الگوی جهانی حمایت از صنعت خودرو

بسیاری از صنایع از جمله صنعت فولاد، صنعت شکر، صنعت آلومینیوم، مس و در کل، صنایع بزرگ مانند هواپیماسازی نیازمند حمایت قانونگذاران و سیاست‌مداران هستند و کشورها اجازه نمی‌دهند که این صنایع به آسانی ورشکسته یا نابود شوند. این مساله شوخی نیست؛ واقعیت این است آنچه که این صنعت یا صنایع بزرگ را سیاسی می‌کند، سیاست‌های صیانت از صنایع در کشورهای مختلف است.

نمونه بسیار بارز این سخن حمایت دولت آمریکا از شرکت خودروسازی جنرال موتور بود, در سال 2008 یعنی در اواخر دوره جورج بوش, زمانی این شرکت با مشکلات بسیاری مواجهه شده بود «رئیس جمهوری آن زمان آمریکا، اعلام کرد که برای نجات صنعت خودروسازی کشورش یک وام اضطراری به ارزش 17 میلیارد و 400 میلیون دلار در نظر گرفته است.» البته کاخ سفید این وام را به طور مشروط در اختیار این شرکت خودروسازی قرار داد و آن را ملزم کرد که ظرف یکسال تغیرات اساسی در نحوه مدیریت و ساختار خود انجام دهند. از جمله شرایط در نظر گرفته شده برای این شرکت عبارت بود از: کاهش بدهی‌های و تعهدات مالی با صدور سهام‌های جدید و نیز برابر شدن سطح مزایا و دستمزد کارگران این شرکت با حقوق و مزایای شرکت های رقیبی مانند تویوتا و نیسان که در آمریکا فعالیت دارند.

نمونه دیگر حمایت دولت از صنعت خودروسازی مربوط به تجربه ایتالیا است. رییس شرکت فیات از دولت ‌این کشور خواست که طرحی مشابه طرح حمایت آمریکا از صنعت خودروسازی در نظر بگیرد تا از ‌این طریق شرکت فیات نیز همچون دیگر شرکت‌های خودروسازی جهان تحت پوشش حمایت‌های مالی دولت قرار گیرد.

در دنیای امروز شریان اصلی اقتصاد کشورها، در گرو به‌کارگیری سیاست‌های صنعتی مناسب است. هر تصمیم نادرست در این زمینه موجب هرز منابع مالی ارزشمند و تضعیف وضعیت فعلی و آینده کشور خواهد شد. برای مثال صنعت خودرو در کشور را در نظر بگیرید. خودرو یک کالای پرمصرف در بین خانوارهای ایرانی است بنابراین سیاست به‌کار گرفته شده در این زمینه باید بتواند ضمن جلب رضایت مردم زمینه درآمدزایی اقتصادی برای کشور را فراهم کند. سیاست حاکم در کشور در صنعت خودرو، حمایت همه‌جانبه از تولیدکنندگان داخلی است. این حمایت ابعاد مختلفی دارد یکی از وجوه آن، ایجاد امنیت در تمامی ابعاد از جمله امنیت اقتصادی است، در چنین شرایطی، ماموریت دولت ایجاد بستر مناسب برای اشتغال نیروی کار جوان است. صنعت خودرو فارغ از تحولات پیش‌روی آن، صنعتی اشتغال‌آفرین است؛ بنابراین دولت‌ها فقط به خاطر کسب سود اقتصادی و فساد حاکم بر فضای صنعت از صنایع خودروسازی حمایت نمی‌کنند بلکه به دلیل نقش این گونه صنایع در رشد اقتصادی و تولید ناخالص داخلی و تولید ناخالص ملی، حامی صنعت هستند.

حال که صنعت خودروی ایران حال و روز خوشی ندارد دولت می‌تواند با حمایت از صنایع خودروسازی اولاً از آسیب به اشتغال صنعتی این شرکت‌ها جلوگیری نماید در ثانی با انجام سیاست حمایتی درست به رشد صادرات صنعتی کمک نموده و آرامش بیشتری در بستر اجتماعی حاکم نماید.

*کارشناس خودرو