صنعت برق ورشکسته است!؟ رویای بر باد رفته انرژی‌های پاک

به گزارش اقتصادآنلاین؛ نوسانات قیمت سوخت‌های فسیلی، ریسک‌های سیاسی و اقتصادی و بحران‌های محیط‌زیستی باعث شده انرژی‌های تجدیدپذیر مورد توجه ویژه کشورها قرار بگیرد. بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی،90 درصد ظرفیت‌های جدید نیروگاهی سال2020 در جهان را انرژی‌های تجدیدپذیر تشکیل داده‌است. ایران تنها 15 درصد از ظرفیت نیروگاهی ایجاد شده طی یک سال گذشته را به تجدیدپذیرها اختصاص داده است. حتی بسیاری از کشورهای نفت‌خیز درصدد متنوع کردن سبد انرژی خود هستند؛ به‌گونه‌ای که ۱۵ درصد برق امارات از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر تولید می‌شود.

بر اساس گزارش وزارت نیرو، نیروگاه‌های تجدیدپذیر با ظرفیت اسمی 859 مگاوات تنها یک درصد سبد انرژی ایران را تشکیل می‌دهند. این در حالی است که ایران با داشتن سالانه حدود 300 روز آفتابی و مناطق بادخیز، پتانسیل بالایی در استفاده از انرژی‎‌های تجدیدپذیر دارد. در سال‌های اخیر تلاش شده‌ با تصویب قوانینی همچون خرید تضمینی 20 ساله برق تجدیدپذیر، سهم آن را در سبد انرژی کشور افزایش دهد. با این حال، تا کنون تنها 17درصد از هدف‌گذاری 5000 مگاواتی وزارت نیرو برای سال 1400 محقق شده‌است. بدهی 14 هزار میلیاردی دولت به نیروگاه‌های خصوصی نااطمینانی گسترده‌ای را برای سرمایه‌گذاران ایجاد کرده‌است. از سوی دیگر عدم رشد قیمت خرید تضمینی متناسب با تورم، منجر به طولانی شدن بازگشت سرمایه و کاهش جذابیت سرمایه‌گذاری شده‌است. به نحوی که با وجود رشد سه برابری شاخص قیمت‌ها از سال95، تعرفه خرید برق خورشیدی تنها رشد30 درصدی را تجربه کرده‌است.

دی ماه امسال سندیکای برق در نامه‌ای به وزارت نیرو نسبت به ادامه شرایط موجود و نابودی این صنعت هشدار داده‌است. مهم‌ترین معضل صنعت برق به پایین‎ بودن تعرفه و حجم عظیم یارانه‌های پنهان انرژی باز می‌گردد. بر اساس آمار آژانس بین المللی انرژی در سال 2019 ایران بیش از51 میلیارد دلار یارانه برق پرداخت کرده که حدود 9 برابر عربستان است.

انباشت بدهی دولت به نیروگاه‌ها و عدم سرمایه‌گذاری بخش خصوصی نتیجه پایین نگه داشتن تعرفه برق و پرداخت گسترده یارانه‌ پنهان انرژی است. سیاستی که صنعت برق را در آستانه ورشکستگی قرار داده‌است.