سهمیه‌ها رقیب اصلی داوطلبان کنکور ارشد؟!
سهمیه قانونی، داوطلبان کنکور ارشد را نقره‌داغ کرده است. برخی با وجود رتبه برتر، مردود شدند و برخی هم در دانشگاه مورد نظرشان پذیرفته نشدند و انگیزه‌ای برای ثبت‌نام ندارند. آخرین حربه معترضان به نتایج کنکور کارشناسی ارشد، تجمع مقابل مجلس شورای اسلامی بود تا نمایندگان برای آنها فکری کنند و قانونی که سهمیه‌ها را افزایش داده است، اصلاح شود.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایرناپلاس، حاشیه‌های اعلام نتایج کنکور کارشناسی ارشد همچنان ادامه دارد. با وجود گذشت بیش از دو هفته از اعلام نتایج و شروع سال تحصیلی جدید، برخی از داوطلبان اصرار دارند تا با ادامه اعتراضات، حقوق از دست رفته خود را زنده کنند. در این میان، اوضاع برای برخی از داوطلبان که پیش از اعلام نتایج کنکور، خود را فاتح میدان می‌دیدند، بدتر است. بسیاری از آنها با وجود کسب رتبه‌های برتر، در هیچ دانشگاهی قبول نشدند و نتیجه انتخاب رشته آنها «مردود» اعلام شده است. برخی دیگر هم که در دانشگاهی که می‌خواستند قبول نشده‌اند، انگیزه ثبت‌نام و ادامه تحصیل ندارد این را می‌شود از توییت‌های ناامیدانه آنها در فضای مجازی متوجه شد.
نتایج آزمون کارشناسی ارشد در حالی همه را شگفت‌زده کرده است که هیچ تغییری در ظرفیت دانشگاه‌ها نسبت به سال گذشته صورت نگرفته و حتی تعداد متقاضیان کارشناسی‌ارشد امسال نسبت به سال گذشته کاهش ۱۲۱ هزار نفری نیز داشته است. دانشجویان می‌گویند دلیل این ماجرا، اختصاص درصد بالایی از ظرفیت دانشگاه‌ها به انواع سهمیه‌ها است. البته موضوع سهمیه‌ها داستان جدیدی نیست. مردادماه امسال حمید اکبری، قائم مقام معاون آموزشی وزیر بهداشت در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا گفته بود بیش از ۶۰ درصد دانشجویان رشته‌های علوم پزشکی بر اساس سهمیه وارد دانشگاه می‌شوند.
به گفته اکبری، به‌طور کلی، سهمیه آزاد در رشته‌های پزشکی در کشور به زیر ۴۰ درصد می‌رسد. این وضعیت در سه رشته پرمتقاضی علوم پزشکی یعنی دندانپزشکی، داروسازی و پزشکی وجود دارد و بیش از ۶۰ درصد دانشجویان در این رشته‌ها نیز بر اساس سهمیه وارد دانشگاه‌ها می‌شوند؛ بنابراین ما نگران کیفیت آموزش در بین این دانشجویان هستیم.
حالا این قصه در کنکور ارشد نیز تکرار شده و دانشجویان دست به اعتراض زده‌اند. علاوه بر تشکیل کمپین «اعتراض به نتایج کنکور ارشد» و نوشتن نامه اعتراضی به وزیر علوم، دیروز یکشنبه برخی از معترضان در مقابل مجلس شورای اسلامی تجمع کردند. آنها معتقدند ماده ۹۰ قانون برنامه ششم توسعه که نمایندگان مجلس آن را به تصویب رسانده‌اند، باعث شده داوطلبان سهمیه‌ای جای آنها در صندلی دانشگاه‌ها بنشینند. این قانون باعث افزایش سهمیه‌ها شده است و در حال حاضر ۳۰ درصد ظرفیت دانشگاه‌ها نصیب داوطلبان سهمیه‌ای می‌شود که ۲۵ درصد آنها خانواده‌های ایثارگران و ۵ درصد استعدادهای درخشان هستند. این در حالی است که در سال‌های گذشته این سهمیه‌ها به‌صورت مازاد بر ظرفیت دانشگاه‌ها محاسبه می‌شد، اما امسال رویه عوض شده و سهمیه‌ها بر اصل ظرفیت دانشگاه‌ها اعمال شده است.
در این میان، ابراهیم خدایی، رئیس سازمان سنجش در پاسخ به اعتراضات صورت گرفته از سوی داوطلبان کنکور کارشناس ارشد گفته است سازمان سنجش تنها مجری برگزاری کنکور است و به قانون عمل کرده است و نهادهایی که در این موضوع تصمیم‌گیری می‌کنند، مجلس شورای اسلامی و شورای عالی انقلاب فرهنگی هستند. خدایی اعلام کرده که سازمان سنجش آموزش کشور موافق مازاد شدن سهمیه‌های کنکور است. برای اعمال این ظرفیت به‌صورت مازاد، قانون باید اصلاح شود و این مسئله هم در اختیار وزارتخانه‌های علوم، بهداشت و سازمان سنجش آموزش کشور نیست.
وی تأکید کرده که بارها اعلام کرده‌ایم سازمان سنجش نیز موافق است که کل سهمیه‌ها و تسهیلات حذف شود و مبنای علمی تنها ملاک ورود داوطلبان باشد. منصور غلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری هم در واکنش به اعتراضات، گفته است اعمال سهمیه‌ها امسال با دستور مجلس بوده و بازنگری در مورد آنها منوط به نظر نمایندگان مجلس است.
تخصیص سهمیه کنکور به اعتبار علمی کشور لطمه زده است
در حالی دانشجویان، مقصر اصلی این اتفاق را نمایندگان مجلس می‌دانند و وزارت علوم و سازمان سنجش نیز توپ را به زمین مجلس انداخته است که برخی از نمایندگان نیز اعمال سهمیه در کنکور را بی‌عدالتی می‌دانند. فاطمه سعیدی یک از اعضای کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه در هفته جاری این موضوع در کمیسیون آموزش مطرح خواهد شد، گفته است تخصیص سهمیه به کنکور به اعتبار علمی کشور لطمه زده و نوعی تبعیض و مغایر با بی‌عدالتی آموزشی است. به گفته او، میدان کنکور جای جبران و قدردانی از زحمات ایثارگران نیست و فداکاری‌ها را باید در موضوعات دیگری جبران کرد. برخی دیگر از نمایندگان مجلس نیز موضوع را به بررسی‌های بیشتر موکول کرده‌اند.
وزارت علوم باید حقوق تضییع شده را جبران کند
نصرالله پژمان‌فر، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی هم در این مورد گفته است در قانون به‌طور صریح اعلام شده که به ازای افزایش سهمیه، افزایش دانشجو در نظر گرفته شود تا محدودیتی برای جذب دانشجو ایجاد نشود، حقوقی از دانشجو تضییع نشود و امتیازی نیز برای دانشجویان ایثارگر در نظر گرفته شود. البته به گفته پژمان‌فر، سازمان سنجش امسال بدون اعلام در دفترچه‌های انتخاب رشته، رویکرد جذب دانشجو را تغییر داده که تخطی محسوب می‌شود. بنابراین وزارت علوم باید حقوق تضییع شده دانشجویان را در سال جاری جبران کند و آن را به اصلاحیه‌های آینده یا سال بعد واگذار نکند.
سهمیه‌های کنکور کارشناسی ارشد ۹۸
براساس آنچه در دفترچه ثبت‌نام کارشناسی ارشد که توسط سازمان سنجش منتشر شده، سهمیه‌های کنکور کارشناسی ارشد در سال ۹۸ به شرح زیر است؛
۱- سهمیه رزمندگان و ایثارگران؛ در توضیح آن آمده است، با توجه به تصویب «قانون برنامه پنج‌ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (۱۴۰۰-۱۳۹۶)» در تاریخ ۱۴/ ۱۲ /۱۳۹۵ توسط مجلس شورای اسلامی، ماده ۹۰ این قانون علاوه بر ماده ۷۰ «قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران» و اصلاحیه بعدی آن در ماده ۴۷ «قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲)» در این آزمون اجرا و گزینش داوطلبان براساس این قوانین صورت می‌گیرد.
براساس قوانین فوق:
*بیست و پنج درصد ظرفیت هر کدرشته محل به «همسر و فرزندان شهدا و مفقودالاثر»، «آزادگان و همسر و فرزندان آنان»، «جانبازان ۲۵ %و بالاتر و همسر و فرزندان آنان» اختصاص دارد. (سهمیه ایثارگران ۲۵% ظرفیت)
*پنج درصد ظرفیت هر کدرشته محل نیز به «جانبازان زیر ۲۵% و همسر و فرزندان آنان» و «همسر و فرزندان رزمندگان بـا حـداقل شـش مـاه حضور داوطلبانه در جبهه» اختصاص دارد. (سهمیه ایثارگران ۵%ظرفیت)
۲- برگزیدگان علمی دوره کارشناسی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی
بازنده اصلی در ناهماهنگی‌ها بین حوزه سیاست‌گذاری و تصویب قوانین با حوزه اجرا، داوطلبان کنکور هستند. کسانی که با صرف وقت و هزینه به امید قبولی در دانشگاه‌های تراز اول در آزمون‌های ورودی شرکت می‌کنند و حتی رتبه مناسب را کسب می‌کنند، اما با کمال ناباوری مردود می‌شود. با این اوضاع، گویا رقیب داوطلبان کنکور تغییر کرده و آنها باید از سال آینده تلاش کنند تا غول سهمیه‌های کنکور را شکست دهند.
