جان انسانها مهمتر از آزاد گذاشتن کسب و کارهاست
به نظر می آید اقتصاددانان جهان برای اولین بار سر یک موضع به توافق رسیدند و آن متوقف کردن کسب و کارها در بحران فعلی کرونا است .
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، از زمان شروع پاندمیک کرونا و فراگیری جهانی آن این سؤال که آیا بهتر است کرکره های فعالیت ها را پایین کشید یا آنکه آنها را آزاد گذاشت همواره در میان دولتمردان و اقتصاددانان مطرح بوده است .براساس آخرین ارزیابی های صندوق بین المللی پول ، کرونا رشد اقتصادی 170 کشور جهان را برای سال 2020 منفی می کند. همچنین بنا بر گزارش سازمان بین المللی کار، کرونا کار 195 میلیون کارگر تمام وقت را از بین می برد و ازهر5 کارگر بیش از 4 نفر آنها از تعطیلی کرونا تأثیر پذیرفته اند . همچنین خسارت کرونا برای ایران و براساس ارزیابی وزیر امور اقتصادی و دارایی تا به حال 15 درصد تولید ناخالص داخلی به قیمت سال 1397 بوده است ، یعنی حدود 335 هزار میلیارد تومان . اما سؤال این است آیا متوقف کردن کسب و کارها در بحران کرونا امر باصوابی است ؟ آیا خسارت این کار کمتر است یا آزاد گذاشتن کسب و کارها؟ روزنامه فایننشال تایمز، چهارشنبه هفته گذشته به این موضوع پرداخته و نتیجه گرفته است که خسارت آزاد گذاشتن فعالیت ها و متوقف نکردن آنها بیشتر از متوقف کردن کسب وکارها است و حتی این موضوع در میان اقتصاددانان هم اجماع حاصل کرده است.
به نوشته این روزنامه ، مشهور است که هری ترومن ، رئیس جمهوری امریکا از سال 1945 تا 1953 ، آرزوی اقتصاددان مصرحی را داشت که به جای آنکه بگوید«از یک طرف یا از طرف دیگر»، توصیه های صریح بکند . آرزوی او در بحران ویروس کرونا به حقیقت پیوسته است. اقتصاددانان دانشگاهی از هر دو جناح اقیانوس اطلس در حمایت خود از اقدامات بستن کسب و کارها توسط دولت تا گسترش ویروس کرونا به رغم هزینه های سنگین اقتصادی که دارد متوقف شود متفق القول هستند.
مارتین سندبو ، نویسنده این مطلب در ادامه گزارش خود آورده است : طی هفته گذشته میزان این هزینه ها معلوم شده است . در بسیاری از کشورها شغل هایی با یک دستور از دست رفته که از دهه 1930 به این طرف سابقه نداشته است. 10 میلیون امریکایی برای دریافت بیمه بیکاری اقدام کرده اند و یک میلیون بریتانیایی طی دو هفته گذشته برای دریافت اعتبار همگانی ثبت نام کرده اند.
شاخص خرید مدیران در اقتصادهای بزرگ اروپایی به پایین ترین سطح خود رسیده است . اکنون اکثر تحلیلگران نسبت به دوره بحران مالی جهانی خواهان یک اقدام انقباضی سریع تر و بزرگتر در سراسر اقتصاد جهانی هستند. برخی می پرسند که آیا ممکن است که درمان بدتر از بیماری باشد . اما جوابی که از سوی اقتصاددانان آمده یک « نه» بلند است. راشل گریفیث ، رئیس جامعه اقتصادی سلطنتی انگلستان و پروفسور اقتصاد از دانشگاه منچستر به فایننشال تایمز گفت :«در دوران بی ثباتی بزرگ ، اکثر اقتصاددانان فکر می کنند که دولت باید دخالت کند.» این روزنامه با اشاره به این نکته که نظر سنجی ها نشان می دهد که اجماع قابل توجهی در میان اقتصاددانان ارشد به نفع متوقف کردن کسب و کارها وجود دارد ، آورده است : پنل متخصصان اقتصادی آی جی ام در آخرین نظر سنجی خود نظر اقتصاددانان ارشد کلان ایالات متحده را در این مورد پرسیده است که « آیا در زمانی که احتمال زیاد مجدد عفونت وجود دارد بستن کسب و کارها به اقتصاد آسیب بیشتر می زند یا رها کردن کسب و کارها .» 80 درصد افرادی که دراین نظرسنجی شرکت کردند موافق بستن کسب و کارها بودند ، مابقی یا جوابی ندادند یا ممتنع بودند . حتی یک نفر هم مخالف باز گذاشتن کسب و کارها نبود. دراروپا 65 درصد پاسخ دهندگان موافق بودند که « بستن شدید از جمله متوقف کردن کسب و کارهای غیرمهم و محدودیت های شدید بر جابه جایی مردم در یک دوره میان مدت برای اقتصاد بهتر از اقدامات کمتر شدید است .» فقط 4 درصد موافق این اقدام نبودند.
خانم گریفیث در مورد پایین آوردن کرکره ها می گوید :« واضح است که این کار هزینه دارد اما خلاف آن چیست ؟ هزینه در نظر نگرفتن ویروس بزرگتر است – حتی از لحاظ اقتصادی. » او توضیح می دهد که نه تنها نجات دادن جان انسان ها ارزشمند است بلکه ترس از شیوع سبب اختلال اقتصادی حتی در غیاب کنش دولت می شود. بئاتریس ودر دی مورو ، رئیس مرکز تحقیقات سیاست اقتصادی هم در این باره گفت، « من در حالی که در اینجا رشد توانی عفونت وجود دارد تعجب نمی کنم که درباره نیاز به بستن کسب و کارها اجماعی وجود نداشته باشد. عدم توافق در خصوص این موضوع که چه مدت کسب و کارها بسته باشد و چگونه از آن خارج شوند ، وجود دارد .» فایننشال تایمز درادامه آورده است که در حال حاضر اقتصاددانان امور را به دست متخصصان پزشکی و اپیدمیولوژی سپرده اند که بگویند چه زمانی شیوع را می توان تحت کنترل درآورد. خانم گریفیث گفت :« ما در زمانی که برای کنترل ویروس آزمایش و اقداماتی را انجام می دهیم می توانیم حداقل محدودیتی را برداریم... اکنون این یک امر پزشکی است نه اقتصادی .» در همین حال بسیاری از دولت ها از اقتصاددانان می خواهند که هزینه های بسته شدن کسب و کار را مد نظر داشته باشند و اینکه چگونه می شود بدون آنکه در تأثیرات اپیدمیولوژی دخالت کرد ، به بهترین وجه هزینه های آن را کاهش داد. خانم گریفیث گفت :« موضوعات بسیار زیاد خرد وجود دارد » که اقتصاددانان می توانند بر حسب آن کمک کنند ،« اما دولت باید به طور وسیع آنچه را که باید انجام دهد، انجام بدهد.» او پیشنهاد می کند که یک نقش قابل توجه برای اقتصاددانان در این موضوع قرار دارد که نسبت به آنچه که در دراز مدت می شود انجام داد ، فکر کنند. او در این باره گفت ،« مهم ترین سؤالات ، موضوعات بین نسلی است» از قبیل آنکه « برسرآنهایی که به خاظر بسته شدن مدارس ، آموزش درسی کمتری دریافت می کنند چه می آید.» به گفته او ، اینها تقریباً « سیلی از تحقیقات »است که دارد روی می دهد. خانم گریفیث با اشاره به این سؤال که « ما چگونه می توانیم اقتصاد را بازسازی کنیم و روی چه کسانی متمرکز شویم » گفت که این ها نمونه سؤالاتی است که اقتصاددانان بهتر است روی آن تفکر کنند – « از شش ماه شروع کنند و به 20 سال آینده هم بروند .»