نان در تنور رشد هزینه تولید

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، زمزمه‌های افزایش نرخ انواع نان سنتی در سال 99در حالی به گوش می‌رسد که متولیان تنظیم بازار با رد هرگونه تغییر نرخ مصوب نان در سال‌جاری، آخرین نرخ مصوب نان در سال 98را مبنای فروش این قوت لایموت مردم تلقی و تأکید می‌کنند که فروش نان سنتی با آرد یارانه‌ای یا آزادپز با قیمت بیش از نرخ‌های اعلام شده مذکور تخلف محسوب می‌شود. در نقطه مقابل نانوایان با انتقاد از مصوبه افزایش نرخ نان در سال گذشته و بعد از 5سال، از سهم حداکثر 30تا 35درصدی نرخ آرد در هزینه تمام‌شده تولید و عرضه نان خبر داده و تأکید می‌کنند که از ابتدای امسال هزینه 70درصد سایر نهاده‌های تولید نان در نانواخانه‌ها افزایش یافته و پرداخت یارانه دولت به گندم و آرد، جوابگوی این افزایش هزینه‌ها نیست. از سوی دیگر با اصرار متولیان تنظیم بازار بر رعایت نرخ‌های مصوب سال گذشته نان، میزان تخلفات گرانفروشی و کم‌فروشی در برخی انواع نان سنتی افزایش یافته است. بر این اساس اتحادیه نانوایان مستندات رشد هزینه تمام‌شده تولید انواع نان را به سازمان حمایت ارائه کرده، این موضوع در کارگروه گندم، آرد و نان نیز بررسی شده و نانوایان در انتظار افزایش رسمی نرخ نان هستند.

با گذشت نزدیک به یک‌سال از مصوبه کارگروه گندم، آرد و نان مبنی بر افزایش بیش از 35درصدی نرخ انواع نان سنتی با آرد یارانه‌ای و آزادپز از ابتدای مهر‌ماه سال گذشته، زمزمه‌های افزایش رسمی مجدد نرخ نان در سال 99به گوش می‌رسد. افزایش نرخ تورم، هزینه‌های دستمزد، بیمه، حامل‌های انرژی و برخی نهاده‌های تولید مانند خمیر مایه، محصولات بهداشتی و... مستند اصلی نانواخانه‌ها برای اصلاح و افزایش مجدد نرخ نان در سال‌جاری است اما کاهش قدرت خرید مردم، سهم نان در سفره خانوارهای ایرانی و حساسیت‌های اجتماعی و سیاسی بازار این محصول موجب شده است تا دولت در تغییر رسمی نرخ نان نسبت به سایر مواد غذایی احتیاط بیشتری کند. سیاستگذاران بازار آرد و نان تلاش می‌کنند با پرداخت یارانه به گندم و آرد از واقعی شدن نرخ نان در واحدهای نانوایی آزادپز و یارانه‌ای جلوگیری کنند اما نانوایی‌ها از دخل و خرج ناموزون کسب و کارشان خبر داده و تأکید می‌کنند که سهم یارانه آرد در هزینه تمام‌شده تولید آنها تا حدی نیست که جوابگوی افزایش هزینه سایر نهاده‌های تولید نان باشد. بنابر اعلام اتحادیه نانوایان مقرر شده بود تا برای مصوبه افزایش قیمت نان سنتی در سال 98تاریخ انقضا تعیین کنند اما این مصوبه تاریخ انقضا نداشته و با این روند برای افزایش قیمت مجدد نان باید مدت‌ها پیگیری کنند. آنها تأکید می‌کنند که با این موضوع که قیمت مصوب نان درسال 98زمانی تغییر کند که قیمت آرد افزایش یابد، مخالفت کرده و مقرر شده تا علاوه بر قیمت آرد، هزینه سایر نهاده‌های تولید ازجمله حقوق کارگر، بیمه، حامل‌های انرژی و... نیز ملاک تغییر قیمت نان باشد و در نهایت در مصوبه افزایش قیمت نان در سال 98اعلام شده که مجوز افزایش نرخ نان در صورت گران شدن و تغییر قیمت آرد ‌و سایر هزینه‌های تولید صادر می‌شود.

نانوایان مجوز افزایش قیمت نان ندارند

تلاش نانوایان برای افزایش نرخ نان در سال98 با مخالفت مسئولان وزارت صنعت و دستگاه‌های نظارتی مواجه شده است. اخیرا سرپرست دفتر تامین، توزیع و تنظیم بازار وزارت صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه هیچ‌گونه مجوزی برای افزایش قیمت نان صادر نشده و قیمت نان همان قیمت مصوب سال گذشته است، گفت: هرگونه افزایش قیمت نان توسط نانوایان غیرمجاز و غیرقانونی است. سال گذشته آخرین مصوبه قیمت نان ابلاغ شد و لذا قیمت نان هنوز براساس آخرین مصوبه است و هیچ‌گونه تغییری در قیمت نان ایجاد نشده است. کامران کارگر، افزود: اکنون قیمت هر کیلوگرم آرد یارانه‌ای و نیمه یارانه‌ای به‌ترتیب 665و 900تومان است. این اظهارنظر در حالی است که طی چند‌ماه اخیر برخی نانوایان به‌خصوص نانوایی‌های آزادپز در تهران یا برخی مراکز استان‌ها، افزایش چراغ خاموش قیمت نان با استفاده از برخی افزودنی‌ها یا کم‌فروشی این محصول با کاهش حجم چانه خمیر را در دستور کار قرار داده‌اند. با این وجود مدیرکل سازمان تعزیرات حکومتی استان تهران با بیان اینکه هرگونه افزایش قیمت نان تخلف است، گفت: تاکنون مجوزی برای افزایش قیمت نان در سال‌جاری صادر نشده است. محمدعلی اسفنانی، افزود: معمولاً سازمان حمایت مکلف است هر زمان که افزایش قیمتی صورت گرفت، آن را رسماً به سازمان تعزیرات و همچنین واحدهای صنفی مرتبط اعلام کند که تاکنون در سال‌جاری افزایش قیمتی صورت نگرفته است.

دخل و خرج ناموزون نانواخانه‌ها

رئیس اتحادیه نانوایان سنتی  با بیان اینکه وقتی هزینه‌های تولید نان افزایش می‌یابد باید نرخ نان نیز اصلاح شده و تغییر کند، گفت: دولت‌ها برای جلوگیری از تحمیل فشار اقتصادی بیشتر به مردم در مقابل افزایش نرخ نان مقاومت می‌کنند. بیژن نوروز مقدم با تأکید بر این نکته که دولت از سال93 تا سال95 نرخ جدیدی برای نان به نانوایان ابلاغ نکرده بود، افزود: این تثبیت قیمت موجب فشار مضاعف به نانوایان شد تا اینکه در سال98 با گذشت حدود 5سال نرخی توافقی برای انواع نان سنتی اعلام شد که با قیمت مورد انتظار نانوایان فاصله داشت و نانوایان ناگزیر به قبول این قیمت‌ها شدند. به گفته او در نرخنامه مصوب سال گذشته نان سنتی اعلام شده بود که قیمت‌های مصوب جدید تا زمانی که قیمت گندم و آرد یا سایر هزینه‌های تولید افزایش نیافته، ملاک عمل خواهد بود. اما از ابتدای امسال همه هزینه‌های تولید نان مانند دستمزد کارگر رسما حدود 26درصد، نرخ خمیر مایه در بهمن‌ماه سال گذشته 25درصد و امسال به‌طور خودسرانه 20درصد دیگر افزایش یافته که اتحادیه پیگیر اصلاح آن و مقابله با این تخلف است. نوروز مقدم تأکید کرد، علاوه بر آن، هزینه‌های بیمه، خوراک کارگر، تورم تحمیل شده به سبد مصرفی خانواده نانوایان و... موجب شده تا اتحادیه پیگیر اصلاح و افزایش نرخ نان در سال‌جاری باشد. در اردیبهشت‌ماه امسال که نانوایان سنتی برای دریافت نرخ جدید نان مراجعه کرده بودند از آنها درخواست کردیم به‌دلیل فرارسیدن‌ماه مبارک رمضان، نرخ قوت غالب مردم تا پایان این‌ماه افزایش نیابد. رئیس اتحادیه نانوایان سنتی، افزود: بعد از‌ماه مبارک رمضان امسال، آنالیز قیمت تمام‌شده نان را تهیه و به مراجع ذی‌ربط مانند سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، سازمان صمت استان تهران، اتاق اصناف و... ارائه کردیم و حدود یک‌ماه پیش نیز یک جلسه کارگروه گندم، آرد و نان برای بررسی این موضوع برگزار شد اما به نتیجه‌ای نرسیدیم و در نهایت مقرر شده تا سازمان حمایت با تهیه آنالیز قیمت آن را در جلسه بعدی این کارگروه ارائه کند.

  احتمال اعلام نرخ جدید نان تا مهر‌ماه

رئیس اتحادیه نانوایان سنتی با بیان اینکه سهم آرد در هزینه تمام‌شده تولید بنابر نوع نان 25تا حداکثر 30درصد است، گفت: حدود 70تا 75درصد هزینه تمام‌شده تولید نان نسبت به سال گذشته به‌طور میانگین حدود 70درصد افزایش یافته است با وجود این تعیین میزان دقیق رشد هزینه تمام‌شده نان منوط به بررسی سازمان حمایت و کارگروه آرد و نان است. نوروز مقدم با اشاره به اینکه معمولا کارگروه آرد و نان هر‌ماه یک‌بار تشکیل جلسه می‌دهد، افزود: با توجه به اینکه جلسه قبلی این کارگروه اواخر تیر‌ماه امسال بوده امیدواریم که اوایل شهریور‌ماه این موضوع بررسی شود. او با ابراز امیدواری نسبت به تصویب نرخ جدید نان تا نیمه دوم امسال، گفت: در سال گذشته نیز قرار بود نرخ جدید نان تا 20مرداد‌ماه اعلام شود اما تعمیم بررسی نرخ جدید نان به واحدهای آزادپز موجب شد تا اعلام نرخ نان با یک‌ماه ونیم تأخیر به ابتدای مهر‌ماه موکول شود که امیدواریم امسال نیز نرخ جدید نان تا ابتدای مهرماه تعیین و اعلام شود تا دخل و خرج ناموزون نانواخانه‌ها موجب تخلفاتی مانند گرانفروشی یا کم‌فروشی نشود. نوروز مقدم با بیان اینکه اعلام بموقع نرخ جدید نان از تخلفات نانوایان جلوگیری خواهد کرد، افزود: اگر نرخ نان متناسب با هزینه تمام‌شده تولید بموقع تعیین و ابلاغ شود، نانوایان نیز با خیال راحت نان را با قیمت‌های جدید فروخته و نگران آن نیستند تا مورد تعزیر قرار گیرند و هم تکلیف مردم و دولت در مورد نرخ نان مشخص می‌شود. او تأکید کرد، وقتی 75درصد هزینه تمام‌شده تولید یک کالا افزایش می‌یابد نمی‌توان با پرداخت یارانه به آرد یا سایر سیاست‌های حمایتی نرخ را کنترل کرد، اصلاح سالانه نرخ نان موجب مقابله با افت کیفیت نان و جلوگیری از وارد آمدن فشار یکباره افزایش چند ده درصدی قیمت‌ها به مردم و تخلفات عرضه نان می‌شود. نوروز مقدم در مورد آزادسازی نرخ نان، گفت: برای تولید‌کنندگان نان تفاوتی نمی‌کند، وقتی دولت آرد یارانه‌ای 800تومانی به نانوا می‌دهد با احتساب سود خرده‌فروشی، نرخ مصوب نان را نیز اعلام می‌کند اما در مورد اینکه نرخ آرد یارانه‌ای و آزادپز یکسان شود نیز باید دولت بررسی کند که آزادسازی نرخ گندم، آرد و در نهایت نان تا چه حد در توان مردم خواهد بود و این موضوع برای نانوایان تفاوتی نمی‌کند.