حمایت دولت از اقتصاد فرهنگ
مؤسسات فرهنگی و هنری به عنوان یکی از زیرگروه‌های بخش خدمات که نیمی از اشتغال کشور را به خود اختصاص داده، نیازمند حمایت‌های مالیاتی و بیمه‌ای شفاف از سوی دولت است. این چکیده درددل مسئولان و مدیران این گروه از مؤسسات است که با وجود رکود حاکم بر اقتصاد، اما همچنان سطح اشتغال را در واحدهای فرهنگی حفظ کرده‌اند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، مؤسسات فرهنگی و هنری تک‌منظور و چندمنظوره همانند بسیاری از واحدهای فعال در بخش خدمات هزینه‌های بسیاری دارند.قانونگذار و سیاستگذار فرهنگی به منظور حمایت از اقتصاد فرهنگ کشور، بخش‌هایی از فعالیت این مؤسسات را مشمول معافیت ازمالیات کرده است، اما با وجود این، ابهام در پرداخت مالیات بر ارزش افزوده باعث سردرگمی این مؤسسات و سایر واحدها و شرکت‌هایی که از خدمات فرهنگی مؤسسات استفاده می‌کنند، شده است.به‌طوری که همچنان موضوع مالیات بر ارزش افزوده این دسته از فعالیت‌ها به‌طور کامل شفاف نشده است.
طبق روال مالیات بر ارزش افزوده که هم‌اکنون 9 درصد تعیین شده، باید از سوی مؤسسات فرهنگی و هنری از مشتریان روی فاکتورشان دریافت شود، این در حالی است که بسیاری از اشخاص حقیقی و حقوقی که خدمات را به این مؤسسات ارائه می‌کنند، در قالب فاکتورهای رسمی نداده و در سامانه مالیات بر ارزش افزوده ثبت‌نام نکرده‌اند.
درواقع این نوع مالیات از حلقه انتهایی مصرف کنندگان یعنی همین مؤسسات به صورت قطعی از سوی دستگاه گیرنده مالیات دریافت می‌شود.در نهایت، بسیاری از مؤسسات فرهنگی هنری تکلیف خود را نسبت به وصول و پرداخت مالیات ارزش افزوده نمی‌دانند و حتی در سامانه این نوع مالیات بر مصرف ثبت‌نام هم نکرده‌اند.
درهمین زمینه رضا حشمتی مدیرعامل یکی از مؤسسات فرهنگی و هنری فعال در تهران گفت: یکی از مشکلات مؤسسات فرهنگی و هنری این است که مالیات بر ارزش افزوده را از مشتریان خود دریافت نمی‌کنند، ولی هنگام خرید کالا و خدمت باید این مالیات را پرداخت کنند، بنابراین مالیات ارزش افزوده دراین بخش به صورت ناقص اجرا می‌شود. این مشکل بخصوص برای صنعت چاپ به چشم می‌خورد.یا اینکه شرکت‌هایی که از خدمات این مؤسسات استفاده می‌کنند، انتظار دارند که فاکتور خدمات هنری و فرهنگی همراه با مالیات 9 درصدی ارزش افزوده باشد، در حالی که این مؤسسات به دلیل افزایش قیمت خدمات‌شان را نه در سامانه مربوطه ثبت‌نام کرده‌اند و نه حاضر به دریافت چنین هزینه مالیاتی از مشتریان‌شان روی فاکتور هستند.
وی ادامه داد: درحالی که در متن قانون به صورت صریح معافیت مؤسسات فرهنگی و هنری مورد تأکید قرار گرفته است، اما طبق خواسته سازمان مالیاتی هرساله باید نامه معافیت از وزارت فرهنگ دریافت شود.این در حالی است که خیلی از مدیران این مؤسسات معافیت مالیاتی را شامل معافیت از مالیات ارزش افزوده نیز می‌دانند در حالی که اصولاً مشخص نیست که مؤسسات ملزم به اخذ آن هستند یا نیستند.یا اینکه آیا معافیت مشمول مالیات ارزش افزوده نیز می‌شود یا خیر؟
حشمتی با اشاره به اینکه در بخش حلقه‌های خدمات فرهنگی و هنری کسانی فعال هستند که افراد حقیقی و نه حقوقی محسوب می‌شوند، به همین دلیل فاقد فاکتور رسمی هستند، اظهار کرد: بنابراین مؤسسات نمی‌توانند از حلقه‌های قبلی فاکتور یا ارزش افزوده دریافت کنند و همین موضوع باعث می‌شود در حلقه‌های بعدی هم مشکل به صورت متسلسل ادامه داشته باشد.
این فعال حوزه فرهنگ و هنر اضافه کرد: مشکل دیگری که شفاف نبودن مالیات بر ارزش افزوده برای مؤسسات فرهنگی و هنری ایجاد کرده این است که مشتریان حقوقی آنها به دلیل اینکه این مؤسسات قادر به صدور و ارائه گواهی مالیات بر ارزش افزوده نیستند از ادامه همکاری با آنها خودداری می‌کنند. براساس گفته‌های وی، به‌طور کلی مؤسسات فرهنگی و هنری سودآوری بالایی ندارند با این حال تلاش می‌کنند که سطح اشتغال کارمندان را ایمن نگه‌دارند.
وی ادامه می‌دهد که دولت باید به صورت شفاف نحوه دریافت مالیات بر ارزش افزوده و معافیت‌های آن را اعلام کند.
جواد فراجی مدیرعامل مؤسسه فرهنگی و هنری «ونداد» نیز می‌گوید: تنها بخش کوچکی از فعالیت‌های متعددی که مؤسسات فرهنگی انجام می‌دهند سودآوری دارد، اما سازمان مالیاتی همین فعالیت‌ها را مبنای مالیات‌ستانی قرار می‌دهد.
وی افزود: با توجه به نقشی که این مؤسسات در اشتغالزایی می‌توانند داشته باشند، دولت باید حمایت‌های مالیاتی و بیمه‌ای خود را گسترش دهد. به گفته وی، مشکلات متعدد این مؤسسات که مالیات نیز یکی از آنهاست باعث شده تا بخش کوچکی از مؤسسات ثبت شده در کشور فعال باشند.
معافیت‌های فرهنگی و هنری گسترش می‌یابد
درحالی که دست‌اندرکاران مؤسسات فرهنگی و هنری از شرایط فعالیت گلایه دارند، برنامه‌های سازمان امور مالیاتی نشان می‌دهد که حمایت‌های مالیاتی از این دسته از مؤسسات افزایش خواهد یافت.
معاون مالیات بر ارزش افزوده سازمان امور مالیاتی گفت: در لایحه جدید مالیات بر ارزش افزوده معافیت‌های مالیات بر ارزش افزوده برای فعالیت‌های فرهنگی و هنری افزایش می‌یابد.
محمد مسیحی افزود: دراین لایحه به‌طور مشخص خدمات چاپ، انتشارات، مطبوعات، نویسندگی، موسیقی و سینمایی از مالیات بر ارزش افزوده معاف خواهد شد. وی توضیح داد: هم‌اکنون بخشی از فعالیت‌های فرهنگی و هنری با شرایطی از مالیات بر عملکرد معاف هستند. برای مثال مطبوعات از مالیات بر عملکرد معافند اما شرکت‌های تأمین کننده فیلم مشمول مالیات هستند.
معاون سازمان امور مالیاتی ادامه داد: در بخش مالیات بر ارزش افزوده مطبوعات زمانی که محصول خود را می‌فروشند نباید مالیات بر ارزش افزوده دریافت کنند، اما زمانی که خدمات و کالایی خریداری می‌کنند (مانند چاپ) باید این مالیات را بپردازند. حتی تبلیغات و آگهی‌های روزنامه‌ها نیز از مالیات معاف شده است.
وی درپاسخ به این سؤال که مالیات بر ارزش افزوده چه سهمی در درآمدهای مالیاتی کشور دارد، توضیح داد: هم‌اکنون مالیات بر ارزش افزوده بدون درآمدهای گمرکی بیش از 50 درصد از کل درآمدهای مالیاتی کشور را شامل می‌شود. وی خاطرنشان کرد: هم‌اکنون حدود 40 درصد از اقتصاد ایران از مالیات معاف است و برهمین اساس دولت سعی دارد تا معافیت‌ها را به سمت بخش‌های ضروری هدایت کند.
مسیحی تأکید کرد: سال گذشته 45 هزار میلیارد تومان از محل قانون مالیات بر ارزش افزوده وصول شد که 18 هزار میلیارد تومان آن در قالب عوارض به شهرداری‌ها و دهیاری‌ها پرداخت شده است. در بودجه 1398 نیز 100 هزار میلیارد تومان از محل مالیات بر ارزش افزوده درآمد پیش‌بینی شده است که 70 هزار میلیارد تومان آن مالیات و 30 هزار میلیارد تومان عوارض است.
