جهان و ایران، سال را با «کرونا» آغاز کردند

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد، کیانوش جهانپور؛ سخنگوی وزارت بهداشت، ظهر دیروز در ارایه گزارش روزانه از تعداد مبتلایان، بهیبود یافتگان و قربانیان کووید 19 در ایران، خبر داد که در فاصله ظهر 14 فروردین تا زمان ارایه این گزارش – ظهر 15 فروردین - 2715 بیمار جدید آلوده به ویروس کرونا در کشور شناسایی شده‌اند و در همین بازه زمانی، 134 نفر از مبتلایان، فوت کرده‌اند. بنا بر اعلام جهانپور، تعداد کل مبتلایان کووید 19 در ایران حالا به ۵۳ هزار و ۱۸۳ نفر رسیده که از کل این تعداد، ۳۲۹۴ نفر فوت کرده، ۴۰۳۵ نفر از بیماران در وضعیت شدید ابتلا قرار دارند و ۱۷ هزار و ۹۳۵ نفر از بیماران هم بهبود یافته و ترخیص شده‌اند.

بیش از 120 روز از انتشار ویروس کرونا در جهان می‌گذرد. گذشت زمان به متخصصان علم پزشکی در سراسر دنیا کمک کرده تا نسبت به اولین روزهای انتشار این ویروس، حالا با تامل بیشتر درباره ماهیت ویروس کرونا صحبت کنند. بنا بر اعلام سازمان بهداشت جهانی و منابع رسمی، ویروس کرونا - عامل ابتلا به کووید۱۹ – که گفته می‌شود کانون انتشار آن، شهر «ووهان» در کشور چین بوده و مثل ویروس سارس و مرس، منبع حیوانی داشته اما انتقال بین انسانی آن صددرصدی است، نرخ مرگ و میر 2 الی 3 درصدی را در جمعیت مبتلایان رقم خواهد زد. این ویروس از طریق قطرات تنفسی ناشی از سرفه و عطسه فرد آلوده به دیگران منتقل می‌شود و ناقل ویروس، ممکن است تا 14 روز و در دوره نهفتگی ویروس، هیچ علامتی حاکی از ابتلا نداشته باشد در حالی که در همین مدت، امکان انتقال به سایر افراد را دارد. در حالی که گفته می‌شود هر فرد ناقل ویروس، می‌تواند 3 الی 4 نفر را مبتلا کند، برآورد متخصصان پزشکی از ماندگاری 3 الی 10 روزه ویروس بر سطوح حکایت دارد. در حالی که از اولین روزهای انتشار ویروس در کشور چین، تاکید متخصصان عفونی این بود که در صورت پاندمی ویروس کرونا، هیچ نژاد و گروه سنی و جنسیتی از ابتلا به بیماری مصون نخواهد بود اما هشدار می‌دادند که افراد کم‌توان (سالمندان، زنان باردار) مبتلایان بیماری‌های زمینه‌ای (بیماری‌های تنفسی، دیابت، قلبی و عروقی، اچ‌آی‌وی ایدز، سرطان، نقص سیستم ایمنی، فشار خون) و مردان بیش از سایر گروه‌های جمعیتی در معرض خطر آلودگی به ویروس کرونا هستند.

حالا با گذشت حدود 4 ماه از انتشار این ویروس در سراسر جهان، فرضیه‌ها و نظراتی درباره چگونگی مهار بیماری و تحرکات ویروس، دوران همه‌گیری و ریشه‌کنی بیماری ابعادی متفاوت‌تر از روزهای نخست شیوع بیماری کووید 19 پیدا کرده است. در حالی که در روزهای اول، فرضیاتی توسط اپیدمیولوژیست‌ها در ایران و جهان مطرح بود با مضامینی از جمله «ویروس کرونا، در هوای گرم زمین‌گیر می‌شود، ویروس کرونا در دمای منفی صفر نابود یا منفعل می‌شود، جوانان و کودکان، کمتر در معرض ابتلا به کووید 19 هستند، این ویروس به نیم‌کره جنوبی نمی‌رسد، بهبود یافتگان، از خطر ابتلای دوباره جسته‌اند، مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین C و ویتامین D از ابتلا به کووید 19 پیشگیری می‌کند، پاندمی بیماری، در تضعیف ویروس موثر خواهد بود و...» حالا نتایج آخرین گزارش‌ها نشان می‌دهد که 206 کشور جهان در نیم‌کره شمالی و جنوبی گرفتار شیوع ویروس کرونا هستند و تعداد کل مبتلایان از مرز یک میلیون نفر هم رد شده و ایالات متحده امریکا، ایتالیا، اسپانیا، چین، آلمان و فرانسه که اتفاقا از تکنولوژی پیشرفته و تجهیزات روزآمد و بودجه‌های تحقیقاتی قابل توجه بهره می‌برند، حالا در ردیف‌های اول تا ششم تعداد مبتلایان کووید 19 ایستاده‌اند و وضعیت نگران‌کننده‌ای از بابت شیوع بیماری دارند چنانکه حالا آمار ابتلا در ایالات متحده امریکا، ایتالیا و اسپانیا سه رقمی شده و روند سریع شیوع در اروپا و امریکا می‌تواند مویدی بر همان فرض اولیه اپیدمیولوژیست‌ها باشد که در اولین روزهای انتشار این ویروس می‌گفتند «کرونا» حدود 80 درصد جمعیت جهان را با شدت و ضعف خفیف تا شدید، گرفتار خواهد کرد تا از نفس بیفتد و آرام بگیرد.

حالا، مهم‌ترین نگرانی اعضای جامعه پزشکی ایران و جهان، احتمال ابتلای دوباره بهبودیافتگان است به‌خصوص آنکه چندی قبل، پزشکان چینی، نتایج آزمایش مجدد بر چند بهبودیافته کووید 19 را مثبت اعلام کرده و این فرض را قوت داده بودند که این ویروس، حتی پس از بهبود فرد مبتلا، حداقل تا دو هفته در بدن میزبان زنده خواهد ماند تا به پایان دوره ماندگاری و حیات برسد. اگرچه هیچ‌یک از ویروس‌شناسان در دنیا هنوز نتوانسته‌اند نظر متقنی درباره نحوه منفعل شدن ویروس ارایه دهند، تلاش‌های جهانی حالا بر آزمون و خطاهای شبانه‌روزی برای دستیابی به فرمول‌های موثر بر مصون‌سازی انسان یا متوقف کردن فعالیت ویروس کرونا و در نهایت، بهبود قطعی مبتلایان کووید 19 متمرکز شده و هرازگاهی هم دولت‌ها اخبار نوید بخشی در این باره اعلام می‌کنند. در ایران هم به دنبال شناسایی اولین مبتلایان در استان‌های قم و گیلان، متخصصان بیماری‌های عفونی ضمن تایید ناشناخته بودن ماهیت ویروس کرونا و بیماری نوپدید کووید 19، با تعمیم رفتارشناسی بیماری‌های ویروسی این فرض را مطرح کردند که شیوع بیماری، تا ابتلای 40 الی 80 درصد جمعیت کشور ادامه خواهد داشت اما در کنار این اعلام نگران‌کننده این تاکید را داشتند که حدود 20 درصد مبتلایان، علائم ظاهری ندارند و باقی یا شدت ابتلا در آنها بسیار خفیف خواهد بود در حدی که نیازی به بستری در بیمارستان و بخش مراقبت‌های ویژه ندارند و با رعایت قرنطینه خانگی و دستور العمل‌های ساده و رایج در زمان ابتلا به سرماخوردگی، بهبود خواهند یافت. این فرض متخصصان ایرانی امروز در تمام کشورهای گرفتار شیوع ویروس کرونا هم قابل مشاهده است چنان‌که حالا از مجموع جمعیت یک میلیون و 16 هزار نفری مبتلایان کووید 19 در سراسر جهان، بیش از 213 هزار نفر (حدود یک پنجم مبتلایان) بهبود یافته و بیش از 53 هزار نفر هم فوت کرده‌اند علاوه بر آنکه بنا بر آخرین اعلام وزارت بهداشت، حالا از مجموع ۵۳ هزار و ۱۸۳ مبتلای کووید 19 در کشور هم، ۱۷ هزار و ۹۳۵ بیمار (بیش از 30 درصد مبتلایان) بهبود یافته و سلامت خود را به دست آورده‌اند اما از 30 بهمن ماه 1398 که اولین موارد ابتلا در ایران شناسایی و به‌طور رسمی اعلام شد، با احتساب ضریب فوت 4 درصدی از جمع مبتلایان در ایران، حالا که تعداد متوفیان کووید 19 در ایران به 3294 نفر رسیده، باید فرض کرد که تعداد کل مبتلایان در کشور، بیش از 120 هزار نفر باشد که حالا حدود 70 هزار نفر، هنوز شناسایی نشده‌اند. جامعه پزشکان و پژوهشگران ایرانی که همچون همتایان خود در سایر کشورها در تلاش برای دستیابی به داروهای بهبود‌دهنده یا مصون‌کننده از ابتلا به کووید 19 هستند، در این ایام خبر داده‌اند که توان تولید تست تشخیص کووید 19 در کشور به میزان قابل توجهی افزایش یافته و مدت زمان مورد نیاز برای شناسایی فرد آلوده به ویروس کرونا هم کاهش پیدا کرده است. با وجود تجهیز تخت‌های مازاد به عنوان تخت بستری مبتلایان کووید 19، وزارت بهداشت از خالی بودن ظرفیت‌ها به دلیل کنترل اپیدمی در برخی استان‌ها خبر می‌دهد و به نظر می‌رسد تاکیدها و هشدارهای جامعه پزشکی و دولت برای رعایت خود مراقبتی در کنار الزام‌های قانونی، موثر واقع شده و نتیجه واضح این تاثیر هم کاهش بسیار ملایم شیب ابتلا ظرف روزهای گذشته است. نتیجه بسیاری از رژیم‌های دارویی برای مبتلایان در ایران، موفقیت آمیز بوده اگرچه که طی دو ماه گذشته، جامعه پزشکی ضمن توجه به تجربیات جهانی، چند بار فهرست درمان دارویی را تغییر داده و داروهای جدیدی به این رژیم اضافه یا داروهای پیشین را حذف کرده که قطعا این آزمون و خطا در مواجهه با هجوم یک ویروس ناشناخته، بسیار طبیعی و حتی الزامی است. امروز و برخلاف اولین روزهای پس از انتشار خبر اپیدمی بیماری در کشور، هیچ بیمارستانی گرفتار کمبود درمانگر نیست و گروه‌های جهادی در تمام استان‌ها، داوطلب ضدعفونی کردن معابر عمومی شده‌اند و مردم هم؛ جمعیت کثیری که می‌توان آنها را حدود 80 درصد جمعیت کشور برآورد کرد، گوش به توصیه‌ها و هشدارها و بایدهای دولت و مسوولان وزارت بهداشت سپرده‌اند و حالا، می‌شود ضمن لذت از از هوای لطیفی که از اولین روزهای بهار و به برکت بارش‌های مکرر در سراسر کشور وزیدن گرفته، این امیدواری را داشت که ویروس کرونا در ایران زودتر از آنچه پیش بینی می‌شد از نفس بیفتد. یادمان باشد اما «ویروس کرونا، فقط از نفس خواهد افتاد، آن هم به تدریج و بسیار کند. کرونا، وارد زندگی ما شده. آن را جدی بگیریم، از آن بترسیم، و مراقب سلامتی‌مان باشیم.»