تلاش برای ورود زنان به استادیوم، گسسته اما پیوسته
بلندقامتان ایران عصر روز یکشنبه ۲۶خردادماه در آخرین دیدار از هفته سوم مسابقات والیبال لیگ ملتهای ۲۰۱۹، با شکست سه بر صفر حریف روسی خود در صدر جدول ردهبندی لیگ ملتهای والیبال باقی ماندند، اتفاق مهمی که در سایه تشویق بانوان تماشاگر ایرانی حاضر در استادیوم رخ داد و کام همه را شیرین کرد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان، قهرمانی ایران در مسابقات والیبال لیگ ملتهای ۲۰۱۹، علاوه بر اینکه اتفاق شگرف و افتخارآفرینی در کشور بود، زمینه حضور زنان بهعنوان تماشاگر در سالنهای ورزشی را هم فراهم کرد؛ موضوعی که نشان داد زنان ایرانزمین نه از حضور در میادین ورزشی منقلب میشوند و نه شاهد فحاشیهای زننده از سوی سایر تماشاگران میشوند، بلکه در کمال آرامش به درخشش تیمملی کمک میکنند. مسابقات والیبال در سالن غدیر در شهر ارومیه استان آذربایجانشرقی که ۴هزار و ۶۰۰صندلی دارد در حالی برگزار شد که حدود ۸۰۰صندلی بهصورت کاملا آزاد و بدون گزینش در اختیار زنان قرار گرفت. اتفاق بیسابقهای که باعث واکنش مثبت زنان در فضای مجازی شد، شاهد این ادعا ویدئو منتشرشده مادر و دختری در فضای مجازی است که روی صندلیهای ورزشگاه نشسته و از رضایت و امنیت خود میگویند. حقی که نیمی از جمعیت کشور از آن محروم بوده و به آنان اجازه حضور در مکانهای ورزشی برای تشویق همنوعان یا بعضا فرزندان و همسران داده نمیشود؛ موضوعی که به باور کارشناسان، میتواند مشوق و انگیزه خوبی برای تلاش مضاعف ورزشکاران در جهت کسب پیروزی شود.
قانون چه میگوید
اصل ۲۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، یکسانی زن و مرد را طبق اسلام اینگونه عنوان میکند: همه افراد ملت اعم از زن و مرد یکسان در حمایت قانون قرار دارند و از همه حقوق انسانی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با رعایت موازین اسلام برخوردارند. بر همین اساس، اجرای بدیهیترین حقوق انسانی و شهروندی تکلیفی است که قانون به عهده دولتمردان قرار داده است.در این میان، ورزش بهعنوان یکی از سازوکارهای حفظ سلامت جسمی و روحی افراد جامعه بهشمار میرود که زنان و مردان از حقوقی برابر در استفاده از آن برخوردارند و همین امر، دولتها را مکلف به تامین زیرساختهای آن کرده است. آن هم در برههای از زمان که حضور مردم در میدانهای ورزشی، مسابقه، تمرین و فعالیت ورزشی بهمنزله رشد و بالندگی آن جامعه و نشان از سلامت و امنیت جسمی افراد تلقی میشود. در بررسی فحوا و محتوای قانون در خصوص حضور زنان و مردان در میادین ورزشی هم همانند آنچه در اصل ۲۰ بر آن تاکید شده، تبعیضی وجود ندارد و زنان و مردان میتوانند با حفظ شئونات اسلامی، در تمامی فعالیتهای ورزشی همگام با مردان حضور داشته و به تشویق همنوعان خود بپردازند و سلب این حق، سلب حقوق اساسی مردم است. بر همین اساس، ایجاد بسترهای لازم در جهت حضور زنان در میدانهای ورزشی وظیفه دولتمردان بهشمار میرود.
نگاهی به همت دولتمردان
با توجه به فضای خاص فرهنگی موجود در ورزشگاهها، پس از پیروزی انقلاب اسلامی از حضور زنان به این فضا جلوگیری شد تا بهگفته مسئولان حریم این سرمایههای اجتماعی حفظ شود. در سال ۱۳۷۳ برای نخستینبار، مسئولان ورزشی با ارسال درخواستی، تقاضای حضور زنان در مسابقات فوتبال المپیک ۱۹۹۶ آتلانتا برای تماشای بازی تیم امید ایران کردند که با این موضوع مخالفت شد و موضوع حضور زنان در ورزشگاه به وضعیت مسکوت خود ادامه داد. سرانجام ۱۰سال پس از این ماجرا، زنان برای مشاهده بازی ایران و بحرین در مقدماتی جام جهانی ۲۰۰۶ در استادیوم آزادی حضور یافتند و بدینگونه شاهد حضور زنان در میادین ورزشی بودیم. در سال ۱۳۸۵ و در دوره ریاستجمهوری محمود احمدینژاد، درخواست امکان حضور زنان در ورزشگاهها به صورت جدی از سوی وی با ارسال نامهای به رئیس سازمان تربیتبدنی مطرح شد که این نامه با اظهارنظرهای متفاوتی در میان مسئولان کشور و نمایندگان مجلس شورای اسلامی همراه شد و در نهایت باز هم این پروژه مسکوت ماند. در دولت یازدهم حضور زنان در ورزشگاه بهشدت مورد پیگیری قرار گرفت و تلاش شد بسترهای این حضور فراهم شود اما لاینحل ماند، موضوعی که شهیندخت مولاوردی معاون پیشین رئیسجمهوری در امور زنان و خانواده درباره آن اذعان داشت: سعی داشتیم با رعایت یک سازوکار شرعی، قانونی و عرفی زمینه حضور سالم زنان در ورزشگاهها را فراهم کنیم که هم به این مطالبه پاسخ داده باشیم و هم نگرانی قشر متدین جامعه در رابطه با این مسأله مرتفع شود. بر این اساس بهدنبال طراحی چنین سازوکاری بودیم که متاسفانه اساسا اجازه عملیاتیشدن و ادامه این مسأله داده نشد. این در حالی است که مسعود سلطانیفر وزیر ورزش دولت دوازدهم، در خصوص تلاش برای ورود زنان به استادیوم میگوید: این کار را باید با کمی صبر و حوصله جلو ببریم. این حق خانوادههای ما است که واقعا از این شور، نشاط و شعفی که در مسابقات مختلف ورزشی و در اماکن ورزشی به وجود میآید بهرهمند شوند. با صبر و حوصله و هماهنگی بین همه عوامل دستاندرکار این مشکل را حل میکنیم. گرچه به نظر میرسد مجموعه تلاشهایی در این زمینه در حال انجام است، اما باید توجه کرد که وعده ابتدایی دولت صدور اجازه حضور زنان در استادیومهای ورزشی و بهطور خاصتر، تماشای بازیهای فوتبال از نزدیک بود. آنچه که این روزها هم شاهد آن هستیم حضور زنان در سالنهای ورزشی بسکتبال و والیبال است که صدور مجوز این حضور هم صرفا برای خوشایند فدراسیونهای جهانی و تماشای حضور زنان در ورزشگاهها در تصاویر جهانی بوده است و همچنان زنان از حضور در رشتههایی همچون فوتبال محروم ماندهاند. زنانی که امروز در تمامی عرصههای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی حضوری پررنگ دارند و حتی کمتوجهی به آنها در حوزه ورزش، مانع از افتخارآفرینی نشده و تلاش کردهاند تا توانمندی خود را به منصه ظهور برسانند. پس دولت مکلف است با برنامهریزی و سیاستگذاری مناسب، فضای ورزشگاهها و میادین ورزشی را بهنوعی تعبیه کند تا مناسب حضور نیمی دیگر از جمعیت کشور هم قرار گیرد؛ حضوری که میتواند بهمنزله مشوق بیشتر برای پیروزی ورزشکاران در صحنههای رقابتی شود.