چرخش 180درجهای مدیرانسابق پتروشیمی
در حالی نشست شرکت ملی صنایع پتروشیمی در خصوص خوراک گاز واحدهای پتروشیمی روزگذشته برگزار شد که به نظر می رسد تلاش شد مسئولیت دادن رانت خوراک ارزان به واحدهای خصوصی تنها بر دوش یک نفر نباشد.
بعد از ظهر روز گذشته نشستی با حضور تمام مدیران عامل اسبق شرکت ملی صنایع پتروشیمی در ساختمان این شرکت برگزار شد. براساس گزارش سایت روابط عمومی شرکت ملی پتروشیمی در این نشست که خبرنگاری در آن حضور نداشت همه اعضا خواستار تعیین قیمت خوراک پایین تر از میانگین قیمت منطقه شدند!!! روابط عمومی شرکت ملی پتروشیمی در خبر پوشش این نشست نوشته است: مدیران صنعت پتروشیمی تاکید کردند باید قیمت خوراک به نحوی تعیین شود تا زمینه سرمایه گذاری در این صنعت فراهم شود. به طوری که باید نرخ خوراک واحدهای پتروشیمی به گونه ای تعیین شود که پایین ترین نرخ در منطقه باشد تا زمینه سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی فراهم شود و نباید قیمت ها طوری تعیین شود که قیمت خوراک گاز در ایران از آمریکا هم گرانتر شود! در حالیکه کشورهای منطقه برای توسعه صنعت پتروشیمی در کشورشان تخفیفات ویژه ای در نظر می گیرند. در واقع برگزاری این جلسه همزمان با بررسی نرخ خوراک گاز واحدهای پتروشیمی در کمیسیون تلفیق می تواند مفهوم و معانی مختلفی داشته باشد که مسئولان حال حاضر شرکت ملی صنایع پتروشیمی که وظیفه حاکمیتی خود را به کلی فراموش کرده و از واحدهای خصوصی نیز جلو زده اند باید در این زمینه توضیح دهند. در این قسمت از گزارش به گذشته باز می گردیم و بخشهایی از مصاحبه های قبلی مدیران اسبق شرکت ملی پتروشیمی را منتشر می کنیم که عقایدشان را به طور صریح در خصوص قیمت خوراک گاز واحدهای پتروشیمی بیان کرده بودند. * غلامحسین نجابت: درآمدهای بسیار بالا بخاطر خوراک ارزان! این مدیراسبق شرکت ملی صنایع پتروشیمی در گفتوگو با نشریه عصر کیمیاگری که چکیده آن در تاریخ 29 مهر ماه سال جاری در سایت عیار آنلاین منتشر شده است می گوید: " مزیت -قیمت- خوراکی پیدا کردن - پتروشیمیها-به معنای ارزان تر دادن یا امتیازات خاصی برای مصرف کننده ایرانی قائل شدن نیست. وقتی میگوییم بصورت طبیعی مزیت مییابیم منظور این است خوراکی که مثلا کره اگر بخواهد مصرفش کند میبایستی از ایران حمل کند و به آنجا ببرد و تبدیل کند، ما اینجا میتوانیم با 100 متر یا 500 متر لوله در کنار واحد تولید کننده خوراک، واحدهایمان را برقرار کنیم. پس حداقل مزیت هزینه حمل است. در هیچ یک از کشورهای منطقه مزیت خوراک واحدهای بالادستی به اندازه ایران نیست،اما وقتی واحدهای میان دستی و پایین دستی میخواهند خوراک شان را از این بالادستیهای پتروشیمی بگیرند، همه مزیتهای آن در واحد بالادستی رسوب میکند و هیچ کدام به واحدهای پایین دستی نمیرسد. یعنی وقتی که یک واحد اتیلن با اتان 145 دلاری آن را تبدیل به اتیلن 900 دلاری میکند، این واحد اتیلن 900 دلاری را بدون هیچ تخفیفی به واحد پلی اتیلن میدهد بدون اینکه هیچ قسمتی از ارزش افزوده بسیار سرسام آور آن را به زنجیره پایین منتقل کند. اگرچه توجیه اقتصادی پیدا میکند ولی با این قیمت خوراک واحدهای پلی اتیلن از آن استقبال نمیکنند. در زمینه خوراک، وزارت نفت میگوید خوراکم را مفت میدهم و واحدهای پتروشیمی هم که خوراک را از واحدهای بالادستی تامین میکنند دادشان بالاست که این شیوه خوراک دادن اصلا درست نیست. این مساله در واحدهای بالادستی رسوب میکند. در تراز شرکتهای بالادستی که یک سند رسمی است دیده میشود واحدهای بالادستی که اتیلن با خوراک اتان دارند درآمدشان بسیار درآمدهای نامعقولی است که در هر تعبیر صنعتی و در هر کجای دنیا و حتی در کشورهای جنوب خلیج فارس چنین چیزی دیده نمیشود. * عبدالحسین بیات: دستور وزیر نفت برای خوراک پتروشیمیها از طرفی نیز عبدالحسین بیات مدیرعامل سابق شرکت ملی پتروشیمی در تاریخ 28 خرداد ماه سال جاری در گفتوگو با خبرگزاری فارس می گوید؛ ما محاسباتی درباره میزان رانتی که از بابت خوراک ارزان گاز در چند سال اخیر نصیب پتروشیمیهای گازی شده است نداشتهایم. وی ادامه می دهد: اما آنچه مسلم است به عقیده بنده زمانی که قانون هدفمندی یارانهها تدوین و تصویب میشد بخشی که مربوط به خوراک پتروشیمیها و تشویق برای سرمایهگذاری است به خوبی تدوین نشده و نیاز به بازنگری دارد. بیات تصریح می کند؛ ما نیز به قیمت منطقی و عادله خوراک معتقد هستیم، کما اینکه وقتی به یک بخشی از پتروشیمیها خوراک ارزان بدهیم برای ما نیز مشکل ایجاد میکند چرا که نمیتوانیم تعادل مطلوب را در سرمایهگذاری و توسعه صنعت پتروشیمی ایجاد کنیم و سرمایهگذاران را به همه بخشهای مورد نیاز صنعت پتروشیمی هدایت کنیم. وی خاطرنشان می کند در بخش دیگر نیز بازنگری و افزایش قیمت بعضی خوراکهای گازی و منطقی کردن قیمت این خوراک هدف توسعه متوازن صنعت پتروشیمی را محقق میکند. به نظر ما سرمایهگذاران نیز مایل به دریافت تخفیفهای بیقاعده نیستند، چنانکه سرمایهگذاران شریفی که در این حوزه میشناسیم میگویند به گونهای قیمتگذاری انجام شود که عادلانه بودن قیمت در کنار هدف وزیر محترم نفت در تسریع سرمایهگذاری در صنعت پتروشیمی محقق شود. * آیا نظر مدیران سابق تغییر کرده؟ آنچه که به ذهن می رسد این است که در مدت تنها چند ماه بعید است که نظر مدیران سابق شرکت ملی صنایع پتروشیمی تغییر کرده و همگی نسبت به افزایش قیمت خوراک گاز واحدهای پتروشیمی تاکید دارند. بنابراین با گذاشتن یک نشست و گرفتن عکس یادگاری نباید به طور رسمی اعلام کرد که همه مدیران سابق و فعلی به دنبال کاهش قیمت خوراک گاز به میزان پایین ترین نرخ در منطقه هستند. از طرف دیگر نیز به نظر می رسد برگزاری چنین نشستی تنها به منزله تقسیم مسئولیت شرکت ملی پتروشیمی برای تعیین نرخ خوراک ارزان است تا بار تائید رانت به واحدهای خصوصی تنها به روی دوش خودشان نباشد.