یأس عامل افزایش آسیبهای اجتماعی
طی سالهای اخیر بعضا شاهد افزایش یاس در جامعه هستیم؛ اتفاقی که میتواند پیامدهای منفی بسیاری بهدنبال داشته باشد، بهگونهای که بنا به اظهارنظر کارشناسان یاس اجتماعی خود میتواند باعث کاهش کارکرد نقش خانواده و همچنین افزایش طلاقهای عاطفی و مواردی از این دست شود که زمینهساز بروز آسیبهای اجتماعی و یا افزایش خشونت و جرم و جنایت در جامعه نیز خواهد شد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان، گفتنی است طبق تحقیقات بهعملآمده یاس اجتماعی بیشتر بهدلیل وجود مشکلات اقتصادی متعدد مانند بیکاری، ازدستدادن شغل، تورم و غیره شکل میگیرد هرچند در کنار موارد مذکور باید به مشکلات اجتماعی نیز اشاره کرد.
پیامد نبود امید به زندگی
مشاور عالی فرهنگستان علوم پزشکی گروه سلامت اجتماعی در ارتباط با یاس اجتماعی میگوید: منظور از یاس اجتماعی ناامیدی از شرایط آینده است؛ بدین معنا که فردی امیدی به آینده ندارد. حسین باهر با اشاره به مطالب فوق اظهار داشت: یاس اجتماعی میتواند بنا به دلایل مختلفی که ریشه در حال و گذشته دارد رخ دهد، بهعنوان مثال شکست در گذشته و حال خود میتواند منجر به یک اشتباه میشود همچنین افرادی که بنا به دلایل مختلف نسبت به آینده خود چندان امیدوار نیستند بیشتر از سایرین مبتلا به یاس خواهند شد.
معضل تنشهای روحی و روانی
وی در ادامه افزود: وجود استرس در زندگی خود میتواند نقش بسزایی در ابتلا به یاس اجتماعی داشته باشد. از اینرو طبق بررسیهای بهعملآمده یکی از مهمترین دلایل افزایش یاس اجتماعی را میتوان وجود فشارهای روحی و روانی زیاد بر افراد جامعه دانست.
گرانی عامل افزایش یاس اجتماعی
باهر در ارتباط با دیگر دلایل افزایش یاس اجتماعی میگوید: گرانی و تورم را میتوان یکی دیگر از دلایل بروز یاس اجتماعی نام برد. هرچند در اینجا باید یادآور شد که تحولات فرهنگی نیز در ایجاد یاس اجتماعی بسیار تاثیرگذار است، بهعنوان مثال ایجاد تغییرات فرهنگی در جامعه خود عامل موثری در بروز این پدیده به حساب میآید.
چالشهای نبود برنامهریزی
وی در ادامه افزود: عبور از سنتها و مدرنیتهشدن بدون برنامهریزی خود در بروز یاس اجتماعی بسیار موثر میباشد؛ بدین معنا که استفاده بدون فرهنگسازی در شبکههای اجتماعی در ایجاد این ناهنجاری بسیار موثر است، چراکه در حال حاضر بسیاری از موارد زمانی وارد کشور و مورد استفاده واقع میشوند که فرهنگسازیهای لازم و برنامهریزیهای کارشناسیشده درباره آن صورت نمیگیرد که این خود میتواند بسیار آسیبزا باشد، چراکه باید به خاطر داشت شبکههای اجتماعی به خودی خود آسیبزا نیست اما زمانی که برنامهریزی صحیح در خصوص افزایش آگاهی و سواد رسانهای مردم صورت نگرفته باشد و به یکباره این ارتباط جمعی در دسترس عموم مردم قرار بگیرد، بهیقین آثار منفی آن بیشتر از ابعاد مثبت شبکههای اجتماعی خواهد بود. این جامعهشناس وجود مشکلات اجتماعی را در ایجاد یاس اجتماعی موثر دانست و ادامه داد: در گذشته خانواده بهمثابه مثلث متساویالاضلاع بود اما این در حالی است که امروزه خانواده بهمثابه مثلث متواریالاضلاع تبدیل شده است؛ بدین معنا که یا خانواده تشکیل نمیشود و یا اینکه از دوام و استحکام چندانی برخوردار نیست که این خود میتواند در ایجاد یاس و یا افزایش آن بسیار موثر باشد. وی در ادامه تصریح کرد: اغتشاشات موجود در خانوادهها که امروزه باعث عدم تشکیل خانواده و یا از هم پاشیدن خانواده شده است میتواند تبعات منفی گستردهای را بر اعضای خانواده برجای بگذارد، بهگونهای که امروز اعضای خانواده در سایه وجود این معضل با مشکلات عدیدهای مواجه هستند و افسردگی در بسیاری از افراد خانواده به چشم میخورد.
معضل افزایش طلاق عاطفی
باهر میگوید: افزایش طلاق عاطفی یکی دیگر از نشانههای وجود مشکلات عدیده در کانون خانواده امروزی است که این خود نقش بسزایی در ابتلا به یاس اجتماعی دارد، چراکه فردی که در خانه با مشکلات روحی و روانی متعددی مواجه است، بهیقین نمیتواند چشمانداز روشنی برای آینده خود ترسیم کند که این عامل موثری در ابتلا و یا افزایش یاس اجتماعی است.
شایستهمحوری عامل کاهش یاس
وی ادامه داد: امروزه این نیاز احساس میشود که باید به سمت شایستهمحوری حرکت کنیم که این خود نقش بسزایی در کاهش یاس اجتماعی دارد، چراکه استفاده از افراد شایسته در پستها و یا مشاغل مختلف خود میتواند انگیزه و امید زندگی در افراد را بهطرز معناداری افزایش دهد. به عبارت بهتر باید هر فردی را که در هر پستی انتخاب میکنیم خیرالموجودین باشد. باهر در پاسخ به سوال خبرنگار ما مبنی بر اینکه آیا کاهش نقش خانواده منجر به افزایش یاس اجتماعی شده است، میگوید: خانواده و جامعه دو روی یک سکه هستند. خانواده سنگ زیر بنای جامعه است و جامعه هم بنای ساخته شده بر اساس خانواده میباشد. بنابراین هر یک از این دو نهاد بر دیگری تاثیرگذار است و نمیتوان این دو را از یکدیگر تفکیک کرد. وی در ادامه تصریح کرد: بدین معنا که خانواده سالم نیز نمیتواند در جامعه دارای مشکل دوام چندانی داشته باشد که این خود میتواند عاملی برای افزایش مهاجرت باشد، چراکه باید بهخاطر داشت یکی از اصلیترین انگیزههای مهاجرت دورماندن از مشکلات اجتماعی است. زندگی در جامعه بدون استرس و با مشکلات کمتر میتواند امنیت روانی بیشتری را به افراد جامعه هدیه دهد.
یاس اجتماعی محصول جامعه در حال گذار
باهر در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار ما که آیا یاس اجتماعی را میتوان یکی از مولفههای جامعه در حال گذار دانست میگوید: شاید یاس اجتماعی را بتوان محصول جامعه در حال گذار دانست که غیرهدفمند حرکت میکند. وی افزایش تولید برنامههای شاد را راهکار موثری برای کاهش یاس اجتماعی عنوان کرد و ادامه داد: شادکردن افراد باعث شادی خداوند میشود اما این شادمانی باید حلال باشد، مانند خدمت به خلق، حل مشکلات مردم، ارائه آموزشهای رایگان در صورت امکان و مواردی از این دست را میتوان نوعی شادمانی حلال دانست.