نبرد غول‌های تکنولوژی با افسانه‌های کرونا
گوگل، فیسبوک، توییتر و یوتیوب با طراحی ویژگی‌های جدید در پلتفرم‌های خود تلاش دارند تا از انتشار اخبار نادرست و فیک‌نیوزها جلوگیری کنند
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری؛ هنوز هم بازار شایعه‌سازی درباره کرونا داغ است و شبکه‌های اجتماعی پر از حرف‌هایی است که پایه دقیق علمی ندارند. شایعه هم مانند ویروس می‌تواند ذره‌ذره تکثیر و منتشر شود. در این میان آنچه به هیولای شایعه جان‌می‌دهد 2مفهوم «اهمیت» و «ابهام» است. در شرایطی که ویروس جدید کرونا جان میلیون‌‌ها انسان را در معرض خطر قرار داده، عنصر اهمیت به‌شکل واضحی قابل‌درک است. اگر سازمان‌های مرتبط و رسانه‌ها هم در این وضعیت نتوانند اطلاعات موثق و روشنی در اختیار مردم قرار بدهند، آنگاه سایه ابهام بر این فضا سنگینی می‌کند و همه‌‌چیز دست‌‌به‌دست هم می‌دهد تا از یک‌سو به نگرانی‌های مردم دامن زده شود و از سوی دیگر، سوداگران شایعه منافع خود را دنبال کنند. اما این وضعیت با به میدان آمدن شرکت‌های فناوری برای مبارزه با فیک‌نیوزها و اطلاعات نادرست درباره ویروس جدید کرونا، به نفع مردم تغییر خواهد کرد. گوگل، فیسبوک، توییتر، یوتیوب و... با به‌کارگیری سیستم‌ها و ابزارهای نوآورانه در پلتفرم‌هایشان همه تلاش خود را به‌کار گرفته‌اند تا با انتشار اخبار غلط و گمراه‌کننده که حتی ممکن است جان انسان‌ها را به خطر بیندازد، مقابله کنند. در آخرین اقدام، توییتر اعلام کرده است که توییت‌های گمراه‌کننده‌ای را که سلامت مردم را به‌خطر می‌اندازند، با برچسب و پیام‌های هشداردهنده، مشخص می‌کند.
گوگل در مقابل بزرگ‌ترین سوژه فیشینگ تاریخ
آنطور که گوگل می‌گوید، هر روز 18میلیون ای‌میل با محتوای جعلی و توصیه‌های غیرعلمی درباره بیماری کووید-19 از سوی کلاهبرداران اینترنتی برای کاربران جی‌میل ارسال می‌شود. این غول فناوری می‌گوید، این بیماری همه‌گیر منجر به افزایش قابل‌توجه حملات فیشینگ شده است که مجرمان از طریق آن سعی می‌کنند کاربران را برای افشای اطلاعات شخصی فریب دهند. این شرکت می‌گوید که هر روز بیش از 100میلیون ای‌میل فیشینگ را مسدود می‌کند. طی یک هفته گذشته، تقریبا یک‌پنجم ای‌میل‌های کلاهبرداری مربوط به ویروس کرونا بوده است. شرکت‌های فناوری می‌گویند که این ویروس احتمالا بزرگ‌ترین موضوع فیشینگ تا امروز بوده است.
ارسال‌کنندگان جعلی
ای‌میل‌های گسترده‌ای با عناوین جعلی مسئولان و سازمان‌ها مانند سازمان بهداشت جهانی (WHO) برای افراد زیادی ارسال می‌شود. هدف این ای‌میل‌ها تلاش برای ترغیب قربانیان اینترنتی به‌منظور دانلود یک نرم‌افزار یا هدیه پول با عناوین غیرواقعی مانند کمک به مؤسسات خیریه است.
مجرمان سایبری همچنین با تقلید از مؤسسات عمومی، از موضوع بسته‌های حمایتی دولتی استفاده می‌کنند تا شاید بتوانند عده‌ای را فریب دهند. گوگل ادعا می‌کند که ابزارهای یادگیری ماشینی این شرکت می‌توانند مانع از رسیدن بیش از 99.9درصد از این نوع ای‌میل‌ها به کاربران خود شوند. رشد فیشینگ با موضوع ویروس کرونا از سوی چندین شرکت امنیتی سایبری در حال ثبت است.
شرکت Barracuda Networks می‌گوید که در طول این همه‌گیری، شاهد رشد 667درصدی این ای‌میل‌های مخرب بوده است. کلاهبرداران در حال ارسال ای‌میل‌ها و پیامک‌های جعلی هستند که ادعا می‌شود از طرف دولت‌ها، سازمان بهداشت جهانی، مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها و حتی مقامات رسمی آمریکا، از جمله ترامپ، برای کاربران فرستاده شده است.
اسکات هلم، پژوهشگر مستقل امنیتی می‌گوید: حملات فیشینگ همیشه یک ویژگی مشترک دارند. این ویژگی همان تحریک احساسات یا ایجاد نوعی وابستگی به برخی از موضوعات است که باعث می‌شود شتابزده‌تر عمل کنیم یا در مورد رفتار خود در آن لحظه کمتر فکر کنیم. همه‌گیری ویروس کرونا اکنون موضوعی بسیار احساسی است و مجرمان سایبری آشکارا از این موضوع آگاهند. آنها امیدوارند درصورت استفاده از یک طعمه، ممکن است یک فرد عادی تمایل بیشتری برای کلیک روی لینک‌های ارسالی و پیروی از دستورالعمل‌های گمراه‌کننده آنها داشته باشد.
اتحاد غول‌ها برای سلامت عموم
فیسبوک، یوتیوب و توییتر از ژانویه گذشته برای ارتقای اطلاعات قابل‌اعتماد دست به اقدامات گسترده‌ای زده‌اند و ویژگی‌های جدیدی را برای هدایت کاربران به وب‌سایت‌های سازمان‌های بهداشتی مطمئن مانند سازمان بهداشت جهانی در پلتفرم‌های خود طرح کرده‌اند. فیسبوک همچنین برای سازمان بهداشت جهانی و سایر سازمان‌های بهداشتی که برای مقابله با ویروس کرونا تلاش می‌کنند، امکان درج آگهی رایگان را فراهم کرده است و آن دسته از تبلیغاتی که محتوای آنها شامل درمان‌های جعلی و غیرمعتبر ویروس کروناست ممنوع کرده. فیسبوک، ماه گذشته از یک مرکز اطلاعات ویروس کرونا که اطلاعات رهبران محلی و سازمان‌های بهداشت عمومی را منتشر می‌کند، رونمایی کرد. روزن می‌گوید: با این تلاش‌ها، فیسبوک و اینستاگرام بیش از 2میلیارد نفر را به سمت منابع قابل‌اعتماد بهداشتی مانند سازمان جهانی بهداشت و سازمان‌های دیگر هدایت کرده‌اند و به این ترتیب بیش از 350میلیون کاربر از این سایت‌های معتبر بهره‌مند شده‌اند. در عین حال، فیسبوک، توییتر و یوتیوب از هزاران مدیر محتوا استفاده کرده‌اند که این پلتفرم‌ها را همراه با سیستم‌ها و ابزارهای خودکار تعدیل محتوا قابل‌اعتمادتر می‌کنند. تبلیغات مربوط به موارد ممنوعه مانند ماسک‌های پزشکی همچنان ادامه دارد و اطلاعات غلط درباره ویروس کرونا همچنان در گروه‌ها در حال گسترش است.
ناکافی بودن اقدامات
پژوهشگران حوزه اطلاعات موفقیت‌های فیسبوک را قابل‌توجه می‌دانند، اما در عین حال می‌گویند که این اقدامات برای رویارویی با این چالش هنوز کافی نیست. جان داناوان، مدیر پروژه تحقیقات فناوری و تغییرات اجتماعی دانشگاه هاروارد می‌گوید: آیا یک پست در فیسبوک می‌تواند باعث مرگ یک فرد سالمند شود؟ این اتفاق با فقدان اطلاعات در مورد درمان بیماری کووید-19 محتمل است. فیسبوک با اجرای طرح «بررسی واقعیت» کار بزرگی انجام داده است، اما ما شاهدیم که اخلالگران خیلی سریع‌تر عمل می‌کنند و توسعه می‌یابند. بدون درنظر گرفتن برنامه‌ای برای اصلاح این وضعیت، ما همچنان گرفتار اثرات سوء‌اطلاعات نادرست خواهیم بود.
حمله به فیک‌نیوزها
به‌گفته یکی از سخنگویان فیسبوک، هشدار جدیدی که این پلتفرم ارائه کرده، پست خاصی را که حاوی اطلاعات نادرست و مضر است تشخیص نمی‌دهد. او می‌گوید: این شرکت متکی بر تحقیقاتی است که نشان می‌دهد قرار گرفتن در معرض تکرار یک موضوع، گاهی می‌تواند باورهای نادرست را تقویت کند. این کار، جدیدترین مرحله برای یک واکنش تهاجمی و هماهنگ از سوی فیسبوک و سایر شرکت‌های فناوری است تا حقایق و دستورالعمل‌های منابع معتبر را درباره شیوع ویروس کرونا تبلیغ کنند و با رشد فزاینده اطلاعات غلط که سازمان بهداشت جهانی در ماه‌فوریه از آن با عنوان «همه‌گیری عظیم اطلاعات» یاد کرده بود، مبارزه کنند. با این حال، فیسبوک و سایر پلتفرم‌های فناوری هنوز در تلاش هستند تا انتشار اطلاعات غلط مربوط به ویروس کرونا را محدود کنند. به‌گفته روزن، فیسبوک در ماه‌مارس درباره ارسال حدود 40میلیون پست که از سوی شرکای «بررسی واقعیت» فیسبوک نادرست تشخیص داده شده بود، هشدار داد و گفت: کاربرانی که برچسب‌های اخطار را مشاهده کرده‌اند، به‌ندرت روی محتوای اصلی کلیک می‌کنند. روزن می‌گوید که فیسبوک صدها‌هزار پست حاوی اطلاعات نادرست را که «می‌تواند باعث آسیب فوری جسمی شود» حذف کرده است. مارک زاکربرگ، رئیس فیسبوک هم در این مورد یک توییت منتشر کرده است.
نقش فیسبوک در محدود کردن اطلاعات نادرست
فیسبوک پس از اینکه کاربران با اطلاعات نادرست در مورد ویروس کرونا مواجه شدند، به آنها هشدار خواهد داد. این شرکت که مالک شبکه اجتماعی اینستاگرام هم به‌حساب می‌آید چندی پیش اعلام کرد که طی مجموعه‌ای از اقدامات، انتشار ادعاهای اشتباه یا گمراه‌کننده مربوط به این بیماری همه‌گیر را محدود می‌کند. فیسبوک اطلاعات نادرست در مورد ویروس کرونا را به‌عنوان اطلاعات «مضر»، نشا ن‌دار یا حذف می‌کند. آن دسته از کاربرانی که این اطلاعات غلط را لایک کرده‌اند یا برای آنها کامنت گذاشته‌اند و یا به هر نحوی نسبت به آنها واکنش نشان‌داده‌اند، از سوی فیسبوک به وب‌سایتی هدایت می‌شوند که سازمان بهداشت جهانی افسانه‌ها و باورهای غلط درباره ویروس کرونا را با دلایل علمی رد کرده است. این اعلامیه به وسیله گای روزن، یکی از معاونان رئیس فیسبوک، منتشر شده است. روزن در این اعلامیه نوشته است: ما می‌خواهیم با افرادی که ممکن است از سوی فیسبوک دوباره در معرض اطلاعات نادرست و مضر در مورد این ویروس قرار‌بگیرند، با ارائه اطلاعات واقعی از طریق منابع معتبر ارتباط برقرار‌کنیم تا اینگونه ادعاها را دوباره در فیسبوک نبینند یا نشنوند.
برچسب توییتر حتی برای ترامپ
توییتر هم چند روز پیش اعلام کرد که می‌خواهد با استفاده از برچسب و پیام‌های هشداردهنده، توییت‌هایی را که حاوی اطلاعات مناقشه‌برانگیز یا گمراه‌کننده درباره کووید-19 هستند، نشان‌دار و مشخص کند. این شبکه اجتماعی تأکید کرده است که هیچ توییتی از این قاعده مستثنی نخواهد بود، حتی اگر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، اقدام به انتشار آن کرده باشد.
توییتر در ماه‌مارس گذشته اعلام کرد که توییت‌های مربوط به کووید-19 را که می‌توانند «خطر مستقیم برای سلامتی یا تندرستی افراد» داشته باشند، حذف می‌کند. توییتر از برچسب‌ها و پیام‌های هشداردهنده برای ارائه توضیحات روشنگرانه در مواردی استفاده می‌کند که خطر آسیب‌رسانی محتوای یک توییت کم، اما گمراه‌کننده باشد.
به‌گفته یوئل راث، یکی از مدیران توییتر، ترامپ هم که احتمالا پرکارترین کاربر توییتر است، تابع این قوانین خواهد بود.
راث در توییتی در پاسخ به سؤالی مبنی بر چگونگی اعمال این سیاست درمورد ترامپ و سایر مقامات نوشت: «این برچسب‌ها برای هر کسی، از جمله رهبران جهان که اطلاعات غلط و مغایر با سیاست‌های ما را به اشتراک بگذارند، اعمال می‌شود».
در ماه‌آوریل، در جریان یک جلسه توجیهی در کاخ‌سفید، ترامپ به‌طرز خطرناکی پیشنهاد کرد که مصرف مواد ضدعفونی‌کننده می‌تواند به درمان کووید-19 کمک کند. ترامپ همچنین درمان‌های دارویی تأیید‌نشده‌ای را برای ویروس کرونا معرفی کرده است.
توییتر در تابستان گذشته اعلام کرد که توییت‌های ناقض قوانین این شرکت را که از سوی رهبران جهان منتشر می‌شود، برچسب‌گذاری می‌کند. اما یک ماه پس از اینکه توییتر این سیاست را اعلام کرد، مقام‌های این شرکت توییت‌هایی را که ترامپ با زبانی نژادپرستانه به 4نماینده دمکرات کنگره نوشته بود مغایر با قوانین این شرکت ندانستند!
