نوسان بورس حول مرز روانی
شاخص سهام دیروز را نیز نزولی آغاز کرد و از همان دقایق ابتدایی معاملات، شاهد فشار فروش در بازار و به دنبال آن افت نماگر سهام بودیم.
به این ترتیب پس از ثبت ۴ هفته پیاپی نزولی، شاهد رشد ۲ درصدی شاخص کل بورس تهران در مقیاس هفتگی بودیم. اما شاخص کل هم‌وزن که نشانی از رشد یکپارچه نمادها دارد، اولین هفته بهمن‌ماه را با افت حدود ۲ درصدی به پایان رساند. موضوعی که نشان داد رشد قیمت تنها سهام با ارزش بازار بالا را شامل شد و کوچک‌ترها همان رویه هفته‌های گذشته را ادامه دادند. روز چهارشنبه همچنان شاهد عرضه‌ها و تشکیل صف‌های فروش در سهام شرکت‌های کوچک‌تر بودیم. با این حال عدم‌توانایی این نمادها در پرکردن حجم مبنا به دلیل نقدشوندگی پایین سبب شد تا افت روزانه شاخص کل هم‌وزن به ۵/ ۰درصد محدود شود.
بورس متاثر از کارشکنی‌‌های داخلی
روزبه شریعتی، کارشناس بازار سرمایه: بازار سهام بیشتر از اینکه به عوامل بنیادی یا متغیر‌های اساسی حساسیت داشته باشد به عوامل سیاسی واکنش نشان می‌دهد. متاسفانه درگیر شدن با عوامل سیاسی داخلی که به‌طور مستقیم مربوط به بازار سرمایه کشور می‌شود در کنار کشمکش‌‌هایی که بین وزیر اقتصاد و مجلس وجود دارد به جای اینکه به واقعیت بازار سهام کمک‌کننده باشد، اتفاقاتی آسیب‌زننده هستند.
روند حرکتی بازار سرمایه باید توام با آرامش و ثبات باشد، نه اینکه نمایندگان مجلس در نامه‌ای به رئیس دولت درخصوص انتخاب ریاست جدید سازمان بورس تذکری جدی دهند و عملا پیش‌بینی ریزش شدیدی را داشته باشند یا نماینده دیگری از مجلس که اتفاقا عضو ناظر شورای عالی بورس است ابتدا به‌صورت رسمی خبر از انتخاب ریاست جدید دهد و چند ساعت بعد اعلام کند به دلیل اینکه گزینه دیگری وجود نداشت «محمدعلی دهقان» مورد تایید اعضا قرار گرفت.
نوک پیکان مجموع اتفاقاتی که طی یک ماه گذشته به واسطه دولت و مجلس روی داد به سمت بازار سرمایه بود و شاهد اثر‌گذاری تصمیمات مختلف در روند ریزشی بازار نیز بودیم. صحبت‌هایی که درخصوص حمایت یا اعلام سقف و کف بازار می‌شود و از طرفی ارقامی در محدوده ۱۵ هزار تومان برای دلار اعلام می‌شود یقینا در جریان معاملاتی به شدت اثر‌گذار خواهند بود. بازار سرمایه به دلیل درگیری با چنین موضوعاتی از تعادل خود خارج شده است.
متاسفانه رفتار بورس به گونه‌ای است که نشان می‌دهد بیشتر از سایر بازار‌ها ذهنیتی دلاری و خیلی کمتر از محدوده فعلی دارد؛ هر چند ماهیت بازار سرمایه نقدشوندگی بالاست و ذهنیت‌های متفاوت شکل‌دهنده روند عرضه و تقاضا در این بازار هستند. در معاملات روز چهارشنبه همزمان با تشکیل جلسه با حقوقی‌های بازار شاهد حمایت خوبی بودیم. با اینکه چشم‌انداز افزایشی با توجه به عوامل بنیادی هنوز وجود ندارد و عدم‌شفافیت در حوزه‌هایی مانند آینده بودجه، نرخ‌هایی از قبیل حامل‌های انرژی، برق، سود بانکی و مواردی اینچنینی مشخص نیست و مهم‌تر از همه میزان فروش نفت و دسترسی به منابع دلاری همچنان در ابهام قرار دارد، پیش‌بینی می‌شود که بازار استراتژی صبر را در دستور کار خود قرار دهد و با منطق اقدام به تصمیم‌گیری کند.
با توجه به پتانسیل تجدید ارزیابی برخی از هلدینگ‌های بزرگ به نظر می‌رسد که بازار می‌تواند شرایط بهتری را تجربه کند تا حداقل با صف‌های فروش سنگین مواجه نشود. هفته آینده نیز بازار شرایط بهتری را تجربه خواهد کرد و احتمالا به‌صورت سنتی به پیشواز روندی سبز با رئیس جدید سازمان برای چند روزی خواهیم رفت. پیش‌بینی می‌شود که بازار حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد برای هفته آینده بالاتر از سطوح فعلی قرار گیرد.
سرگیجه معاملاتی
حامد ستاک، تحلیلگر بازار سرمایه: بازار‌هایی از قبیل ملک، ارز و سکه افق افزایشی پیش رو ندارند و بازار سهام با توجه به اینکه دارایی‌های مختلف را به نوعی نمایندگی می‌کند سرمایه‌گذاران فعال در آن هم چنین افقی را در نظر نمی‌گیرند. در نتیجه چنین رویدادی، بازار به بهانه و دلایل مختلف از جمله فشار سهامداران خرد یا تغییرات جدید چند روز معاملاتی مثبت و چند روز دیگر منفی می‌شود. به‌طور کلی بازار روند خاصی در سهام شاخص‌ساز به خود نگرفته است و از مقطعی مشخص قیمت‌ها در محدوده معینی در حال نوسان هستند اما نگاهی کلان حکایت از قدرت بیشتر شیب نزول دارد.
احتمالاتی که درخصوص گشایشهای سیاسی وجود دارد باعث شد تصور فعالان بازار ارز بر این باشد که ممکن است دولت به‌عنوان بزرگ‌ترین عرضه‌کننده ارز با دستی باز اقدام به مدیریت چنین بازاری کند. اینکه تقاضای بزرگی در بازار ارز وجود ندارد باعث شد قیمت‌ها تحت تاثیر قرار نگیرند و طی چند وقت اخیر دلار در محدوده‌ای مشخص در حال نوسان است. در صورتی که گشایشهای احتمالی به حقیقت بپیوندد می‌توان انتظار داشت قیمت ارز کاهشی شود، در غیر این صورت شرایط متفاوت‌تری را تجربه خواهیم کرد.
رئیس جدید سازمان در ارائه برنامه‌های مدیریتی خود بر تعامل با فعالان بازار سرمایه تاکید کرده است، بنابراین برگزاری جلسه با فعالان در راستای مدیریت بازار اتفاق خوشایندی ارزیابی می‌شود که می‌تواند به فرآیند کلی جریان معاملاتی بازار کمک کند. هفته آینده نیز شاهد شکل‌گیری روند محکم صعودی و نزولی نخواهیم بود و مسیری که طی چند هفته اخیر طی شده است را مجددا طی هفته آتی معاملات تجربه می‌کنیم.
روند بازار و سهام عدالت
مهدی افنانی، کارشناس بازار سرمایه: شاخص بورس طی چند وقت اخیر رفتاری حمایتی از خود نشان داد و در سهام شرکت‌های بزرگ، EPSمحور و سود‌ساز نیز حمایتی به عمل آمد. واکنش بازار به سهام شرکت‌های پالایشی با توجه به تغییرات نرخ خوراک و موضوع افزایش سرمایه آنها مثبت ارزیابی می‌شود.
به نظر می‌رسد تا اواخر بهمن‌ماه روند فعلی تداوم پیدا کند هر چند در این میان به دلیل تغییراتی که در ریاست سازمان بورس روی داد شاخص با نوساناتی همراه شد اما در مجموع کلیت معاملات رو به مثبت بود. در صورتی که شاهد اتفاق جدیدی در کلان فضای اقتصادی کشور نباشیم و از طرفی موضوع عرضه سهام عدالت که قرار بود دهه فجر انجام شود، منتفی شود روند صعودی قابل توجه شاخص کل تا پیش از پایان بهمن‌ماه دور از انتظار نیست.
به اعتقاد بنده شرکت‌های بزرگ در چنین ارقامی از شاخص یقینا به قیمت می‌شوند و از مدار فعلی که در محدوده‌ای کمتر از قیمت واقعی قرار دارند خارج خواهند شد.
با توجه به اینکه تا نیمه اسفند تامین مالی شرکت‌های حقوقی از بازار صورت می‌گیرد، شاید در چنین محدوده‌ای شاهد استراحت شاخص باشیم اما انتظاری مبنی بر ریزش بیش از حد وجود ندارد. برآورد می‌شود پس از این اتفاق نماگر بازار یک روند افزایشی را برای ابتدای سال آینده کلید بزند. همزمان با انتخابات آمریکا شاهد تزریق خوش‌بینی به بازار ارز بودیم. صحبتهای رئیس دولت درخصوص ارقامی کمتر از ۲۰ هزار تومان هم در جای خود سیگنال‌هایی را به بورس و دلار داد. هرچند برآورد‌های اقتصادی نشان داد دلار به کمتر از ۲۰ هزار تومان نخواهد رسید اما با صحبتهای نهایی رئیس کل بانک مرکزی مشخص شد دلار در محدوده فعلی نوسان خواهد داشت.
به دلیل اینکه ریاست جدید سازمان در بازار سرمایه کمی ناشناخته هستند به‌رغم جلسه‌ای که با حقوقی‌‌ها برگزار شد بهتر است با حقیقی‌های مطرح بازار و کارشناسان نیز جلساتی برگزار کنند. انتظار می‌رود رئیس جدید با توجه به ارتباطی که با دولت و مجلس دارد به‌روزرسانی قوانین، مقررات و زیرساخت‌ها را در دستور کار قرار دهد. با توجه به حواشی‌ای که پیرامون پالایشی‌ها قرار دارد این گروه لیدر بازار برای هفته آینده خواهد بود به تبع آن نیز سنگ آهنی‌ها و فلزی‌ها می‌توانند شرایط مطلوب‌تری را تجربه کنند. در این بین سهامداران باید مراقب اخباری درخصوص سهام عدالت هم باشند.
آمار معاملات بورس در روز چهارشنبه
همان‌طور که اشاره شد روز گذشته شاخص کل بورس تهران افت ۶/ ۰درصدی را تجربه کرد. طی دادوستدهای این روز در معاملات بورس از ۳۴۴ نماد معامله شده، قیمت پایانی ۶/ ۳۶درصد از نمادها مثبت و ۳/ ۵۹درصد از نمادها منفی بود. ۷۹ نماد (معادل ۲۳ درصد) صف خرید به ارزش ۵۱۷ میلیارد تومان و ۸۷ نماد (معادل ۲۵ درصد) صف فروش به ارزش ۶۸۶ میلیارد تومان تشکیل دادند. در این روز ارزش معاملات خرد سهام در بورس تهران، ۸ هزار و ۳۳۸ میلیارد تومان برآورد شد.
در معاملات بازار اصلی فرابورس از ۱۳۳ نماد معامله شده، قیمت پایانی ۴۰ درصد از نمادها مثبت و ۶۰ درصد از نمادها منفی بود. ۲۹ نماد (معادل ۲۲ درصد) صف خرید به ارزش ۴۷۵ میلیارد تومان و ۳۶ نماد (معادل ۲۷ درصد) صف فروش به ارزش ۲۵۹ میلیارد تومان داشتند. در بازار پایه فرابورس از ۱۰۹ نماد معامله شده، قیمت پایانی ۲/ ۴۲ نماد مثبت و ۱/ ۵۴ نماد منفی بود. ۴۳ نماد (معادل ۳۹ درصد) صف خرید به ارزش ۲۳۲ میلیارد تومان و ۴۰ نماد (معادل ۳۷ درصد) صف فروش به ارزش ۲۹۶ میلیارد تومان داشتند.
حقیقی‌ها همچنان فروشنده
روز چهارشنبه سهامداران حقوقی خالص خرید ۹۲۲ میلیارد تومانی در معاملات بورس تهران رقم زدند. طی معاملات این روز بیشترین خروج نقدینگی حقیقی در زیرمجموعه‌های گروه شرکت‌های چندرشته‌ای صنعتی به میزان ۳۲۸ میلیارد و ۴۹۵ میلیون تومان رقم خورد. پس از آن خودرویی‌ها بودند که شاهد جابه‌جایی سهامی به ارزش ۱۳۶ میلیارد و ۷۲۰ میلیون تومان در مسیر حقیقی به حقوقی بودند. دو گروه فلزات اساسی و محصولات شیمیایی نیز روند مشابهی را ثبت کردند و به ترتیب با خالص فروش ۱۰۷ و ۱۰۳ میلیارد تومانی سهامداران خرد مواجه شدند. در آن سوی بازار اما حقیقی‌ها گروه سیمان را در لیست خرید خود قرار دادند. زیرمجموعه‌های این گروه روز چهارشنبه شاهد جابه‌جایی سهامی به ارزش ۴۴ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان از پرتفوی سهامداران عمده به سبد سهام حقیقی‌ها بودند.
