اثر نفتی سرما در جنوب آمریکا
بازار جهانی طلای سیاه در هفتهای که گذشت به اوج قیمتی خود رسید و قیمت نفت خام در قله ۱۳ ماهه خود قرار گرفت.
شاخص نفتی وست تگزاس اینترمدییت با افت یک دلار و ۲۸ سنتی، روز جمعه بازار را با قیمت هر بشکه ۵۹ دلار و ۲۴ سنت به پایان رساند که بازدهی روزانه منفی ۱۲/ ۲ درصدی را برای این شاخص بینالمللی نفت خام در بازار آتی نمایان کرد. این عقبنشینی قیمتی روز جمعه باعث شد تا بازده هفتگی وست تگزاس اینترمدییت هم افت هفتگی ۳۸/ ۰ درصدی را ثبت کند. بازار نفت در هفته گذشته نوسانات زیادی داشت و روز چهارشنبه ۱۷ فوریه، شاخص نفتی وستتگزاس اینترمدییت با رکورد قیمتی ۶۱ دلار و ۱۴ سنت اوج جدیدی را برای خود ثبت کرد. البته این شاخص در بازار نایمکس تا پایان روز جمعه شاهد ۱/ ۳ درصد نزول قیمتی نسبت به بهای بسته شده در ۱۷ فوریه بود.
هر بشکه نفت خام برنت برای تسویه در ماه آوریل هم روز جمعه در بازار لندن با یک دلار و ۲ سنت کاهش به ۶۲ دلار و ۹۱ سنت رسید. این عقبنشینی روزانه ۶/ ۱ درصدی بهای معاملات آتی نفت برنت منجر به بیشترین افت روزانه قیمت از ۱۵ ژانویه به این سو شده است. اما به رغم افت قیمت این شاخص نفتی در روز جمعه، باز هم بازدهی هفتگی نفت برنت ۷۶/ ۰ درصد بود که سود ۴۷ سنتی آن در هفته معاملاتی گذشته را نشان میدهد. نفت برنت در هفته معاملاتی که گذشت در روز ۱۷ فوریه به اوج قیمتی خود رسید و رکورد قیمت بسته شده ۶۴ دلار و ۳۴ سنتی در هر بشکه را برای خود ثبت کرد، هر چند تا روز جمعه و زمان بسته شدن بازار هفتگی ۲۲/ ۲ درصد از اوج قیمت بسته شده خود در روز چهارشنبه عقبنشینی کرد.
کاهش قیمت نفت و سرما در تگزاس
با پایین آمدن سرعت تولید نفت خام در تگزاس، نفت به کمترین میزان خود در طول هفته گذشته رسید و در همین زمان نیز افزایش حاشیه سود پالایش بنزین در پالایشگاههای ساحلی که پس از هفتهها یخبندان عمیق شروع به کار میکنند را شاهد بودیم.
معاملات آتی نفت خام روز جمعه در نیویورک یک دلار و ۲۸ سنت در هر بشکه کاهش یافت که بزرگترین کاهش روزانه بهای نفت خام از اواخر ماه دسامبر تاکنون محسوب میشود. تولیدکنندگانی از جمله شرکت ماراتن اویل (Marathon Oil) برای از سرگیری تولید حوضه نفتی شیل در ایگل فورد که به دلیل یخبندان و سرمای شدید و قطع برق متوقف شده بود، از برق بازیابی شده شبکههای توزیع و ژنراتورها استفاده میکنند. در همین حال حاشیه سود تولید سوخت در ۴ پالایشگاه بزرگ تگزاس با توجه به زمان بر بودن بازیابی ظرفیت تولید و احتمال کمبود سوخت افزایش یافت. از سوی دیگر در هفتهای که گذشت تولیدکنندگان صنعت شیل در آمریکا حدود ۴ میلیون بشکه در روز از ظرفیت تولید خود را از دست دادند که همین امر باعث بروز مشکلاتی در بازیابی مجدد خواهد شد.
اندرو لبو، تحلیلگر ارشد در گروه تحقیقات کالایی (Commodity Research Group) هم با اشاره به افزایش کرک اسپرد بنزین در پالایشگاهها به بلومبرگ گفت: «تولید نفت خام سریع تر از پالایشگاهها بازیابی خواهد شد و به همین دلیل تقاضا برای نفت خام طی چند هفته آینده به شکل چشمگیری افزایش خواهد یافت.»
از سوی دیگر برودت هوا و قطع برق بیش از ۲۰ پالایشگاه درتگزاس، لوئیزیانا و اوکلاهما را تحت تاثیر خود قرار داد و ظرفیت پالایشگاهها طبق اعلام شرکت انرژیآسپکتس (Energy Aspects) حدود ۵/ ۵ میلیون بشکه در روز کاهش یافت. تحلیلگران بانک گلدمن ساکس (Goldman Sachs) بر این باورند که کاهش تولید نفت خام ایالات متحده در نتیجه سرمای بیسابقه باید اثر کوچک و موقتی بر قیمتها داشته باشد، زیرا این رخداد باعث ایجاد تعادل در عرضه و تقاضا میشود.
چشم بازار به ایران و عربستان
البته بهای طلای سیاه کماکان به دلیل کاهش داوطلبانه تولید از سوی عربستان سعودی برای فوریه و مارس و همچنین بهبود چشمانداز تقاضا نشاندهنده سود ۲۰درصدی از ابتدای سال جاری میلادی است.گری کونینگهام مدیر نفتی و تحلیلگر ارشد با اشاره به اینکه بازار تا حد زیادی منتظر عقبنشینی عربستان از کاهش تولید داوطلبانه خود است، عنوان کرد: «در این میان علامت سوال درباره میزان تلاش و نحوه بازگرداندن تولید آنهاست. البته قطعا کاهش تولید آنها خیلی طولانی نخواهد شد چرا که هنوز بهبود تقاضای جهانی رخ نداده است و انواع چشماندازهای متفاوت و روشن نیز در بازار وجود دارد.»همچنین منبع آگاهی روز گذشته به بلومبرگ گفته که ایران برای شرکت در جلسه کمیته مشورتی اوپکپلاس دعوت شده است. ایران به رغم آنکه از توافق کاهش تولید اوپک و غیر اوپک معاف است و عضو JMMC نیست، اما برای جلسه ۳ مارس دعوت شده و در آن هیات نمایندگی خواهد داشت. شرکت کشورهایی که عضو JMMC نیستند در جلسات آن امری چندان غیرمعمول نیست و پیشتر ونزوئلا و لیبی هم به رغم معافیت از کاهش تولید اوپک پلاس در آن شرکت کردهاند. به نظر میرسد این دعوت اوپک پلاس نشانهای از دریافت پیام جو بایدن، رییسجمهور آمریکا در راستای کاهش تنشها و بازگشت به توافق هستهای و لغو تحریمهای نفتی ایران، باشد.
امری که در صورت تحقق میتواند با بازگشت نفت ایران به بازار تلاشهای اوپک پلاس برای افزایش قیمت نفت خام و کاهش میزان نفت مازاد موجود در ذخایر را دشوارتر کند. کاخ سفید هم هفته گذشته اعلام کرد که مایل است راهی دیپلماتیک به سوی جلو در تلاش برای بازگشت به توافق هستهای با ایران بیابد، که این امر و نگرانیهای ناشی از بازگشت نفت ایران به بازار هم فشار دو چندانی به قیمتهای نفتی وارد کرد. هرچند بسیاری از تحلیلگران بینالمللی معتقدند که مساله بازگشت ایران به بازار جهانی نفت و لغو تحریمها علیه ایران روندی زمانبر خواهد بود و تهران به زودی نمیتواند به بازار بازگردد.
کوین سالومون، تحلیلگر استون ایکس درباره احتمال حصول توافق درباره پرونده هستهای و بازگشت ایران به بازار نفت گفت: « احتمال دستیابی به موفقیت درباره لغو تحریمها و حصول توافق بسیار زیاد است که این امر میتواند ایران را به سرعت به بازار جهانی بازگرداند. اگر چه مسائل بسیار زیادی برای مذاکره و گفتوگو در مورد ایران وجود دارد و قطعا توافق جدید چیزی مشابه توافق سال ۲۰۱۵ نخواهد بود.»
سوخت جت؛ مانع افزایش تولید
جان کمپ، ستون نویس خبرگزاری رویترز در یادداشتی درباره بحث بازیابی سطح تولید و کنترل قیمتها در بازار به مساله شکاف موجود در عرضه و تقاضا نفت اشاره کرد که به رغم جذب نسبی نفت خام موجودیها و ذخایر هنوز مساله تقاضای سوخت جت عاملی تعیینکننده در بازار است.
این تحلیلگر نفتی معتقد است که با توجه به افزایش سریع و ایجاد وارونگی در قیمت معاملات آتی نفت خام، اوپک پلاس باید تولید خود را افزایش دهد یا اینکه افزایش قیمتها تا زمانی که شرکتهای حوزه شیل آمریکا شکاف تولید و مصرف را پوشش ندهند، ادامه خواهد یافت. اما باید توجه داشت که با وجود ایجاد توازنی کلی در بازار، تا زمانی که محدودیتهای مسافرتی کرونا و تعطیلی و کاهش پروازهای مسافربری بینالمللی ادامه پیدا کنند، سوخت جت بهعنوان حفرهای در بازار جهانی باقی خواهد ماند.
کمپ میگوید تا زمانی که بازار بینالمللی پروازهای مسافربری تقریبا به حالت عادی خود بازنگردد، تولیدکنندگان اوپک پلاس و تولیدکنندگان شیل آمریکا برای جلوگیری از غرق شدن بازار در بشکههای نفتی باید سطح تولید خود را پایین تر از دوران پیشا همهگیری حفظ کنند. او معتقد است بازار نیاز دارد که بهزودی تولید نفت خام افزایش پیدا کند اما به نظر میرسد تا زمانی که ضعف در مصرف سوخت جت جبران نشود، تولیدکنندگان محتاطانه به بازار خواهند نگریست و سطح تولید خود را افزایش نمیدهند.