مرکل ناجی اروپا میشود؟
شیوع ویروس کرونا، اتحادیه اروپا را در بحرانی بیسابقه فرو برده است؛ بحرانی که برخی معتقدند به قیمت فروپاشی این سازمان تمام خواهد شد. سرنوشت اتحادیه اروپا در شرایط فعلی، در گرو عملکرد این سازمان در 3 آزمون مهم است
اول، آزمون مجارستان: سؤال این است که آیا کشوری که تحت اداره یک دیکتاتور قرار دارد، میتواند عضو اتحادیه اروپا بماند؟ قبل از اینکه پارلمان به «ویکتور اوربان» بهعنوان نخستوزیر اختیارات تام بدهد و تمام نظارتها را بر عملکرد دولتش لغو کند، او و حزبش یعنی حزب راستگرای «فیدز» پایههای دمکراسی را در مجارستان سست کرده بودند. حزب فیدز با توجه به در دست داشتن اکثریت پارلمان، قانونی را تصویب کرده که شرایط فوقالعاده بدون محدودیت زمانی بر مجارستان تحمیل میکند. وضعیت بهگونهای است که اگر مجارستان اکنون متقاضی عضویت در اتحادیه اروپا میشد، قطعا شرایط لازم را نداشت. اوربان شیوع کرونا را بهانهای برای افزایش بیسابقه قدرت و اختیاراتش قرار داده است. حکومت در مجارستان اکنون به یک دیکتاتوری شبیه است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، اتحادیه اروپا ابزارهای لازم برای تحت فشار قرار دادن دولت مجارستان را ندارد اما حزب مردم اروپا که ائتلاف اصلی در پارلمان اروپاست، باید حزب فیدز را که اتفاقات اخیر ابتکار آن بوده، اخراج کند. خیلی قبلتر از اینها، باید این اتفاق میافتاد. حزب مردم اروپا دائما از دمکراسی، ارزشهای اروپایی و حکومت قانون دم میزند، اما اقدامات حزب فیدز با این اصول همخوانی ندارد.
دوم، آزمون ایتالیا: آیا واقعا اروپا در میانه بحران از خود همبستگی نشان داده است؟ آیا کشورهای عضو اتحادیه اروپا به اعضایی که شدیدترین آسیب را از شیوع کرونا دیدهاند کمک خواهند کرد؟ ایتالیا با وجود داشتن یکی از بهترین سیستمهای بهداشت عمومی، در مقابل کرونا به زانو درآمده است. اگر ایتالیا از این بحران جان به در ببرد، آیا از بحران اقتصادی بعد از آن هم جان به در خواهد برد؟ ایتالیا همین الان هم بیشترین بدهی خارجی را دارد. بدون شک نجات اقتصاد ایتالیا بعد از این، به حمایت تمام و کمال دیگر اعضای اتحادیه اروپا نیازمند است.
در ایتالیا حتی پیش از وقوع این ماجراها هم تمایلات ضداروپایی نمایان شده بود. این در حالی است که ایتالیاییها بیش از دیگران به ایده اروپای واحد معتقد بودهاند. بحران کرونا و عدمحمایت کافی اروپا از ایتالیا، تمایلات ضداروپایی را بهشدت در ایتالیا تقویت کرده است. نتایج یک نظرسنجی تازه نشان میدهد 88درصد از مردم این کشور معتقدند اروپا در بحران کرونا حمایت کافی از کشورشان نداشته است. 67درصد هم معتقدند عضویتشان در اتحادیه اروپا، در مجموع در بحران کنونی به ضررشان تمامشده است. شاید اتحادیه اروپا بدون انگلیس دوام بیاورد، اما اتحادیه اروپا بدون ایتالیا هرگز قابل تصور نیست.
سوم، آزمون آلمان: آیا آلمان میتواند در نقش ناجی ظاهر شود؟ آیا قدرتمندترین کشور اروپا از سیستمی که طی همه این سالها از آن منفعت برده، حمایت خواهد کرد؟ بیرون از مرزهای آسیا، آلمان بهترین عملکرد را در مهار ویروس کرونا داشته است. حجم بالای تولید کیتهای تست، دستگاه تنفس و تعداد زیاد تختهای ICU نتیجه وجود یک نظام خدمات عمومی کارآمد دولتی و صنعت پزشکی قوی در آلمان بوده است. سخنرانی آنگلا مرکل در ابتدای آغاز بحران خطاب به مردم این کشور، بسیار برجسته، مؤثر و ماندگار بود. او به خوبی با مردم سخن گفت تا بتواند همراهی آنها را برای مدیریت بحران جلب کند. با این حال، یک واژه مهم در میان سخنان مرکل مغفول ماند و آن واژه «اروپا» بود.
آلمان طی هفتههای اخیر کمکهایی را برای برخی کشورهای همسایه خود ارسال کرده است. آلمانها حتی شماری از بیماران ایتالیایی و فرانسوی را در بیمارستانهای خود بستری کردهاند اما وضعیت امروز اروپا، رهبری جدی آلمان را میطلبد. آلمان میتواند به اروپا کمک کند از آزمون مجارستان سربلند بیرون بیاید. حزب مرکل، قدرتمندترین حزب حاضر در ائتلاف مردم اروپاست و به راحتی میتواند حزب فیدز را اخراج کند. عبور از آزمون ایتالیا نیز بدون اقدام سرنوشتساز آلمان ممکن نیست. آینده ایتالیا در دست آلمان است. نجات اقتصاد اروپا تنها با نجات اقتصاد ایتالیا و دیگر کشورهای جنوب قاره اروپا امکانپذیر خواهد بود. این نیز تنها از طریق اعطای وام به این کشورها ممکن است؛ وامی که منابع آن را آلمان میتواند تامین کند.
اسپانیا نیز وضعیتی همچون ایتالیا دارد. نخستوزیر اسپانیا از اروپا خواسته است بحران کرونا را همچون شرایط جنگی ببیند و قوانین حمایتی مثل شرایط جنگ وضع کند. پدرو سانچز خواهان اجرای برنامهای همچون برنامه مارشال است که بعد از جنگ جهانی دوم، ناجی اروپا شد. کارشناسان اقتصادی معتقدند چنین برنامه نجاتی، به بودجه یکتریلیون یورویی نیاز دارد. این بودجه هنگفت باید از سوی تمامی کشورهای عضو اتحادیه اروپا تامین شود اما تامین بخش عمده آن، تنها از عهده آلمان برمیآید.
روزنامه بیلد، چاپ آلمان، اخیرا در سرمقالهای خطاب به مردم ایتالیا نوشته است: «در کنار شماییم.» ایتالیا اما بیش از پیام همبستگی، به حمایت اقتصادی نیاز دارد. تنها یک نفر در اروپاست که میتواند برای نجات اقتصاد این قاره وارد عمل شود؛ آنگلا مرکل. این بزرگترین شانس پیش روی مرکل است تا نامش در تاریخ برای همیشه بهعنوان معمار یک اتحادیه اروپای قوی ماندگار شود. بیسمارک، نخستین صدراعظم آلمان، زمانی گفته بود: «کار سیاستمدار این است که صدای قدمهای خداوند را بشنود که از میانه تاریخ به او نزدیک میشود و در زمان مناسب خیز بردارد و پشت کت او را بچسبد.» این فرصت اکنون درحال گذر است.