راهاندازی اورژانس زنانه
«با توجه به اینکه نیمی از جمعیت را زنان تشکیل میدهند، در نظر داریم اورژانس ویژه بانوان را بهزودی احداث کنیم تا به این قشر خدمات ویژهای ارائه شود»؛ این بخشی از جملات پیرحسین کولیوند، سرپرست سازمان اورژانس کشور، است که در آستانه روز اورژانس پیش از خطبه نماز جمعه تهران قرائت کرد.
به گزارش اقتصادآنلاین، شهرزاد همتی در شرق نوشت: حالا به نظر میرسد پس از طرح نیمهکاره بیمارستان جامع زنان که بیش از 10 سال است وزارت بهداشت درباره ساخت و لزوم بودنش صحبت میکند، نوبت به اورژانس زنان رسیده است. پیش از این پارک زنان، بانک مخصوص زنان و دانشگاه زنان در ایران ساخته شدند و مخالفان و موافقان خود را داشتند؛ موافقان این طرحها میگویند در ساخت چنین اماکنی زنان میتوانند آزادی عمل بیشتری داشته باشند و مخالفان معتقدند این طرحها تنها به جداسازی بیش از پیش زنان و گوشهنشینی بیشتر آنها کمک میکند. با این حال، به نظر میرسد با وجودی که وزارت بهداشت در این چند سال در طرحهای جداسازی خود چندان موفق نبوده است، دوباره از طرح جدیدی سخن میگوید که قرار است فقط برای زنان باشد؛ آنهم در شرایطی که در همه این سالها، به کار گرفتهنشدن زنان در اورژانس از انتقادهای جدیای بود که به سازمان اورژانس کشور وارد میشد.
اجرائیشدن این تصمیم، در حالی اعلام میشود که در دانشگاه رشته فوریتهای پزشکی که برای بهکارگیری در واحد اورژانس جزء ملزومات است، از میان متقاضیان تنها متقاضیان مرد را انتخاب میکند و تا این لحظه هیچ فارغالتحصیل خانمی موفق به اخذ مدرک در این رشته نشده است و حتی نتوانسته در تیم اورژانس حضور داشته باشد. برای همین به نظر میرسد برای تربیت تیم اورژانس زنان باید چند سالی صبر کرد تا اولین دوره فارغالتحصیل این رشته از میان این زنان آماده به کار شوند. با وجود اینکه گفته میشود حضور زنان در صحنههای تصادفات و اورژانس میتواند به مصدومان از نظر روحی بسیار کمک کند، هرگز زنان برای این مسئله به کار گرفته نشدهاند.
ساره محمدی، مشاور وزیر بهداشت در امور بانوان، در پاسخ به این پرسش که ضرورت راهاندازی اورژانس زنان چیست؟ میگوید: اگر بخواهم نگاه تخصصی خود را بهعنوان یک پزشک بیان کنم، باید بگویم اورژانس همانطور که از نامش مشخص است، مربوط به زمانی است که مسئله حادی پیش میآید و بیمار نیازمند اقدام اورژانسی و درمانی سریع است و باید بهسرعت به مرکز درمانی منتقل یا در همان محل حادثه درمان شود. وزارت بهداشت هدف و اولویت اول خود را در همه برنامههایش، حفظ جان انسانها فارغ از جنسیت قرار داده است و برای ما جنسیت تعیینکننده نیست؛ منتها تا آنجایی که کرامت انسانی افراد حفظ شود (بر اساس طرح انطباق) سعی میکند جنسیتها را هم لحاظ کند. او افزود: درباره طرح اورژانس میتوانم این اطمینان را بدهم که قطعا اگر قرار باشد چنین تیمی استقرار پیدا کند، این نیروها کنار نیروهای مرد در مراکز حضور دارند و هروقت نیازی به حضورشان باشد و پایگاهها نیروی خانم داشته باشند، اعزام میشوند. اگر بیمار با امنیت خاطر بیشتری به مرکز درمانی اعزام شود و احساس کند نیروی خانمی به او خدمات میدهد، قطعا آرامش بیشتری خواهد داشت. این ماجرا مشکلی در امدادرسانی ایجاد نمیکند؛ چون ممکن است عدهای تصور کنند با استقرار نیروهای زن، اورژانس منتظر رسیدن نیروهای خانم میماند و ممکن است زمان از دست برود که من اطمینان میدهم این اتفاق نخواهد افتاد.
محمدی درباره بیمارستان جامع زنان نیز تأکید کرد: درباره بیمارستان جامع زنان، شاید هنوز نتوانسته باشیم به نمونهای که مدنظرمان است که همه خدمات در بیمارستان را خانمها ارائه دهند، برسیم؛ ولی من فکر میکنم باز هم پسزمینه ذهنی این طرح در این راستاست که همه خدمات در فضایی ارائه شود که خانمها احساس امنیت بیشتری داشته باشند. یک بار دیگر هم در جلسهای مطرح کردیم و گفتیم که ما هنوز خیلی کارها در بیمارستانها داریم که فقط به دست آقایان انجام میشوند و فقط مربوط به حوزه درمان نیستند؛ مثل آشپزی، مسائل خدماتی، تهویه، موتورخانه، تأسیسات و... . هنوز نتوانستهایم موانع را برطرف کنیم و بیمارستانی داشته باشیم که همه پرسنل آن زن باشند.
دلایل به کار گرفتهنشدن زنان برای تیم اورژانس را پیش از این پیرحسین کولیوند در مصاحبهای شرح داده بود. به گفته کولیوند، نبود جذب در رشته تکنیسین فوریتهای پزشکی خانم، بستگی به مجوز استخدام و تربیت نیرو، به تأمیننشدن منابع مالی بازمیگردد.
نمایندگان مجلس نیز درباره بهکارنگرفتن زنان در تیم اورژانس، آمادهنبودن قوای جسمانی زنان را بهانهای برای این انتخاب عنوان کرده بودند. منوچهر جمالی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، دراینباره اعلام کرده است: رفع موانع قانونی برای جذب نیروی زن در حوزه اورژانس، منوط به ارسال لایحه از سوی دولت به مجلس و انجام گزینش برای سنجش قوای جسمانی داوطلبان است. اگر سازمان اورژانس کشور با موانع قانونی برای جذب نیروی زن مواجه بوده و وزارت بهداشت مجوزهای لازم را دراینباره دریافت نکرده است، باید این مطالبه خود را در قالب لایحهای از سوی دولت به مجلس ارسال کند تا نمایندگان بتوانند با تصویب یا اصلاح قانون، به رفع مشکلات این بخش بپردازند.
محمد درآبادی، مدیر روابطعمومی سازمان اورژانس کشور درباره اورژانس زنان پاسخ میدهد. او در پاسخ به این پرسش که وقتی فارغالتحصیل زن رشته فوریتهای پزشکی نداریم، چطور میخواهیم اورژانس زنانه تأسیس کنیم؟ گفت: لزومی ندارد این پرسنل حتما رشته فوریتهای پزشکی خوانده باشند و بلکه میتوانند فارغالتحصیل رشته پرستاری باشند و ما برای اورژانس زنان از آنها استفاده میکنیم. او با اشاره به اینکه چندماهی میشود که در تهران از نیروهای زن در اورژانس استفاده میشود، گفت: چندماهی میشود به صورت پایلوت در اورژانس تهران خانمها به کار گرفته شده و در دو نقطه میدان انقلاب و میدان ولیعصر، استقرار پیدا کردهاند و عملیات ویژه بانوان را با توجه به اینکه مسافت نزدیک باشد و جان بیمار به خطر نیفتد، به آنها واگذار کردهایم و فعلا در تهران به صورت پایلوت برقرار است. او همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا اگر در صحنه تصادفی بر فرض سه زن و دو مرد آسیب ببینند، دو تیم اورژانس اعزام میشوند، گفت: در صحنههای تصادفات که آقایان حاضر میشوند؛ اما بر فرض اگر در یک استخر زنانه مشکلی پیش بیاید یا زنی بیماری زنانه داشته باشد، از اورژانس زنان استفاده میکنیم.
در سال 1354 که بر اثر ریزش سقف در فرودگاه مهرآباد و نبودن هیچ سیستمی برای اتفاقات غیرمترقبه تصمیم به تأسیس اورژانس گرفته شد، تا امروز زنان جز اپراتوربودن در پایگاههای اورژانس، نقشی حداقلی داشتهاند. بودن اورژانس زنان برای خانوادههایی که ترجیح میدهند از پزشک و پرستار زن استفاده کنند، شاید اتفاق مثبتی باشد؛ اما باید دید ماجرای اورژانس زنان به کجا خواهد رسید و نتیجهاش چه خواهد بود. مسئله مهمتر شاید این باشد که هرقدر کمرنگ؛ اما بالاخره لزوم وجود زنان در پایگاههای اورژانس حس شد و مرکز توجه قرار گرفت.