افزایش سرطانها با مصرف فستفودها
مطالعات نشان میدهند، سرطانهای معده و روده در سالهای اخیر بهعلت استفاده بیرویه از غذاهای آماده و کنسرو شده بهویژه موادغذایی که به روش غیراستاندارد تهیه میشوند، در ایران و سایر کشورهای جهان به شدت افزایش یافته است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان، فستفود یا غذای فوری و سریع عنوانی است برای غذاهایی که به سرعت طبخ و آماده میشوند. آنها غذاهای آمادهای هستند که معمولا بدون چنگال، قاشق و بشقاب و عمدتا به شکل ساندویچی سرو میشوند و غذای انگشتی به حساب میآیند. این نوع غذاها هرچند ظاهر و طعم جذاب دارند، اما عادات غذایی نادرستی همچون پرخوری، کمتحرکی و سریع غذا خوردن را ایجاد میکنند.براساس گزارش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سرطان معده با ۱۳.۷۰ و سرطان روده بزرگ با ۱۳.۳۱ در هر ۱۰۰ هزار نفر از شایعترین سرطانها در کشور ما به شمار میآیند و عادات بدغذایی بیشترین نقش را در بروز این بیماریها دارند.همبرگر، انواع ساندویچهای سوسیس و کالباس،هات داگ، سیبزمینی سرخکرده، مرغ سوخاری، ناگت مرغ، انواع پیتزا و غیره جزو فست فودها یا غذاهای آماده بهشمار میروند.
ترکیب غذاهای آماده چیست
مینا سادات کارشناس تغذیه در این زمینه میگوید: ترکیبات سوسیس و کالباس که شایعترین نوع غذاهای آماده هستند، شامل گوشت چرخکرده گوشت گاو، گوساله، بره، گوسفند، مرغ و بوقلمون است که ۴۰ تا ۹۰ درصد محتویات سوسیس و کالباس را تشکیل میدهند. همچنین نمک بهعنوان طعمدهنده، نگهدارنده (بهعلت خاصیت ضدباکتریایی) و پیونددهنده ذرات گوشت به این غذاهای آماده اضافه میشود که جذب کلسیم و پروتئین در بدن با مصرف زیاد این غذاها به علت نمک بالای آنها کم شده و منجر به پوکیاستخوان میشود.وی در گفتوگو با ایرنا ادامه میدهد: ادویهجات، فلفل، دانه خردل، پیاز، سیر، رازیانه و زنجبیل برای ایجاد طعمهای مختلف در انواع سوسیس و کالباس مورد استفاده قرار میگیرند، نیتراتها و فسفاتها نیز جهت حفظ رنگ و طعم و نیز نگهدارنده در سوسیس و کالباس مورد استفاده قرار میگیرند.سادات اظهار کرد: متاسفانه این دو ماده در بدن به یک ترکیب سرطانزا بهنام نیتروزامین تبدیل میشوند، بسیاری از نیتروزامینها در ایجاد تومورهای بدخیم نقش دارند، سرطانهای معده و روده در سالهای اخیر عمدتا بهعلت استفاده بی رویه از غذاهای آماده و کنسرو شده بهویژه مواد غذایی که به روش غیراستاندارد تهیه میشوند، در دنیا به شدت افزایش یافته است.
عوارض ناشی از غذاهای آماده
این کارشناس با بیان اینکه چاقی و اضافه وزن، بیماریهای قلبیوعروقی و اختلالات گوارشی و کبد از عوارض مصرف این مواد هستند، میافزاید: این نوع غذاها با کالری، نمک و چربی بهویژه اسید چرب اشباع بالا و ویتامین و مواد معدنی اندک، در درازمدت خطر ابتلا به فشارخون بالا را افزایش میدهند و نانهای مورد استفاده در غذاهای آماده نیز بدون سبوس است که منجر به کاهش دریافت فیبر مورد نیاز بدن میشود.سادات هشدار میدهد: شیوع برخی از سرطانها ماننده روده و معده نیز از عوارض مصرف مداوم غذاهای آماده است که به علت ترکیبات نیترات و نیتریت ایجاد میشوند.وی ادامه میدهد: انواع چاشنیها و سسهایی که همراه با غذاهای آماده مصرف میشوند محرک اشتها، ترشح اسید معده و حرکات سیستم گوارشی هستند که این موضوع زمینه را برای پرخوری و بروز چاقی فراهم میآورد.سادات خاطرنشان میکند: در رستورانهایی که غذاهای آماده سرو میشوند، غذاها از پیش آماده شده و در طول روز گرم نگه داشته میشوند به همین دلیل احتمال آلودگی در آنها افزایش مییابد و به هنگام سرخ کردن برخی از غذاهای آماده، میزان موادمغذی موجود در غذا به مقدار زیادی کاهش مییابد، همچنین هضم این مواد در دستگاه گوارش بهعلت چربی بالای آنها مختل میشود.وی با بیان اینکه هنگام خرید سوسیس و کالباس باید دقت بیشتری کرد، میگوید: سوسیس و کالباس دارای بوی خوب و مطلوبی است و هرگونه بوی نامناسب مشکوک است، هرگونه لکه غیرعادی در سطوح به رنگ سبز یا قهوهای مشکوک بوده و در صورت مشاهده آنها از خرید خودداری شود.وی میگوید: روی تمام پوششها، ویژگیهای محصول را شامل درصد گوشت، پروتئین، چربی، مهراستاندارد، نام و نوع فرآورده، نام مواد به کار رفته در فرآورده، نام و نشانی تولیدکننده، شماره پروانه ساخت و پروانه بهره برداری، تاریخ تولید و انقضا، عبارت «دریخچال نگهداری شود»، روش و درجه حرارت نگهداری و مدت زمان نگهداری باید کنترل شود.این کارشناس تغذیه تاکید میکند: از خرید کالباس و سوسیس حاوی حبابهای هوا خودداری کنید، این حبابها بهویژه در هنگام برش کالباس خود را نشان میدهد. حباب هوا باعث تغییر رنگ، طعم و بو میشود، حالت نرم و پفکی در سوسیس و کالباس ایجاد میکند.
توصیه برای مصرف غذاهای آماده
وی ادامه میدهد: در صورت تمایل زیاد به مصرف غذاهای آماده و برای کاهش مصرف این مواد، تعداد دفعات مصرف را در طول زمان کاهش دهید و تا حد امکان موادغذایی را در شرایط مناسب از نظر نگهداری، نوع روغن مصرفی و با استفاده از مواد اولیه تازه و سالم در منزل تهیه کنید.سادات میگوید: برای کاهش اثرات مضر غذاهای آماده، از میوهها و سبزیهای سالم و تازه در کنار غذا استفاده کنید. مصرف مقادیر مناسب این مواد میتواند ویتامینهای لازم برای بدن را تامین کرده و اثرات مضر مواد سرطان زایی را که با مصرف زیاد غذاهای آماده وارد بدن شده است، خنثی کند.وی میافزاید: مصرف غذاهای شور و چرب مانند پنیر پیتزا، چیپس، ترشیجات، خیارشور، انواع سس و سیبزمینی سرخ کرده را که معمولا بههمراه غذاهای آماده مصرف میشوند، باید کاهش یابد. همچنین انواع سسها و پنیر پیتزا نیز مملو از چربی اضافی است بنابراین ضمن توصیه به عدم استفاده از روغنهای جامد، بر استفاده از روغنهای مخصوص سرخ کردنی در حجم کم برای موارد سرخ کردن و کاهش مصرف غذاهای چرب تاکید میشود.
نوشابههای گازدار تهدید سلامت
وی ادامه میدهد: نوشابه یکی از پرمصرف ترین نوشیدنیهاست که امروزه با طعمهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرد، این نوشابهها جزو نوشیدنیهای کافئیندار و شیرینی هستند که با استفاده از دیاکسیدکربن، گازدار شدهاند. مطالعات نشان میدهد کودکانی که از سن کم شروع به مصرف نوشابه میکنند، چنان به کافئین آن وابسته میشوند که در بزرگسالی به شکلی ناخواسته یک نوشابهخور حرفهای خواهند شد.سادات تاکید میکند: زیادهروی در مصرف هرنوع ماده غذایی (حتی اگر مفید باشد) سلامت را به خطر میاندازد، مصرف این نوشیدنی بهدلیل کالری قابل ملاحظه آن، در افرادی که دچار اضافه وزن هستند یا قصد کنترل وزن خود را دارند، باید محدود شود.وی میافزاید: همچنین در صورت مصرف بیش از اندازه این نوشیدنی، اسیدفسفریک و گاز دیاکسیدکربن موجود در آن با برداشت املاح از بافت استخوانی سبب پوکیاستخوان میشود. بخشی از این گاز بهدلیل فرآیند تخمیر در نوشیدنی تولید اما بخش عمده آن توسط کارخانههای تولید ماءالشعیر بهصورت صنعتی اضافه میشود.