شستن دیوار به قیمت پول خون پدر!

از یک ماه، یک ماه و نیم پیش، یعنی درست وقتی که خانم های خانه بوی بهار را حس می کنند و به صرافت می افتند تا خانه تکانی را شروع کنند، تبلیغات شرکت های خدماتی و نظافتی پررنگ تر و برجسته تر شده است. تعداد این شرکت های خدماتی که این روزها آگهی های آنها را روی دیوارها، داخل کوچه ها و در آگهی های روزنامه و سایت مشاهده می کنیم، هر روز بیشتر و بیشتر می شود و رقابت قیمتی و خدماتی بین آنها بالا می گیرد. تبلیغاتشان هم وسوسه کننده است. هزینه کمتر و کیفیت بالاتر و استفاده از نیروهای جوان تر را در راس تبلیغاتشان قرار می دهند و با این کارها می خواهند خیال خانم خانه را راحت کنند که ظرف یک روز و یا حتی یک نصفه روز، تمام کارها انجام شود و خانه اش را شسته رفته و ترگل و ورگل تحویل بگیرد. خدمات مختلف هم ارائه می دهند؛ از شست‌وشوی فرش، موکت، مبلمان، کف‌سابی، رنگ و نقاشی، پارکت و کاغذ‌دیواری گرفته تا همه جور نظافت منازل. شرکت هایی که فعالیتشان گسترده شود حتی سایت اختصاصی دارند و خدماتشان را با عکس و قیمت در سایت به نمایش گذاشته اند. اما کمی که در عمق این تبلیغات برویم و سری به شرکت های تبلیغاتی که بزنیم، متوجه نکاتی خواهیم شد که در جای خودش جالب و قابل توجه است. در همه جای شهر شعبه داریم وقتی ستون تبلیغات شرکت های نظافتی در یک روزنامه را نگاه می کنیم، اولین چیزی که به نظرمان می آید این است که تعداد شرکت های خدماتی بسیار بالاست. بالا بودن تعدادشان با آن اسم های رنگ و وارنگ و جالب یک طرف، پراکنده بودنشان در سطح شهر یک طرف. معمولا شرکت های نظافتی معروف، در پنج شش جای شهر و یا حتی بیشتر، شعبه دارند و خدمات به همان منطقه ارائه می دهند. البته هستند شرکت هایی که با هم یکی شده اند و درست است که اسم و رسم خودشان را حفظ کرده اند اما کارگرانشان را با هم به اشتراک می گذارند تا هم تعداد شعباتشان و نیروهایشان بیشتر به نظر برسد و هم موردی را از دست ندهند. این پراکندگی در شمال پایتخت و محله های اعیان نشین بیشتر است و تعداد کارگرانِ استندبای و آماده به کار، در این مناطق زیاد است چرا که مشتری ها در این محلات بیشترند. گاهی اگر در تبلیغات و شماره ها دقیق شویم، درمی یابیم که شرکت های با اسامی مختلف، شماره یکسان دارند و دلیلش هم همان تجمیع شدن شرکت ها برای بیشتر شدن پراکندگیشان است. غیرقانونی ها تنبل تر شدن خانواده ها یا مشغولیاتشان به مسائل دیگر سبب شده تا کار و کاسبی شرکت های خدمات نظافتی سکه شود. رشد قارچ گونه ی این شرکت ها، خودش می تواند غیرقانونی بودن خیلی هایشان را اثبات کند. با این که اتحادیه و انجمن صنفی کارفرمایان شرکت های خدماتی مسئولیت نظارت بر این صنف را دارند، اما باز هم شاهد شکل گیری شرکت هایی بدون مجوز هستیم. علاوه بر آن، نظارت این مراجع به کیفیت و قیمت شرکت ها نیز مطلوب نیست. رضایت نداشتن از نحوه عملکرد ونیز بروز مسائلی مانند واردکردن خسارت به اموال مردم به دلیل اعزام کارگر غیر تخصصی از جمله مشکلاتی است که از ناحیه شرکتهای خدمات نظافتی بویژه از نوع غیر مجاز آن دیده می‌شود . نکته جالب دیگری که این شرکت ها دارند این است که اکثرا جای خاص و مکان اختصاصی ندارند. شماره ها مربوط به هیچ جای خاصی نیست و کسی که گوشی را برمی دارد احتمالا از داخل منزل جواب تلفن را می دهد و بعد از گرفتن آدرس و نوع خدماتی که باید ارائه شود، با نظافتچی مورد نظر تماس می گیرد و او را به مکان مورد نظر می رساند. این اتفاق می تواند آسیب های زیادی را در پی داشته باشد چرا که کار نظافت در حد و اندازه ی خود، کاری حساس و نیازمند تجربه است. از آن طرف، اگر مشکلی پیش بیاید، برای مثال اگر کارگری خلافکار یا دزد از آب دربیاید و یا خسارتی به لوازم منزل بزند، دست مشتری به جایی بند نیست و نمی تواند ثابت کند که این کارگر را از فلان شرکت گرفته است. این است که انعقاد قرارداد بین شرکت خدماتی و متقاضی، از مهمترین لوازم این کار است. باکلاس ترهای قراردادی اگر منزلتان در محله های بالای شهر و لوکس پایتخت یا کلانشهرها باشد، حتما با شرکت های باکلاس خدماتی مواجه شده اید. این شرکت ها که برای خودشان سلسله مراتبی دارند که نشان از نظم و البته کلاس بالای کارشان دارد. وقتی تصمیم داشته باشی از یکی از این شرکت ها نظافتچی بگیری، باید اول به شماره ی ثابتشان زنگ بزنی تا برایت وقت رزرو کنند. وقتی که وقت رزرو شد، اگر مثلا کارت شستن دیوار باشد، یک روز و ساعت مشخص را برای بازدید و عقد قرارداد مشخص می کنند. روز بازدید، نماینده شیک و اتوکشیده شرکت به منزلت می آید و دیوارهایی که باید شسته شوند را اندازه گیری می کند و همه ی جزئیات اعم از رنگ دیوار، جنسش، میزان چرک بودنش و خلاصه هر چیزی که لازم است را یادداشت می کند و برگه ی قرارداد را با قیمت احتمالی می گذارد روبرویت تا امضایش کنی. قرارداد، چند برگه ی آچهار است که شرایط کار را توضیح داده و در بندهای مختلف، شما را متوجه عواقب کاری که دارید انجام می دهید می کند!! وقتی قرارداد را در دو نسخه امضا کردی، بازدید کننده می رود و باید منتظر بمانی تا نظافتچی مورد نظر طبق برنامه ی زمان بندی شده بیاید سرکار. نظافت منزل به قیمت خون پدر آن طور که تبلیغات اعلام می کنند، نرخ نظافت منزل نرخ قابل قبول و معقولی است. این نرخ که اغلب با نرخ مصوب اتحادیه تفاوت های فاحشی دارد، در شرکت های مختلف، بسته به نوع ارائه خدمات و مکان (بالا یا پایین شهر بودن) متفاوت است. در حال حاضر در پایتخت، این نرخ از ساعت دو هزارتومان شروع می شود و در برخی شرکت ها با نوع خدمات بهتر و با کیفیت تر به ساعتی ده هزار تومان هم می رسد. اما به طور معمول، قیمت هر هشت ساعت کار کارگر در منزل، به طور متوسط 25 تا 40 هزارتومان است که با توجه به سختی کار، تعیین می شود. اما اگر کار با هشت ساعت تمام نشد، کمی نرخ به صورت تصاعدی بالا می رود و مشتری می بایست نرخی بیشتر از ساعتی سه هزارتومان برای هر ساعت بپردازد. این وسط وجدان کارگر در استفاده از زمان و کیفیت کارش هم مطرح است که خیلی نمی شود در قالب های کمّی آن را گنجاند. تقاضا برای عیدی و پول بیشتر گرفتن هم که همیشه هست و چاشنی کار کارگران خدمات نظافتی است. در شرکت ها معمولا خانم ها گران تر از آقایان هستند. متقاضیان کارگر خانم باید بدانند که اقلا ده بیست درصد باید بیشتر بپردازند چرا که کارگرهای خانم، با دقت تر و گاهی تمیزتر کار می کنند. شرکت های معتبرتر که اغلب به مشتریان بالاشهری خدمات ارائه می دهند، کارگران متخصص تری را استخدام می کنند و با ساعتی ده تا بیست هزارتومان، به مشتری خدمات ارائه می دهند. این کارگران برای خانه هایی که دارای لوازم بسیار قیمتی و شکستنی ها و تزئینی های خاص و عتیقه است به خدمت گرفته می شوند. این شرکت ها با این که پول خون پدرشان را می گیرند اما رضایت مشتری هایشان را جلب می کنند و مشتری های متمول در صورت رضایت از خدمت و راحت بودن خیالشان بابت لوازمشان، شکایتی ندارند. چیزی که همیشه کارگرها از آن گله مندند این است که با این که زحمت اصلی را آن ها می کشند اما چون از طریق شرکت های خدماتی به مردم معرفی می شوند، پورسانت بیست تا چهل درصدی را باید به شرکت متبوعشان بپردازند. از آن طرف شرکت ها هم معتقدند که تضمین کردنِ همه جوره یک کارگر برایشان هزینه بر است و مسئول جبران خسارات احتمالی هم هستند پس این درصد چندان هم ظالمانه نیست. مجوزدار یا بدون مجوز، با نظارت یا بدون نظارت، در هر حال این شرکت ها در حال فعالیت هستند و شهروندان زیادی برای نظافت منزلشان از آن ها استفاده می کنند. اما با همه ی این ها، هنوز هم خانواده هایی وجود دارند که خانه تکانی را یکی از سرگرمی های نزدیک عیدشان می دانند و چند روز خاص، همه ی اعضا را بسیج می کنند تا غبار یک ساله را از خانه بزدایند و همدلیشان باعث می شود هم خانه ای که در آن زندگی می کنند تمیز شود و هم خانه ی دلشان از کدورت ها و کینه ها خالی گردد.