احیای مشاغل از دست رفته با زنده شدن هامون
هامون رنگی بهارانه و سبزو آبی گرفته و سیل بعد از دو دهه خشکسالی جانی دوباره به هفتمین تالاب بین‌المللی جهان و یکی از ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره در ایران که دیگر رمق چندانی نداشت، بخشیده است . جریان آب در تالاب، نوید دهنده روزهای خوشی برای مردمی است که بستر خشک هامون هم معیشتشان را کم کرده بود و هم گرد غبار دیگر نفسی برایشان باقی نگداشته بود.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، حالا با ورود آب به تالاب هامون هم مردم و هم مسئولان سیستان و بلوچستان امیدوارند بتوانند با همکاری یکدیگر از شر گرد و غبار راحت شوند و رونق را دوباره به شهرشان برگردانند. »وحید پورمردان»، مدیرکل محیط زیست استان سیستان و بلوچستان با اشاره به آبهایی که از سمت هامون صابری وارد تالاب شده است گفت : مهمترین مسأله برای ما جلوگیری از دست اندازی ها به تالاب، جلوگیری از مهاجرت بومیان و حمایت از معیشت های جایگزین جوامع محلی در تالاب هامون است.
پورمردان افزود: در تلاش هستیم با همکاری سازمان های بین‌المللی برای احیای تالاب هامون و جلوگیری از مهاجرت هزاران خانوار بهره بردار از این تالاب از جمله عشایر،دامداران و صیادان منطقه اعتبارات خاصی را جذب کنیم تا بتوانیم با این اعتبارات مانع دست اندازی در اکوسیستم و آبگیری صحیح تالاب شویم.
وی با اشاره به اینکه هامون صابری یکی از کانون‌های گرد و غبار در منطقه سیستان است، ادامه داد: امیدواریم بتوانیم با مدیریت آب های ورودی به تالاب کانون‌های گرد و غبار را از بین برده و با ایجاد پوشش گیاهی و زادآوری پرندگان به آبادی تالاب کمک کنیم. براساس پیش بینی های انجام شده با تداوم بارش ها در حوضه آبریز تالاب هامون، ورود سیلاب های بیشتر و قرارگیری آب در مسیرهای طراحی شده، امسال نیز کانون های گرد و غبار آبرسانی می شود. پورمردان در ادامه به دست اندازی ها و اقداماتی که قبلاً در تالاب صورت گرفته اشاره کرد و افزود: در منطقه جنوب کوه خواجه با توجه به شرایط قبلی تالاب و ماندگاری بیشتر آب،دایکی در جنوب منطقه ایجاد شد که با توجه به عمق زیاد آن محل مناسبی برای زادآوری پرندگان بود که متأسفانه ته نشین شدن رسوبات باعث شد عمق آن کاهش یابد و عملاً هیچ زادآوری درآنجا صورت نگیرد اما امسال با توجه به شرایط موجود نسبت به بازگشایی و لایروبی مجدد این دایک اقدام شده است.
کمک به مشاغل آسیب دیده از خشک شدن هامون
پورمردان در ادامه از امضای طرح « احیای اکوسیستم تالاب و حمایت از معیشت های جایگزین جوامع محلی در تالاب هامون، میان سازمان حفاظت محیط زیست و برنامه عمران ملل متحد خبر داد و افزود: خشکسالی های چندین ساله در منطقه سیستان مشکلات زیادی را به وجود آورده بود که به همین منظور سال گذشته از بخش ملی حفاظت از تالاب های ایران دعوت کردیم تا برای مشاهده و امضای سند همکاری به سیستان سفر کرده و وضعیت تالاب را از نزدیک مشاهده کنند.در ادامه شهریورماه سال گذشته، جامعه بین المللی و نماینده عمران سازمان ملل متحد از تالاب هامون بازدید کردند و با مشکلات موجود در منطقه سیستان آشنا شدند. پس از این بازدید طرحی با محوریت «معیشت جایگزین مردم»، توسط اداره محیط زیست برای سازمان ملل ارسال و درنهایت منجر به امضای سند همکاری در این زمینه شد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان با اشاره به اینکه این سند هنوز به صورت پیش نویس است، خاطر نشان کرد: در واقع این سند می تواند به مشاغلی که از خشک شدن تالاب هامون متضرر شده بودند کمک کند تا بتوانند شغل دیگری داشته باشند. تلاش داریم تا در بلند مدت با استفاده از طرح های بین المللی که در کشورهای دیگر نیز موفق بوده فشار و دستکاری را از روی تالاب هامون کم کرده و حداقل هوای مطلوبی در منطقه داشته باشیم.
پورمردان در ادامه با بیان اینکه اسفند سال گذشته حق‌آبه تالاب بین المللی هامون از محل چاه نیمه‌های سیستان وارد تالاب شد، اظهار داشت: در سنوات گذشته برداشت های بی رویه زیادی که اتفاق می افتاد باعث می شد میزان کمی از حق‌آبه زیست محیطی به تالاب هامون برسد اما امسال با توجه به پیگیری های طولانی مدت حق‌آبه تالاب هامون از محل چاه نیمه‌های سیستان تأمین و وارد تالاب شد.
ارتقای سطح معیشت اهالی اطراف هامون
علی ارواحی،مدیر ملی طرح حفاظت از تالاب های ایران نیز در خصوص جزئیات طرح «ارتقای مدیریت جامع منابع طبیعی برای احیای اکوسیستم تالاب و حمایت از معیشت های جایگزین جوامع محلی در تالاب‌های هامون» اظهار داشت: این طرح قرار است به مدت 5 سال با حمایت مالی اتحادیه اروپا اجرا شود. در واقع هدف این طرح این است که بتواند به نقش و ارتباط زندگی مردم در تالاب هامون و همچنین حیات هامون در زندگی مردم توجه کند و همزمان بتواند روی موضوع حفاظت از این تالاب و همچنین ارتقای سطح معیشت اهالی اطراف آن کار کند.
وی با بیان اینکه این طرح می تواند فرصتی برای اجرای ایده ها و یا شکل‌های جدید گزینه‌های معیشتی به صورت پایلوت باشد، ادامه داد: بیشترین تأکید این طرح بر این است که باید فشار بر منابع تالاب های هامون به حداقل برسد و همزمان به تقویت ارتباط فرامرزی با کشور همجوار(افغانستان) کمک کند تا شاهد تخصیص منابع آبی بیشتری برای این تالاب باشیم.
ارواحی افزود: بحث دیگر این طرح توجه به مقوله تغییرات اقلیمی و شیوه های سازگاری با این تغییرات است. می دانیم که ایران کشوری خشک و نیمه خشک بوده و منابع آبی محدودی در اختیار داریم بنابراین داشتن سازگاری با شرایط اقلیمی بسیار حائز اهمیت است. به عنوان مثال تلاش خواهیم کرد بخش کشاورزی را تا حد ممکن با اقلیم سازگار کنیم.
علاوه بر کشاورزی تلاش شده تا سایر بخش هایی که بر روی منابع آبی تالاب فشار وارد می کنند نیز بررسی شوند. در واقع به طور کلی تلاش می شود تا به نوعی شیوه های بهره برداری سازگار با منابع به مرحله اجرا گذاشته شود. برای اجرا ابتدا مطالعاتی را بر روی مباحث اقلیمی انجام خواهیم داد تا شیوه های مؤثری را شناسایی و اجرایی کنیم به طوری که هم بحث توسعه منطقه اتفاق بیفتد و هم معیشت مردم وضعیت بهتری یابد و هم اینکه موجب احیای تالاب شود.
