سفر گاندوها به آن‌سوی سد پیشین
گاندوهای وارد شده به سیستان و بلوچستان، به زیستگاه اصلی‌شان منتقل می‌شوند تا مردم در امان بمانند و دیدگاهشان به ارزشمند بودن این گونه حفظ شود.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، آب، به یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های مردم سیستان و بلوچستان تبدیل شده که خشکسالی‌های اخیر و بارش‌های اندک نیز بر شدت آن افزوده است. به جز ساکنان منطقه، حیات وحش ویژه و منحصر به فرد سیستان هم با خشکسالی‌ها دست و پنجه نرم می‌کند.
گاندو یا همان تمساح پوزه کوتاه ایرانی که گونه‌ای در معرض انقراض قلمداد می‌شود با افزایش خشکسالی و کم‌بارشی در معرض تهدید بیشتری قرار گرفت تا جایی که سال گذشته اداره کل محیط‌زیست استان، انتقال گاندوها از نقاط کم‌آب به نقاط پر آب را در دستور کار قرار داد. اما کم شدن فاصله میان زیستگاه گاندوها و نقاط جمعیتی و روستایی در این استان که بهانه‌اش تنها آب بود، حوادث ناگواری را برای برخی اهالی به‌ویژه کودکان منطقه رقم زد.
گاندوها برای مردمان سیستان مقدس و ارزشمندند و با وجود حوادث رخ داده، تاکنون هیچ واکنشی در مقام انتقام بروز نداده‌اند. با این حال مسئولان محیط‌زیست تدابیری برای حفاظت بیشتر از گاندوها را در دستور کار قرار داده‌اند.
آب، نقطه اشتراک گاندو و انسان
براساس آخرین سرشماری که سال گذشته انجام شد، جمعیت گاندوها در کشور 400سر اعلام شده است. گاندو ذاتا خزنده‌ای منزوی و آرام است اما درفصل زادآوری و به‌ویژه تخم‌گذاری، حساس شده و رفتاری تهاجمی به‌منظور مراقبت از فرزندانش از خود بروز می‌دهد. دراین دوران درصورت نزدیک شدن فرد یا جانوری به محدوده‌اش، عکس‌العمل شدیدی از خود بروز می‌دهد. در چند‌ماه گذشته افرادی که به محل زیست گاندو در رودخانه باهو کلات نزدیک شده بودند دچار آسیب شدند. قطع شدن دست یک دختربچه، زخمی شدن یک پسربچه و یک مرد میانسال نمونه‌ای از اتفاقات رخ داده بر اثر حمله گاندو بوده است. اتفاقات رخ داده برای این افراد به هیچ عنوان به‌دلیل حمله گاندو به‌منظور شکار انسان نبوده است. گاندوی مادر حتی همین رفتار تهاجمی را در برابر گاندوهای نر جوان نیز از خود بروز می‌دهد تا فرزندان کوچک طعمه آنها نشوند.
این رفتار تهاجمی از اسفند تا شهریور در گاندوها وجود دارد. بومیان منطقه نیز به‌طور کامل رفتار گاندوها را می‌شناسند و از آنجا که گاندو برایشان مقدس بوده و حضورش را برابر با وجود آب و افزایش برکت می‌دانند، با وجود اتفاقات رخ داده هیچ انتقامی از این گونه نمی‌گیرند اما نزدیک شدن روستاییان به رودخانه برای تامین آب، احتمال بروز خطرات و حوادث را افزایش داده است. همچنین کاهش فاصله میان زیستگاه انسان و گاندو، موجب افزایش حضور گاندوها در روستا برای به‌دست آوردن غذا و شکار مرغ و گوسفند شده است.
به همین دلیل و برای پیشگیری از بروز حوادثی مشابه و در عین حال افزایش حفاظت و مراقبت از این گونه در معرض انقراض، گاندوهایی که در روستاها مشاهده می‌شوند به زیستگاه اصلی‌شان، در پشت سد پیشین منتقل می‌شوند.
وحید پورمردان، مدیرکل محیط‌زیست سیستان و بلوچستان می‌گوید: «بعد از تماس دهیاران و جوامع محلی با محیط‌زیست، همکاران ما به کمک تجهیزات ویژه زنده‌گیری گاندو، آنها را به مرکز نگهداری ریکوکش و سپس به زیستگاه اصلی‌شان در آن سوی سد پیشین منتقل می‌کنند.» او تأکید می‌کند که هدف از این اقدام تلاش برای حفاظت بیشتر از گاندو، پیشگیری از حوادث ناگوار و همچنین تلاش برای حفظ دیدگاه و جایگاه ارزشمند مردم منطقه در مورد گاندو است.
