بیمارانی که مخفی می‌مانند!

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد، کیانوش جهانپور، رییس مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت بهداشت دیروز در اعلام آمار روزانه از تعداد مبتلایان جدید گفت که ظرف 24 ساعت در فاصله ظهر 18 اسفند تا ظهر 19 اسفندماه، 595 بیمار جدید در کشور شناسایی شده‌اند و در همین فاصله زمانی، 43 نفر از مبتلایان هم فوت کرده‌اند. نگاهی به آمار روزانه اعلام‌شده وزارت بهداشت درباره تعداد مبتلایان، متوفیان و بهبودیافتگان توسط وزارت بهداشت نشان می‌دهد که برخی روزها، آمار اعلام‌شده درباره تعداد مبتلایان جدید، فاصله کمی با آمار روز پیش‌تر دارد و این فاصله اندک، حالا به یک چالش جدی برای مسوولان وزارت بهداشت تبدیل شده چرا که این فاصله، نشانه پنهان‌ماندن تعداد کم یا زیاد مبتلایان در جامعه است.

از 3 ماه قبل و به دنبال شیوع ویروس کرونا و همه‌گیری کووید 19 در چین، مسوولان سازمان بهداشت جهانی و سازمان پزشکان چین اعلام کردند که نرخ مرگ و میر بر اثر ابتلا به کووید 19 حداکثر 2 الی 3 درصد خواهد بود. اگر برای کشور ایران نرخ سقف و کف مرگ را در نظر نگرفته و میانگین این ضریب را لحاظ کنیم و تعداد کل متوفیان بر اثر ابتلا به کووید 19 را در عدد 40 ضرب کنیم، تعداد تقریبی مبتلایان به دست می‌آید. برخی روزها، آمار رسمی وزارت بهداشت از تعداد کل مبتلایان به ازای متوفیان، نشان می‌دهد که تعداد موارد شناسایی شده، نزدیک به عدد واقعی است؛ مثل روز یکشنبه 18 اسفند ماه که تعداد مبتلایان شناسایی شده در فاصله 17 تا 18 اسفند ماه، 743 نفر و تعداد متوفیان در همین مدت، 49 نفر و تعداد کل مبتلایان، ۶ هزار و ۵۶۶ نفر و تعداد کل متوفیان، ۱۹۴ نفر بود و حاصل ضرب کل متوفیان در عدد 40، حدود 1100 نفر با مجموع مبتلایان شناسایی‌شده فاصله داشت. اما آمار اعلامی دیروز؛ دوشنبه 19 اسفندماه درباره تعداد کل مبتلایان، فاصله معنا‌داری با آمار متوفیان دارد چرا که بنا بر همین محاسبه، تعداد مبتلایان حالا باید به بیش از 9400 نفر رسیده باشد در حالی که حالا عدد کل تعداد مبتلایان کمتر از 7200 نفر است و این فاصله 2200 نفری، می‌تواند متوجه دو دلیل باشد؛ هفته گذشته، معاون بهداشت وزارت بهداشت اعلام کرد که پس از اتخاذ آزمایش از موارد مشکوک در تمام آزمایشگاه‌های مرجع که حالا تعدادشان در کل کشور به 25 واحد رسیده، نتایج آزمایش‌ها باید به انیستیتو پاستور ارسال شود و آماری که روزانه به عنوان آمار شناسایی قطعی از ابتلا به کووید 19 توسط وزارت بهداشت اعلام می‌شود، عددی است که به تایید انیستیتو پاستور درباره ابتلای قطعی هر تعداد از شهروندان 31 استان کشور رسیده است.

علیرضا رییسی در همین گفت‌وگو تاکید کرد که پاسخگویی انیستیتو پاستور، روزانه و دقیق است و ضمن آنکه افزایش حجم کیت‌های تشخیصی موارد مشکوک کووید 19 به دلیل ارسال محموله‌های حجیم توسط چین و سازمان بهداشت جهانی، امکان افزایش آزمایشگاه‌های مرجع را فراهم کرده، هیچ آزمایش در نوبت مانده‌ای هم در انیستیتو پاستور وجود ندارد اما روز یکشنبه، احمدرضا بهره‌مند، عضو هیات علمی انیستیتو پاستور در گفت‌وگو با ایلنا از حجم بالای مراجعات موارد مشکوک و طولانی‌شدن جوابدهی خبر داد آن هم در حالی که قرار بود این مرکز مرجع، روزانه برای پاسخگویی به نتایج حداقل 1200 آزمایش ظرفیت داشته باشد ولی گفته می‌شود که به دنبال افزایش شیوع بیماری در سراسر کشور، ظرفیت پاسخگویی انیستیتو پاستور تا تایید 3000 نمونه در روز افزایش یافته اما اینکه روزانه چه تعداد آزمایش از سراسر کشور برای تایید نهایی به این موسسه ارسال می‌شود و آیا تناسبی بین ظرفیت افزایش یافته و تعداد آزمایش‌های ارجاعی ایجاد شده یا خیر، هنوز نامعلوم است. علاوه بر این، اتفاقی که می‌تواند حتی از نامعلوم بودن ظرفیت واقعی پاسخ‌دهی انیستیتو پاستور هم نگران‌کننده‌تر باشد، واهمه شهروندان از افشای ابتلا به بیماری است. واقعیت تلخ این است که «ابتلا به کووید 19 و آلودگی به ویروس کرونا» حالا در بسیاری نقاط کشور و از جمله مناطق محروم و در روستاها یا شهر‌های کوچک به یک انگ تبدیل شده و شنیده‌ها حاکی از آن است که در بسیاری مناطق و بخصوص، استان‌های شمالی که حالا هم تعداد بالایی از جمعیت مبتلا را دارند، خانواده مبتلایان از افشای ابتلای یکی از اعضای خانواده خودداری کرده، تلاش دارند که با درمان‌های خانگی بیمار را مداوا کنند و حتی در صورت فوت بیمار، ابتلا و فوت او را از مسوولان شهری پنهان دارند. این پنهانکاری البته می‌تواند در مورد سایر استان‌ها هم صدق کند چنانکه جهانپور در اولین روزهای پس از انتشار اخبار مربوط به شیوع ویروس کرونا در کشور، در پاسخی اذعان داشت که بسیاری از کشورها؛ به‌خصوص همسایگان غربی و شرقی ایران، به دلیل ضعف و نقص در سیستم سلامت و بیماریابی، یا قادر به شناسایی مبتلایان نیستند، یا به دلیل واهمه از اعمال محدودیت‌های اقتصادی و امنیتی توسط همسایگان، از اعلام وجود بیمار در کشور خود خودداری می‌کنند. این اتفاق ممکن است در بعضی از استان‌های کشور هم صادق باشد و گفته می‌شود که نگاهی به آمار روزانه درباره تعداد مبتلایان از استان‌های مختلف نشان می‌دهد ظرف 10 روز ابتدای اسفند ماه، تعداد موارد ابتلا، در برخی استان‌ها که اتفاقا، نواحی محروم، همسایه با حوزه خلیج فارس یا در جوار همسایگان غربی و شرقی و از آداب و فرهنگ متفاوت برخوردارند، صفر یا یک رقمی بوده آن‌هم در حالی که در باقی استان‌ها و در همین مدت، تعداد موارد مشکوک رشد تصاعدی دارد. با استناد به اظهارات جهانپور می‌توان این فرض را مطرح کرد که مسوولان این استان‌ها یا حتی در مقیاس‌های کوچک‌تر و در شهرستان‌ها یا حتی بخش‌ها و توابع استانی، به دلیل نگرانی از نامعلوم بودن واکنش‌های دولت در قبال استان گرفتار ورود ویروس آن‌هم در روزهای پایانی سال و حتی واهمه از عزل و اخراج از پست و مقام استانی و شهرستانی، ترجیح داده‌اند موارد مشکوک را تا زمان حاد نبودن شرایط، تا حد امکان پنهان و کتمان کنند تا ویترین استان از نظر موارد آلوده، آن هم در استانه نوروز و مصادف با نیاز جدی به درآمدهای حاصل از گردشگری، یک ویترین پاکیزه و عاری از آلودگی ویروس کرونا باشد.