صدور پیام سیاسی برای نزول دلار
با تأیید خبر آزادسازی یک‌میلیارد دلار از منابع ارزی ایران، احتمال آغاز روند نزولی نرخ دلار تقویت شد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، پیام‌های سیاسی درباره آزادسازی یک‌میلیارد دلار از منابع ارزی ایران در کره و اعلام خبر موافقت آمریکا با آن، شرایط لازم برای کاهش قیمت ارز را فراهم کرد. برآورد می‌شود از امروز، شنبه، قیمت دلار به این رویداد‌های سیاسی واکنش نشان دهد. با عبور از 3بحران ارزی کمرشکن، شرایط برای کاهش قیمت ارز فراهم شده است؛ این روند نزولی می‌تواند از هفته جاری آغاز شود.
صدور سیگنال‌های مثبت
از هفته قبل حجم پیام‌های سیاسی درباره تزریق منابع ارزی به اقتصاد افزایش یافته است. از یک طرف طبق مذاکراتی که بانک مرکزی با مقامات کره‌جنوبی داشت مشخص شد که گشایش‌هایی در حوزه آزادسازی منابع ارزی بلوکه شده ایران به‌وجود آمده است. هفته قبل روزنامه خبر داد که قرار است به‌زودی یک‌میلیارد دلار از منابع ارزی ایران در کره‌جنوبی آزاد شود؛ این خبر را 2روز بعد عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی، هم تأیید کرد. به موازات این رویداد دیروز جمعه مشخص شد کره‌جنوبی برای آزادسازی منابع ارزی ایران با آمریکا به توافق رسیده است. شبکه کی. بی. اس، دیروز به نقل از یک مقام وزارت امور خارجه کره‌جنوبی اعلام کرد: این انتقال قرار است از طریق بانک‌های سوئیس انجام شود. این مقام ارشد وزارت خارجه کره‌جنوبی افزود: ایالات متحده درواقع با طرح آزادسازی مقداری از دارایی‌های ایران از طریق بانک‌های سوئیسی موافقت اصولی کرده است، اما بحث‌ها درباره روش انتقال آن همچنان ادامه دارد.
هنوز جزئیات بیشتری از موافقت آمریکا با انتقال دارایی‌های مسدودشده ایران اعلام نشده، اما خبرهای تکمیلی نشان می‌دهد برای آزادسازی منابع ارزی بلوکه‌شده ایران مذاکراتی با عمان و ژاپن هم شروع شده و گویا موافقت‌هایی در این زمینه با چراغ سبز آمریکا به‌دست آمده است. حالا این پرسش مطرح است که این آزادسازی منابع ارزی ایران چه اثری بر بازار ارز دارد؟
آزادسازی منابع ارزی ایران
تحلیل‌گران بر این باورند که این پیام‌های سیاسی از 2جنبه بر بازار ارز اهمیت دارد. در درجه اول آزادسازی این منابع بلافاصله می‌تواند جریان ورود ارز را به کشور افزایش دهد و بر میزان عرضه ارز در بازار تأثیر بگذارد و پیام دوم این است که احتمالا تصمیم آمریکا برای بازگشت به برجام جدی است و موافقت آمریکایی‌ها برای آزادسازی منابع ارزی ایران گام‌های نخست برای اعتماد‌سازی و بازگشت به برجام است که می‌تواند درنهایت به کاهش تحریم‌ها و رفع تنش‌های سیاسی منجر شود. با این استدلال می‌توان امیدوار بود روند کاهش قیمت ارز به‌زودی آغاز شود زیرا یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش قیمت ارز به‌ویژه در دو سال گذشته محدودیت در ورود ارز به کشور بوده که میزان عرضه را با محدودیت‌های جدی مواجه کرده و تعادل عرضه و تقاضا را از بین برده بود. با این حال تحلیل‌گران به‌طور دقیق نمی‌گویند که قیمت ارز تحت‌تأثیر این گشایش‌های سیاسی و آزادسازی منابع ارزی تا کجا نزول خواهد کرد اما تقریبا متفق‌القولند که این موضوع تأثیری آنی، اما کوتاه‌مدت دارد و در بلندمدت باید به سمت اصلاح عوامل اقتصادی حرکت کرد.
کارشناسان چه می‌گویند
محمد گرجی‌آرا، کارشناس بازار‌های مالی، در این‌باره می‌گوید: اگر سال پایه را سال۱۳۹۲ درنظر بگیریم، در سناریوهای مختلف در پایان سال۹۹ ارزش ذاتی دلار ۲۲ تا ۲۳هزار تومان خواهد بود و نرخ دلار فعلی با ارزش ذاتی فاصله چندانی ندارد. اگرچه ممکن است خوش‌بینی به آینده و انتظارات هیجانی، منجر به کاهش قیمت ارز شود، اما تجربه نشان داده با توجه به افزایش تقاضای ارز و خروج سرمایه از کشور، کاهش قیمت ارز دوام نخواهد داشت.
میثم هاشم‌خانی هم معتقد است؛ قیمت تعادلی برای دلار معادل ۲۱هزار تومان در اسفند سال‌جاری است و این رقم می‌تواند به زیر ۱۲هزار تومان هم برسد که فقط با تزریق تمام منابع ارزی به بازار ارز عملیاتی می‌شود. این کارشناس اقتصادی ادامه می‌دهد: اگر قیمت دلار در هر صورت به کمتر از ۱۵هزار تومان برسد، در خوش‌بینانه‌ترین حالت این قیمت حداکثر دو تا سه‌ماه می‌تواند حفظ شود و بعد از آن به سمت قیمت تعادلی، جهش پیدا می‌کند. بهاءالدین حسینی‌هاشمی کارشناس اقتصادی هم درباره اثر بازگشت منابع ارزی بلوکه شده ایران می‌گوید: با آزادسازی منابع بلوکه‌شده ایران در سایر کشورها، شاید قیمت دلار تا کمتر از 20هزار تومان هم نزول کند و در این محدوده تثبیت شود
. حسین محمودی‌اصل هم با بیان اینکه عوامل متعددی در قیمت ارز دخیل هستند، اما بخش عمده این عوامل مربوط به مسائل سیاسی است، می‌گوید: سیاست خارجی کشور و مسائل پیرامونی آن در موضوع قیمت ارز بسیار تأثیرگذار است و انتظارات تورمی و انتظارات اقتصادی را تشکیل می‌دهد که هم در حوزه واردات و صادرات و هم در افکارعمومی جامعه بسیارتعیین‌کننده هستند. او ادامه می‌دهد: انتظارت تورمی باعث می‌شود افرادی برای حفظ ارزش پول به انباشت ارز بپردازند که همین موضوع در تعیین قیمت ارز تأثیرگذار است.
ازسوی دیگر این انتظارات باعث می‌شود واردکنندگان و حتی صادرکنندگان، زمان عرضه ارزهای خود را براساس همین انتظارات تعیین کنند؛ یعنی اگر انتظاراتشان از فرایند سیاسی که در چندماه آینده معلوم می‌شود کاهشی باشد، بنابراین نسبت به فروش ارز موجود خود اقدام خواهند کرد و در غیر این صورت، انتظار می‌کشند تا قیمت‌ها افزایش پیدا کند. او درباره اثر پیام‌های سیاسی صادر‌شده درباره بازگشت منابع ارزی بلوکه‌شده ایران و بازگشت آمریکا به برجام می‌گوید: به‌نظر می‌رسد که برجام تأثیرگذاری بیشتری خواهد داشت و اینکه اگر آمریکا به برجام برگردد و بتواند در حوزه سیاسی منطقی و براساس سیاست‌های سازمان ملل عمل کند، همین باعث می‌شود که انتظارات تورمی کاهش یابد و نرخ ارز در سراشیبی قرار گیرد.
به‌گفته او اگر منابع آزاد شود، شاید از طریق عرضه این منابع و ارزها به واردکنندگان و جمع‌آوری ریال از بازار بتوان تا حدودی تورم را هم کنترل کرد.
