دو‌راهی چین در مذاکرات تجاری با آمریکا
هم‌زمان با تلاش مقامات آمریکایی و چینی برای رسیدن به توافق تجاری، شی جی‌پینگ، رئیس‌جمهوری چین، با یک انتخاب دردناک و احتمالا خسارت‌بار روبه‌رو است؛ تلاش برای حفاظت از روحیه تسخیرناپذیری‌اش یا عقب‌نشینی بعد از آنکه ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، چین را به پشت‌کردن به شرایط پیش‌نویس توافق متهم و این کشور را به افزایش تعرفه‌ها تهدید کرد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق، این مخاطرات هفته گذشته و پس از آن پیش‌روی رهبر چین قرار گرفت که ترامپ و رابرت لایتزر، نماینده کاخ سفید در امور تجاری، به‌طور علنی چین را به پشت‌کردن به تعهداتش متهم کردند. نقطه اختلاف ظاهرا تصمیم اخیر شی مبنی‌بر رد خواسته‌های آمریکایی‌ها برای تغییر آن دست قوانین چین است که شرکت‌های آمریکایی را محدود می‌کند.
شی جی‌پینگ قدرتمندترین رهبر چین در درهه‌های اخیر است و می‌کوشد مراقب وجهه خود به‌عنوان دولتمردی آینده‌نگر باشد که کشورش را به سوی عظمت هدایت می‌کند. اما رابطه چین و ایالات‌متحده مهم‌تر از آن است و اگر روابط این دو کشور به‌درستی مدیریت نشود، می‌تواند به اقتصاد چین ضربه بزند و قدرت شی جی‌پینگ را خدشه‌دار کند.
مذاکرات تجاری که هفته پیش به نظر می‌رسید در آستانه به‌نتیجه‌رسیدن است به‌ناگهان به نقطه حساس رابطه شکننده دو کشور بدل شد. شی جی‌پینک اکنون در چین با سؤالاتی درباره این مسئله روبه‌رو است که آیا محاسباتش درباره اراده ترامپ اشتباه بوده یا نه؟ و اگر ترامپ، شی را مجبور به امتیازدهی کند یا مذاکرات از هم بپاشد، این جاروجنجال‌ها و گلایه‌ها می‌تواند بیشتر هم شود.
پل هانل، یکی از مدیران پیشین امور چین در شورای امنیت ملی که اکنون مدیر مرکز سیاست خارجی کارنگی- تینگهوا در پکن است، می‌گوید: «شی روی بند راه می‌رود. او تنها کسی خواهد بود که باید بیشترین امتیازها را بدهد و همین موضوع ماجرا را برای او دشوارتر می‌کند».
اما ژئوپلیتیک می‌تواند به چین کمک کند تا به موارد بسیاری اشاره کند که دو طرف به یکدیگر نیاز دارند.
روز پنجشنبه، اندکی پیش از آنکه قرار بود مذاکرات تجاری از سر گرفته شود، کره‌شمالی موشک‌های کوتاه‌بردی را آزمایش کرد. ایالات‌متحده مدت‌ها است چین، مهم‌ترین حامی اقتصادی و سیاسی کره‌شمالی را تحت فشار قرار داده تا از تحریکات این کشور جلوگیری کند.حتی اگر زمان‌بندی این آزمایش موشکی اتفاقی باشد، چینی‌ها می‌توانند از آن استفاده و به ایالات‌متحده یادآوری کنند که برای فشار بر کره‌شمالی و تحت‌نظر‌داشتن برنامه هسته‌ای پیونگ‌یانگ به چین نیاز دارد.
به گزارش شینهوا، لیو هه، مذاکره‌کننده ارشد چین در مذاکرات تجاری بعد از رسیدن به واشنگتن گفت: «چین بر این باور است که افزایش تعرفه مشکلات را حل نمی‌کند و نه به نفع آمریکا است، نه به نفع چین و نه به نفع اقتصاد جهانی».
با این حال، حل و فصل جنگ تجاری در مذاکرات این هفته همچنان چالش‌برانگیز به نظر می‌رسد.
چین مایل بوده که هم‌زمان با دفاع از حق مالکیت معنوی خود، بازارهای خود را به روی شرکت‌های آمریکایی باز کند، ولی دولت ترامپ خواستار توافقی بود که در نتیجه آن برخی از این تغییرات در قانون چین اعمال شود. برای چین، هرگونه تغییر قانونی و سیاسی می‌تواند به افکار عمومی این‌طور نشان دهد که چین تحت فشار امتیازهایی داده است.
ونگ یونگ، مدیر مرکز اقتصاد سیاسی بین‌المللی دانشگاه پکینگ چین، در‌این‌باره می‌گوید: «این موضوع خاطرات دردناک روزهایی را زنده می‌کند که ما در تاریخمان به‌لحاظ ملی تحقیر شدیم. چین امتیازهای زیادی داده است».
در این میان، ماهیت جار‌و‌جنجالی دولت ترامپ هم بر دو‌دلی شی جی‌پینگ در مذاکرات افزوده است.
سوزان شرک، استاد دانشگاه کالیفرنیا - سن‌دیگو که در وزارت خارجه دولت بیل کلینتون دستیار وزیر خارجه در امور چین بوده است، می‌گوید: «اینکه ترامپ این موضوع را به طور علنی و عمومی انجام می‌دهد به‌وضوح برای شی جی‌پینگ خیلی خیلی دشوار است. این موضوع سازش موردنیاز از سوی چین برای به‌نتیجه‌رسیدن مذاکرات را خیلی سخت‌تر می‌کند».
جمعه هفته گذشته ترامپ 200 میلیارد دلار تعرفه بر کالاهای چینی اعمال کرد. تو شینکوان، کارشناس تجارت در دانشگاه تجارت بین‌المللی و علوم اقتصادی پکن، در مصاحبه‌ای گفت که تعرفه‌های بالاتر می‌تواند اطمینان حیاتی برای حفظ رشد اقتصادی در چین و سرتاسر جهان را متزلزل کند.
برای حزب حاکم چین، رشد اقتصادی پایدار اساس مشروعیت سیاسی است. این استاد دانشگاه می‌گوید: «در چنین شرایطی همه ممکن است شک و تردید‌ها و بی‌اطمینانی بیشتری درباره آینده اقتصاد چین، رابطه چین و آمریکا و اقتصاد جهانی داشته باشند. این بی‌اطمینانی‌ها قطعا می‌تواند بر تولید، سرمایه‌گذرای و مصرف تأثیر داشته باشد».
دو سال پیش و در نخستین دیدار رهبران دو کشور، شی جی‌پینگ به ترامپ گفت که چین و ایالات‌متحده «هزاران دلیل» برای همکاری بیشتر با هم دارند. با این حال روند آرام مذاکرات می‌تواند چهره شی را در خانه به‌عنوان یک استراتژیست خبره لکه‌دار کند.
به نظر می‌رسد دو سال پس از به‌قدرت‌رسیدن ترامپ، مقامات چینی هنوز می‌کوشند سر از کار ترامپ، خلق‌و‌خوی او و سبک مذاکره‌اش دربیاورند.
بسیاری از اقتصاددانان می‌گویند درصورتی‌که مذاکرات تجاری به کلی فروبپاشد، خطراتی جدی برای هر دو طرف به دنبال خواهد داشت.
برخی از دانشگاهیان و مدیران تجاری چینی پیش‌تر به‌صورت خصوصی و آنلاین این بحث را پیش کشیده بودند که شی جی‌پینگ به اشتباه فکر می‌کرد می‌تواند ترامپ را به پیش ببرد و چین را به‌عنوان رقیب بالقوه برای سلطه ایالات‌متحده جا بزند. از آن‌سو خروج ترامپ هم از این مذاکرات برای او بی‌هزینه نخواهد بود. فروپاشی مذاکرات تجاری پکن و واشنگتن می‌تواند به کاهش ارزش سهام آمریکا منجر شود که ترامپ به عنوان یکی از موفقیت‌های سیاسی‌اش به آن اشاره می‌کند.
