تهران، شهر پلاستیک پرور
«پایش پیشین پسماند شهر تهران نشان می‌داد که بیشترین حجم و ترکیب زباله‌ها مربوط به گروه پلاستیک‌ها بوده است.» این بخشی ازحرف‌های آرش حسینی میلانی، رئیس کمیته محیط‌زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شهروند، او درباره مراحل تدوین طرح جامع پسماند تهران توضیح داد و تأکید کرد که برای مدیریت حجم عظیم زباله‌های پلاستیکی تهران هرچه زودتر باید این طرح اجرا شود. اما از چند و چون طرح جامع پسماند که بگذریم، این سوال پیش می‌آید که چرا تهرانی‌ها این‌همه زباله پلاستیکی تولید می‌کنند؟ این‌که پایتخت با توجه به وسعت و جمعیتش بیشترین زباله‌های پلاستیکی کشور را تولید کند طبیعی است، اما این‌که در میانه زباله‌هایی که تهرانی‌ها تولید می‌کنند، پلاستیک بیشترین سهم را داشته باشد، نشان می‌دهد که یک جای سبک زندگی آنها می‌لنگد. حسین جعفری مدیرعامل سابق سازمان مدیریت پسماند پایتخت میگوید: «در مورد مصرف پلاستیک همه چیز به فرهنگ مردم بر می‌گردد، فرهنگ هم چیزی نیست که با چند کلیپ و بیلبورد تغییر کند. مجموع سبک زندگی تهرانی‌ها آنها را به سمت استفاده بیشتر از پلاستیک سوق می‌دهد و از این طرف اقدام خاصی هم برای این‌که جلوی این وضع گرفته شود نمی‌بینیم، بنابراین چنین نتیجه‌ای کاملا طبیعی است.»
او ادامه می‌دهد: «در تمام کشورهای پیشرفته که مردم‌شان اتفاقا سبک زندگی بسیار مدرن‌تری نسبت به مردم تهران دارند، سیاست‌هایی وجود دارد که مصرف پلاستیک را کنترل می‌کند، اما ما نه‌تنها در زمینه سیاست‌گذاری‌های کلان خلأ داریم، بلکه در زمینه آموزش هم با خلأ بسیار بزرگی روبه‌رو هستیم. ما هنوز سیستمی نداریم تا مبلغی از عوارض تولیدکننده‌ها و واردکننده‌های محصولات پلاستیکی راهی صندوقی شود تا به رفع بخشی از خسارت این محصولات برای محیط‌زیست اختصاص پیدا کند. ما هنوز بین تولید‌کننده دوستدار محیط‌زیست و تولید‌کننده بی‌تفاوت به محیط‌زیست فرقی قایل نمی‌شویم.
بارها در مورد لزوم تصویب قوانین منع استفاده از کیسه‌های پلاستیکی در فروشگاه‌ها حرف زده شده و به همان میزان هم این حرف‌ها نشنیده گرفته شده است. با این شرایطی که در قوانین کلان کشور وجود دارد، طبیعی است که مردم هم ترجیح بدهند کاری را انجام بدهند که برایشان راحت‌تر است. درحال حاضر در فروشگاه‌های زنجیره‌ای کشورهای بزرگ در ازای ارایه کیسه پلاستیکی مبلغی دریافت می‌شود که برای اغلب مردم به صرفه نیست، اما در کشور ما مردم حتی بیشتر از چیزی که لازم دارند کیسه می‌‌گیرند چون نه‌تنها رایگان است، بلکه هیچ نظارتی بر میزان ارایه آن وجود ندارد.»
جعفری به رفتار گروه‌های موثر بر مردم هم اشاره می‌کند و میگوید: «تهران یکی از شهرهایی است که مراسم مذهبی و ملی زیادی در آن برگزار می‌شود و متاسفانه در تمام طول این مراسم شاهد استفاده از مواد پلاستیکی مانند ظروف و بسته‌های یکبار مصرف هستیم. مردم در هیچ جا شاهد رفتاری در راستای حفاظت از محیط‌زیست از سوی نهادها و گروه‌های موثر نیستند.»
او میگوید: «وقتی در سیاست‌های کلان، در قوانین و در رفتارهای الگویی، هیچ کاری نمی‌کنیم تا مصرف پلاستیک کنترل شود، چطور می‌توانیم توقع داشته باشیم که اتفاقی در این زمینه بیفتد؟ الان کسانی که در این زمینه کار می‌کنند، بگویند برای آموزش دادن به مردم چه کاری انجام داده‌اند؟
در آلمان ٦٥سال است که تلاش برای کنترل مصرف پلاستیک شروع شده است و حالا آنها در مرحله‌ای هستند که نه‌تنها وضع خوبی در زمینه مصرف مواد پلاستیکی دارند، بلکه بیشتر از ٧٠ درصد زباله‌شان از مبدأ به‌طور کامل تفکیک می‌شود، اما ما هنوز در مرحله شروع هم نیستیم. زمانی در دبیرخانه کلانشهرهای دولت تصمیم گرفته شد یک واحد درسی برای پایه اول تا هشتم با موضوع محیط‌زیست در نظر گرفته شود و حتی محتوای این واحد درسی هم تهیه شد، اما هنوز بعد از چند‌سال این تصمیم اجرا نشده است. این یعنی اراده کافی حتی برای‌آموزش دادن به مردم همچنان که باید و شاید وجود ندارد، چه برسد به اقدامات جدی‌تر مانند سیاست‌گذاری و تصویب قوانین بازدارنده.»
