تیغ دو لبه اسرائیل برای «ترامپ»
سفر 5 روزه وزیر خارجه امریکا به خاورمیانه برای عادیسازی روابط کشورهای منطقه با اسرائیل که قرار بود یکی از برگ های برنده «دونالد ترامپ» در انتخابات 2020 ریاست جمهوری شود، در ابتدای راه با بحران روبهرو شد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، «مایک پمپئو» که برای این سفر برنامهریزی زیادی کرده بود و حتی ضبط سخنرانی جنجالیاش برای کنوانسیون جمهوریخواهان را نیز در جریان این تور چند روزه جا داده بود، روز دوشنبه به اسرائیل رسید تا طبق برنامه در ادامه ملاقاتی با سران سودان و بحرین داشته و دست آخر برای تکمیل توافق رژیم صهیونیستی و امارات راهی این کشور عربی شود. اما در همین ابتدای راه، «امارات» دیدار روز جمعه با «پمپئو» و «بنیامین نتانیاهو» را لغو کرد. علت لغو دیدار بلاتکلیف ماندن توافق خرید جنگنده F35 از امریکا بهخاطر سنگاندازی اسرائیل است. این کشور عربی که با این توافق چند هفتهای است بدنامی خیانت به فلسطین و جامعه عرب را تحمل میکند، در حالی به رژیم صهیونیستی اعتماد کرد که بسیاری بر بدعهدی این رژیم هشدار داده بودند. با تمام این شرایط، فارغ از ادعای امارات که توقف طرح الحاق را دلیل این توافق میخواندند، آنچه اماراتیها را به مذاکرات پایبند کرد، قول امریکا واسطهگر این معامله، برای برداشتن محدودیتها در فروش تسلیحات پیشرفته به این کشور عربی بود. در سوی مقابل «نتانیاهو» در هجمه اعتراضات مردم اسرائیل، گرچه از توافق با سومین کشور عرب و نزدیکتر شدن به تحقق رؤیاهایش برای نفوذ در خاورمیانه خرسند بود اما وقتی موضوع خرید تسلیحات امارات از امریکا را شنید، نتوانست بیش از چند هفته سکوت کند و سرانجام صورت واقعیاش را نشان داد و از هر راهی که میتوانست مسیرها را برای این معامله مسدود کرد. چرا که جوش خوردن این معامله، نوعی رقیب پروری نظامی برای اسرائیل در خاورمیانه بود.
براساس این گزارش امارات که در همین ابتدای راه از طرف قراردادش رکب خورده بود و اصلیترین پیششرط این توافق را در معرض خطر احساس میکرد دیدار با «پمپئو» و «نتانیاهو» را تا تعیین تکلیف این شرایط به تعویق انداخت. به باور کارشناسان این اتفاق و شکسته شدن این توافق برای اسرائیل و امریکا و بخصوص ترامپ بسیار زیانبار خواهد شد. «پمپئو» که تحت هیچ شرایطی حاضر به از دست دادن این دستاورد نیست، برای اینکه این اتفاق مذاکره با سایر کشورها را تحت تأثیر قرار ندهد، خطاب به اماراتیها گفت: «ما عمیقاً بهدنبال تحقق این توافق تسلیحاتی هستیم اما باید کاری کنیم که اسرائیل هم زیان نکند. بدون شک اهداف ما محقق خواهد شد.» با وجود این بدعهدیها و اینکه «صائب عریقات»، سخنگوی تشکیلات خودگردان فلسطین نیز به اعراب هشدار یک بازی باخت- باخت را داده اما سودان که بهدنبال امتیاز خروج از فهرست تروریستی امریکا است بعید است تسلیم میانجیگری امریکاییها نشود و پای توافق عادیسازی را امضا نکند. بنابراین طبق برنامه، پمپئو پس از دیدار با نتانیاهو و رهبر حزب آبی و سفید، به سودان و بحرین سفر میکند تا شاید در این روز راهکاری برای امارات نیز پیدا کند.
یک تصمیم پر رمز و راز
وقتی مشخص شد نطق وزیر خارجه امریکا برای کنوانسیون جمهوریخواهان از اسرائیل ضبط میشود برخلاف همه آنچه تصور میشد بسیاریها در داخل و خارج امریکا، تابوشکنی «پمپئو» برای آمیختن دیپلماسی و تعصبهای میهنپرستانه را به نقد کشیدند. به نوشته «نیویورک تایمز»، اما او بیتوجه به انتقادات تنها به مدح ترامپ و حمایت از رئیس جمهوری کشورش میاندیشید. گرچه هنوز راز این برنامهریزی برای کارشناسان سر به مهر مانده و وزارت خارجه اقدام «پمپئو» را تصمیم شخصیاش خارج از قاعده سازمانی میداند، اما او با نقدهای تندی روبهرو است. «وندی شرمن»، معاون وزیرخارجه دولت اوباما این اقدام را غیرقابل قبول و اشتباه خواند. «هالی سویفر»، مدیر اجرایی کمیته یهودیان دموکرات امریکا نیز روش «پمپئو» را غیراخلاقی دانست. «دانیل شاپیرو»، سفیر سابق امریکا در اسرائیل نیز این اقدام را سبک و غیرحرفهای عنوان کرد: «شاید این اقدام رأی اوانجلیستها را به نفع ترامپ کند اما بدون شک یهودیهای امریکایی از اینکه اسرائیل دستاویز سیاسی امریکا شده خرسند نمیشوند و همین امر آنها را از ترامپ دور میکند.»