‌گوید که از 101شاگردش در 2 دبیرستانی که تدریس می‌کند، 17نفر وضعیت درسی قابل‌قبولی دارند و بقیه ضعیف یا خیلی ضعیف هستند. او می‌گوید: با این حال هر 2 مدیر مدرسه تأکید دارند که برای نمرات مستمری و پایان سال به همه دانش‌آموزان، میانگین نمره قبولی را بدهد. «در امتحانات نیمسال اول که مجازی بود، با اطمینان می‌گویم که 90درصد دانش‌آموزانم در هر 3 کلاس تقلب کردند، چون در ارزیابی مستمر وضعیت خیلی بدی داشتند. رد تقلب در همه برگه‌های امتحانی به وضوح مشهود بود، اما مدیر و معاون آموزشی گفتند که همان نمرات لحاظ شود. حالا هم می‌گویند که نمرات را خوب بدهید ولو اینکه دانش‌آموز ضعیف باشد.»

این درخواست از معلمان در مدارس دیگر هم صورت گرفته و به‌نظر نمی‌رسد تصمیم شخصیِ یک یا چند مدیر مدرسه باشد. « این یک ترفند است برای بالا بردن میانگین نمرات مدرسه و سپس منطقه و در آخر استان. با این روش مدیر مناطق و استان‌ها به وزارتخانه نشان می‌دهند که سطح کیفیت آموزش در حوزه آنها بالا و مطلوب است و نیازی به پایش و رصد ندارند. در سال‌های قبل همچنین درخواست‌هایی از ما می‌شد، ولی نه آنقدر جدی و مصمم.»

وزیر آموزش و پرورش بارها طی سال تحصیلی جاری از کاهش کیفیت آموزش در دوره مجازی سخن گفته و به شکل‌های مختلف عنوان کرده که مدارس باید باز شود اما هیچ‌گاه میزان دقیق افت تحصیلی در مدارس کشور را اعلام عمومی نکرده است. محسن حاجی‌میرزایی در حاشیه آخرین نشست هیأت دولت در سال۱۳۹۹ گفته بود: «برنامه‌ریزی برای تشکیل و برگزاری کلاس‌های جبرانی در تابستان سال آینده، یکی از اولویت‌های ما برای جبران آموزش از دست رفته در ایام کروناست. وزارت آموزش و پرورش، همیشه متقاضی حضوری بودن فعالیت‌های آموزشی بوده است؛ ولی حضوری یا غیرحضوری بودن مدارس، به تصمیم ستاد ملی کرونا بستگی دارد.» او همچنین گفته بود که کماکان متقاضی برگزاری حضوری برخی آزمون‌ها مانند پایه‌های نهم و دوازدهم هستیم، زیر ا تأثیرگذار هستند و اگر خللی ایجاد شود و مورد مناقشه قرار گیرد، ممکن است حق دانش‌آموزان تضییع شود.

این سخنان وزیر آموزش و پرورش مهر تأییدی است بر نقد معلمانی که معتقدند امتحانات مجازی نه‌تنها استاندارد نیستند بلکه امکان ارزیابی واقعی دانش‌آموزان را هم گرفته است. حالا اما شدت گرفتن کرونا بعد از تعطیلات نوروز، برگزاری حضوری امتحانات را هم تقریبا ناممکن نشان می‌دهد.

می‌خواهند از ترک تحصیل جلوگیری کنند

ح. خیام، معاون آموزشی یکی از مدارس شهریار در دوره متوسطه اول است، او می‌گوید که «بخشنامه رسمی از سوی اداره یا وزارتخانه به مدارس برای دادن نمره قبولی به همه دانش‌آموزان صادر نشده، اما در جلسات به ما توصیه می‌شود که با توجه به سال تحصیلی سختی که سپری شده، به دانش‌آموزان کف نمره قبولی را بدهید. استدلال شان هم این است که مردود شدن دانش‌آموزان در برخی دروس باعث سرخوردگی و سپس ترک تحصیل گسترده آنها در سال آینده خواهد شد.»

این معاون آموزشی توضیح داد که اغلب مدیران مدارس و معاونان آموزشی به روسای اداره‌ها، وضعیت نامناسب درسی دانش‌آموزان خود را گزارش داده‌اند و به صراحت گفته‌اند که کیفیت یادگیری پایین آمده، مدیران ارشد هم قول داده‌اند که در تابستان کلاس‌های جبرانی برای دانش‌آموزان ضعیف برگزار شود. « اما مگر وقتی دانش‌آموز نمره قبولی در خرداد گرفت، حاضر می‌شود که در تابستان به کلاس جبرانی بیاید؟ به‌نظرم باید اجازه دهیم معلمان نمرات حقیقی را در کارنامه ثبت کنند تا خانواده‌ها با واقعیت درسی فرزندان خود روبه‌رو شوند و درباره آن تصمیم جدی بگیرند. ما با این روش شاید وضعیت آموزشی کشور را مطلوب نشان دهیم، اما در حق آینده تحصیلی دانش‌آموزان خیانت کرده ایم.»

معلمان دیگری هم در شهرها و شهرستان‌های مختلف کشور نسبت به نمره‌سازی به دانش‌آموزان معترض هستند و می‌گویند که این مسئله در سال‌های تحصیلی آینده باعث می‌شود با کودکان و نوجوانانی روبه‌رو شویم که در دروس پایه دچار ضعف شدید هستند.

مژده. ف معلم پایه هشتم در این‌باره می‌گوید: «متأسفانه این نوع برخورد با ارزشیابی نهایی دانش‌آموزان تبعات بدی دارد. اول اینکه مدیران وزارتی، چشم‌انداز واقعی و دقیقی از وضعیت آموزشی استان‌های مختلف کشور به‌دست نمی‌آورند و تصمیم‌گیری آنها براساس اطلاعات غلطی است که مدیران مناطق و استان‌ها به آنها تحمیل کرده‌اند. این هم از قدیم مرسوم بوده و مدیران استانی دنبال این هستند که وضعیت آموزشی در مناطق خود را مطلوب نشان دهند و در جدول‌های رتبه بندی جایگاه خوبی کسب کنند. اما امسال موضوع با توجه به مجازی شدن کلاس‌های درس اهمیت بیشتری دارد و باید رصدها دقیق و واقعی باشد تا آسیب‌های آموزش مجازی مشخص شود.»

او ادامه داد: «این شکل از نمره دهی به ضرر معلمان در پایه‌های بالاتر هم هست. دانش‌آموزی که نتوانسته جمع و تفریق اعداد را درست یاد بگیرد، چطور می‌تواند در سال تحصیلی بعد، ضرب و تقسیم را بفهمد؟ یا دانش‌آموزی که در عربی یک، غیرواقعی نمره گرفته چطور می‌تواند در عربی 2 قواعد را بگذراند؟ معلمان در پایه‌های بالاتر باید دوباره به عقب برگردند تا پایه تحصیلی دانش‌آموز را برای ارائه مباحث جدید تقویت کنند و همین مسئله به مرور باعث کاهش کیفیت آموزشی کلاس‌ها می‌شود.»

مسئولان آموزش و پرورش: تکذیب می‌کنیم

مدیران وزارتی استانی اما نمره سازی برای دانش‌آموزان را به شدت تکذیب می‌کنند و می‌گویند که چنین پیشنهادی نه به صورت بخشنامه و نه شفاهی به مدیران مناطق و مدارس نشده است. 

خسرو ساکی، رئیس مرکز سنجش و پایش کیفیت وزارت آموزش و پرورش «توصیه شفاهی به مدیران برای دادن نمره قبولی به دانش‌آموزان در سال تحصیلی جاری» را شدیدا تکذیب کرد و گفت: اصلا چنین بحثی در میان مدیران وزارتی مطرح نیست و ما نمی‌خواهیم وضعیت آموزشی کشور را غیرواقعی، مثبت و رو به جلو نشان دهیم. اتفاقا برای ما مهم است که به یک نگاه درست و منطقی درباره وضعیت آموزشی کشور برسیم و براساس آن برنامه‌ریزی کنیم.

او سپس به امتحانات نهایی پایه دوازدهم اشاره کرد و توضیح داد: سلامت این امتحانات به‌دلیل تأثیری که در کنکور دارد برای ما بسیار مهم است و ما نمی‌خواهیم حقی از داوطلبان ضایع شود. ضمن اینکه برگه‌های امتحانات نهایی با حساسیت زیادی تصحیح می‌شود و معلمان اصلا نمی‌توانند روی برگه دانش‌آموزان خود تأثیر مستقیم بگذارند. درباره امتحانات داخلی مدارس هم تصور نمی‌کنم، چنین اتفاقی رخ دهد.

اما علیرضا کمره‌ای، معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش که مسئول مستقیم 6ساله متوسطه است، حاضر به گفت‌وگو نشد و نخواست که درباره این موضوع اظهارنظر کند. معاون متوسطه نقش کلیدی در امتحانات و ارزیابی دانش‌آموزان دارد.