نوروز سیاه در صنعت هتلداری
هرسال با نزدیک‌شدن عید و تعطیلات نوروز رزروها شروع می‌شد؛ از اتوبوس و قطار و هواپیما تا هتل‌ها و دیگر مراکز اقامتی اما امسال شیوع کرونا سفرهای نوروزی را نیز به‌شکل چشمگیری کاهش خواهد داد و تردیدی نیست که هتل‌ها و آژانس‌های مسافرتی نیز با ضررهای هنگفتی مواجه خواهند شد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، ایران یکی از مقصدهای پرطرفدار برای گردشگران چینی محسوب می‌شود و هتل‌داران ایرانی قرار بود حالا که تحریم‌ها، مسافران کشورهای دیگر را از ایران دور کرده به مناسبت سال نوی چینی به مسافران این کشور تخفیف بدهند تا تورهای گردشگری بیشتری را به ایران جذب کنند ولی شیوع کرونا و گرفتارشدن ایران در دام آن، همه معادله‌ها را به هم ریخت. حالا نه‌تنها آمدن مهمان خارجی دور از انتظار است بلکه سفرهای داخلی هم تحت‌تأثیر شیوع این ویروس قرار گرفته است. بعد از جهش قیمت دلار، رزرو تورهای خارجی در اواخر بهمن کم شد تا آنجا که برخی آژانس‌های مسافرتی شرط رزرو تور خارجی را پرداخت 100درصد مبلغ تور و درنظرگرفتن جریمه لغو تعیین کردند. طبق اعلام آژانس‌های مسافرتی، کرونا پیش از این باعث شده بود تا ۴۰درصد تورهای خارجی لغو شود. حالا با ورود کرونا به ایران موج کنسلی تورهای داخلی شهرهای شلوغ و پرمسافر مثل مشهد، اصفهان و شیراز هم به‌دلیل نگرانی مسافران از ازدحام جمعیت و ابتلا به کرونا به راه افتاده؛ حتی متولیان تورهای طبیعت‌گردی یک یا دو روزه نیز برنامه‌های خود را لغو کرده‌اند. به گفته فعالان این صنف، تقاضای اقامت در هتل‌های تهران و سراسر کشور، نسبت به پارسال، تا99درصد افت داشته و چشم‌اندازی نیز برای بهبود آن مشاهده نمی‌شود. معلوم نیست صنعت گردشگری و هتلداری که پیش از این به دلایلی ازجمله افزایش قیمت‌دلار، کاهش سفرها درنتیجه کاهش توان اقتصادی مردم و در نهایت انفجار هواپیمای مسافربری، ضربه سختی خورده بود کی می‌تواند از کابوس کرونا رهایی یابد.
سقوط هواپیما و کاهش اقامت در هتل‌ها
بازگشت دوباره تحریم‌های اقتصادی، تقاضای اقامت در هتل‌های ایران را تاحدودی کاهش داد ولی واقعه انفجار هواپیمای اوکراینی، باعث لغو بسیاری از پروازها به ایران و از آسمان ایران شد به‌طوری که نیمی‌از رزروهای قبلی هتل‌ها و مراکز اقامتی نیز در پی این رویداد لغو شد. به گفته فعالان صنعت هتلداری، کاهش شدید آمار مهمانان خارجی، ضریب اشغال اتاق در هتل‌ها و مراکز اقامتی را25 تا 30درصد، نسبت به سال قبل، کاهش داد ولی با این حال مسافرت‌های داخلی برقرار بود و هتل‌ها کماکان از مهمانان داخلی پذیرایی می‌کردند. با گذشت یک‌ماه از واقعه هواپیما، شرایط می‌رفت به وضع عادی بازگردد که پای کرونا به ایران باز شد و هتل‌ها را از مهمانان داخلی هم محروم کرد.
فعالیت هتل‌های تهران با 2درصد ظرفیت
تهران قطب گردشگری نیست و معمولا بیشتر ظرفیت اقامتی هتل‌های این شهر را بازرگانان خارجی و داخلی اشغال می‌کنند. رئیس اتحادیه هتل‌داران تهران از کاهش 98درصدی اقامت در هتل‌های پایتخت خبر می‌دهد و می‌گوید: پس از شیوع کرونا، مهمانان خارجی هتل‌ها، رزروهای خود را از طریق سفارتخانه‌های متبوع خود لغو کردند. شرکت‌های ایرانی هم که برای تجارت یا حضور در همایش‌ها به تهران سفر می‌کردند، عملا حضورشان منتفی شد و از آنجا که تهران گردشگر چندانی ندارد، عملا فعالیت هتل‌های پایتخت به 2تا 3درصد ظرفیت رسیده است. محمدعلی فرخ‌مهر می‌افزاید: حتی مسافران عراقی و سایر کشورهایی که اتباعشان برای درمان و زیارت به ایران سفر می‌کردند هم سفرهایشان را لغو کرده‌اند و عملا اتاق‌های بیشتر هتل‌ها خالی شده است. او شرایط هتل‌ها و مراکز اقامتی را بسیار نامناسب می‌داند و درباره ضرر و زیانی که متوجه این مراکز می‌شود، می‌افزاید: در اسفندماه رزروهای زیادی برای جشن‌ها، مهمانی‌ها و همایش‌ها داشتیم و برای فروردین‌ماه نیز ظرفیت زیادی از هتل‌هاتوسط تورهای گردشگری خارجی اشغال شده بود که هتل‌ها ناچار شدند مطابق قوانین گردشگری در شرایط اضطراری تمام پول رزرو را بدون جریمه بازگردانند ولی این شرایط باعث شده تعداد مهمان هتل‌ها به صفر برسد. اغلب هتل‌ها حتی برای پرداخت حقوق پرسنل‌شان هم پولی ندارند.
دولت به صنعت هتلداری کمک کند
علاوه بر پرداخت هزینه‌های پرسنل، هتل‌ها هزینه‌های دیگری نیز دارند که در هر شرایطی موظفند بپردازند؛ هزینه انرژی یکی از آنهاست. حتی درصورت حضور 2مهمان هم برق هتل باید روشن باشد، چیلر، تاسیسات و یخچال باید کار کند و آشپزخانه باید فعال باشد و در شرایطی که هتل‌ها درآمدی ندارند پرداخت این هزینه‌ها هم دشوار می‌شود. فرخ‌مهر می‌گوید: نامه‌نگاری‌های ما با سازمانهای دولتی تاکنون نتیجه‌ای نداشته و هیچ اقدامی برای حمایت از هتل‌ها برنامه‌‌ریزی نشده درحالی‌که اگر آب و برق و گاز هتل قطع شود پرسنل ما بیکار می‌شوند و این تحمیل هزینه پرداخت بیمه بیکاری به تامین اجتماعی است. رئیس اتحادیه هتل‌داران تهران می‌گوید: شرایط فورس‌ماژور یا اضطراری در تمامی قراردادها دوطرفه است و انتظار داریم سازمانهای مرتبط با هتل‌ها مثل بانک‌ها در رابطه با بازپرداخت اقساط وام و تامین اجتماعی در زمینه پرداخت 23درصد حق بیمه کارفرما به هتل‌داران تنفس بدهند تا از شرایط اضطراری گذر کنیم. فرخ‌مهر می‌افزاید: درخواست ما این نیست که سود یا مبالغی که هتل‌ها به پرداخت آن موظفند، اخذ نشود بلکه تنها توقع داریم برای پرداخت این بدهی‌ها به هتل‌ها زمان بدهند و برای تأخیر در پرداخت‌ها جریمه منظور نکنند.
هتل‌ها چقدر زیان می‌کنند؟
در تهران هتل‌های زیادی با تراز کیفیتی متفاوت- از بی‌ستاره تا 5ستاره- وجود دارد که نرخ یک شب اقامت در آنها اختلافی 800هزار تومانی دارد ولی میانگین نرخ اقامت در اتاق یک‌تخته را 300و اتاق دوتخته را 500هزار تومان می‌توان درنظر گرفت. با این حساب ضرر و زیانی که با شیوع کرونا متوجه هر هتل می‌شود را می‌توان با توجه به ضریب اشغال هرسال آن هتل، تعداد اتاق‌ها و نرخ اقامت محاسبه کرد که به گفته رئیس اتحادیه هتل‌داران تهران این مبلغ از هزار میلیارد تومان هم فراتر خواهد رفت. رئیس اتحادیه هتل‌داران تهران چشم‌انداز روشنی برای فعالیت هتل‌ها در سال آینده متصور نیست و معتقد است اگر هتل‌ها توانستند به هر طریقی پرسنل خود را برای عید تامین کنند، بعد از عید و برای فروردین‌ماه اگر حمایتی از آنها نشود ناچارند کارمندانشان را تعدیل کنند.
