تعطیلات آخر هفته 2روزه می‌شود؟

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، مجلس طرحی در دست دارد که اگر تصویب شود، پنجشنبه نیز به تعطیلات آخر هفته اضافه می‌شود. باتوجه به تعطیلات آخر هفته 2روزه در اکثر کشورها، برخلاف تصور عمومی، مجموع روزهای تعطیل در اغلب کشورهای جهان، بیشتر از ایران است. مطالعات زیادی که در زمینه تعادل بین کار و زندگی انجام شده‌ نشان می‌دهد روزهای تعطیل بیشتر، ساعات کاری کوتاه‌تر، یا انعطاف‌پذیری ساعات کاری و انجام وظایف شغلی از خانه، بهره‌وری نیروی کار را افزایش می‌دهد. موضوعی که ناهید تاج‌الدین، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس هم بارها بر آن تأکید کرده است.

هم‌اکنون نخستین روزکاری هفته در بسیاری از کشورها، دوشنبه است. در این کشورها، شنبه و یکشنبه روزهای تعطیل آخرهفته هستند.در اغلب کشورهای اسلامی نیز یکشنبه به‌عنوان نخستین روز کاری هفته درنظر گرفته‌ شده است و تعطیلات هفتگی در این کشورها، روزهای جمعه و شنبه هستند.

طرح آماده تصویب در صحن علنی

عبدالرضا عزیزی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس گفت: طرح تعطیلات 2روزه درکمیسیون اجتماعی تصویب شده و با اجرایی شدن این طرح، کل ادارات در روز پنجشنبه تعطیل خواهند شد، یعنی کل کشور به‌صورت یکسان 2 روز در هفته تعطیل خواهند بود.

او در پاسخ به این پرسش که طرح چه زمانی در صحن علنی بررسی خواهد شد؟ گفت: بعید می‌دانم به نوبت بررسی در مجلس فعلی برسد؛ زیرا طرح‌های دو فوریتی بسیاری در نوبت هستند و احتمالا مجلس آینده در این‌باره تصمیم نهایی را خواهد گرفت. او درباره آثار اجرای این طرح توضیح داد: کاهش بار ترافیکی در شهرها، کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی و صوتی، کاهش هزینه برق و مصرف انرژی و افزایش بهره‌وری نیروی کار ازجمله اثرات اجرای طرح تعطیلات 2 روزه است.

تعطیلات 2 روزه در اغلب کشور‌های جهان

بررسی‌ها نشان می‌دهد از 122کشور جهان 111کشور یعنی 91درصد آنها دارای تعطیلات 2روزه هستند و فقط 11کشور ازجمله ایران هنوز میزان تعطیلات آخر هفته‌شان یک‌روزه است. از این تعداد 92کشوردنیا، یعنی 75درصد آن‌ها، تعطیلات‌شان درروزهای شنبه و یکشنبه است و 15.5درصد ازکشورهای دنیا هم تعطیلات‌ آخرهفته‌شان روز‌های جمعه و شنبه است. اغلب آن‌ها، کشورهای مسلمانی هستند که ظرف سال‌های گذشته با اضافه‌کردن روز شنبه به روزهای تعطیل پایان هفته، تعطیلات رسمی‌شان را 2روزه کرده‌اند. آمارها نشان می‌دهد از 11کشوری که فقط یک روز در هفته تعطیل هستند 4کشور ایران، بنگلادش، فلسطین و سومالی تعطیلات آخر هفته‌شان در روز جمعه است و بقیه کشورها تعطیلات‌شان در روز یکشنبه است.

کاهش ساعت کار در کشور‌های پیشرفته

آمارها نشان می‌دهد میزان ساعت کار در کشورهای پیشرفته در حال کاهش است و تعداد کشور‌های پیشرفته‌ای که به کمپین کاهش ساعت‌های کاری در هفته می‌پیوندد در حال افزایش است.

طبق آمارهای موجود، هم‌اکنون 8کشور در دنیا حضور دارند که مقدار ساعت کاری نیروهای شاغل‌شان درهفته بین 35تا 40ساعت است؛ درحالی‌که مقدار ساعت کار هفتگی برای نیروهای شاغل در ایران 44ساعت است. درحال حاضر میانگین ساعت کاری در فرانسه 35ساعت، دانمارک 37ساعت، نروژ 37.5ساعت، استرالیا، بلژیک، فنلاند و اتریش 38ساعت در هفته است. در شرایطی که کشور‌های توسعه نیافته همچنان ساعت کار هفتگی نیرو‌های شاغل‌شان بیش از 45ساعت است ولی درکشورهای پیشرفته درحال کاهش ساعت کارهستند.

مقدار ساعت کار هفته

بررسی‌های آماری از 122کشور دنیا نشان می‌دهد، ساعت کار هفتگی در 81درصدکشورهای دنیا بین 35تا 40ساعت است و 19درصد کشورهای دنیا هم بیش از 40ساعت در هفته کار می‌کنند که ایران هم در زمره همین کشورهاست.

این اطلاعات نشان می‌دهد، 91کشور دنیا که معادل 75درصد آن‌هاست میزان ساعت کاری‌شان در هفته 40ساعت است و فقط 15کشور ازجمله ایران، میانگین ساعت‌های کاری نیروهای شاغل در آنها بین 40تا 45ساعت است. در عین حال 7کشور هم در دنیا هستند که مقدار ساعت‌های کاری‌شان بیش از 45ساعت است که این کشورها عمدتا کشور‌های توسعه نیافته مانند کامرون، اوگاندا، نپال، کلمبیا و کاستاریکاست.

نظام کار هم اصلاح شود

حمیدحاج اسماعیلی ازکارشناسان بازارکار هم درباره آثار افزایش تعطیلات آخر هفته گفت: برای بررسی تعطیلات 2روزه باید ساختار نظام کاری در ایران بررسی شود؛ زیرا نظام کاری در ایران به لحاظ ساختاری به‌دلیل پایین بوده بهره‌وری با مشکل مواجه است. او درپاسخ به این پرسش که چرا بهره‌وری نیروی کاردر ایران پایین است گفت: بخشی از آن به این نکته بازمی‌گردد که اقتصاد ایران عمدتا دولتی و وابسته به درآمدهای نفتی است.

او با بیان اینکه بحث هزینه، فایده یکی از اصلی‌ترین موضوعات در بحث بازارکار است توضیح داد: دومین موضوع این است که هنوز بخش خصوصی واقعی در ایران شکل نگرفته و بخش‌های اقتصادی کمتر به بحث بهره‌وری در حوزه کار توجه دارند. او ادامه داد: دلیل دیگرکاهش بهره‌وری در ایران این است که نظام بازارکار در ایران نظام ساعت مزدی است؛ یعنی نیروی کار برای دریافت حقوق‌شان در محل کار فقط ساعت کارشان را می‌گذرانند.

حاج اسماعیلی توضیح داد: درست است که دستمزد‌ها در ایران با کارکرد نیروی انسانی تطابق ندارد و کارگران و کارمندان ایرانی دستمزد‌های به‌مراتب پایین‌تری نسبت به سطح جهانی دریافت می‌کنند؛ به‌گونه‌ای که نمی‌توانند به‌صورت طبیعی به لحاظ اقتصادی زندگی‌شان را تأمین کنند، اما این موضوع نفی‌کننده مشکلات ساختاری نظام بازار کار ایران نیست.

این کارشناس بازار کار با بیان اینکه ما فکر کنیم اگر ساعات بیشتری کار کنیم برآیند تولیدمان بیشتر می‌شود درست نیست تأکیدکرد: پژوهش‌هایی که به‌صورت غیررسمی انجام شده نشان می‌دهد، میزان کار مفید در ایران دربخش خصوصی و دولتی کمتر از یک ساعت در روز است. این آمار نشان می‌دهد باید رویکرد خود را در حوزه کار تغییر دهیم که یکی از اصلی‌ترین آنها ساعت کار است.

حاج اسماعیلی افزود: زمان حال شاید خیلی وقت مناسبی برای پرداختن به موضوع تعطیلات 2روزه نباشد اما قطعا باید نظام بازارکار را از ساعت مزدی به کارمزدی تبدیل کنیم؛ به این معنا که دستمزد باید پروژه محور باشد یعنی منوط و مقید به ساعت کار نباشد. او افزود: اگر قرار است کار مفید انجام شود باید استراحت مفید هم انجام شود؛ باید اساس فلسفه اصلی زندگی هم که همان خانواده، تفریح، رفاه و استراحت است مدنظر قرار گیرد تا بتوانیم کار مفیدی داشته باشیم. او ادامه داد: درکشور‌های توسعه یافته که تجربه بیشتری در حوزه بازارکار نسبت به ما دارند و اقتصاد آنها متکی به فعالیت بخش خصوصی است، حداقل 2 روز در هفته را استراحت می‌کنند. او افزود: اگر بخواهیم بخشی از مشکلات را در کشور برطرف کنیم 2 روز تعطیلی در هفته زیاد نیست و می‌تواند به تحکیم بازارکار کمک کند.

آثار تعطیلات 2 روزه مطلوب است

حسین سلاح ورزی، نایب‌رئیس اتاق بازرگانی ایران درباره 2روزه‌شدن تعطیلات در ایران گفت: من بر این باورم که بدون کاهش بهره‌وری هم می‌توان تعطیلات را در ایران به 2روز افزایش داد؛ به این دلیل که با افزایش تعطیلات، تغییر چندانی در راندمان و بهره‌وری نیروی کار ایجاد نخواهد شد. او افزود: تجربه کشورهای دیگر نشان داده افزایش تعطیلات به افزایش سلامت فردی و اجتماعی، افزایش سلامت خانواده و رونق اقتصادی در بخش گردشگری و خدمات منجر خواهد شد.

ضمن اینکه افزایش تعطیلات به کاهش مصرف انرژی درکشور و آثار مطلوب اقتصادی و اجتماعی دیگری منجر خواهد شد. او ادامه داد: اما باید درنظر گرفت که این افزایش تعطیلات باید با درنظر گرفتن حداکثرکارایی باشد؛ به این معنا که شرایط کشور از نظر ارتباطات بین‌المللی حفظ شود. معمولا سایرکشورهای دنیا تعطیلات آخر هفته‌شان در روز‌های شنبه و یکشنبه است، اما اگر تعطیلات2روزه ایران در روز‌های پنجشنبه وجمعه تنظیم شود یک انقطاع ارتباطی با جهان اتفاق می‌افتد؛ زیرا روز‌های کاری مشترک ایران با جهان به 4روز می‌رسد؛ بنابراین بهتر است تعطیلات آخر هفته در روز‌های جمعه و شنبه باشد.